Diferencia entre revisiones de «Fraxinus excelsior»

Explorar historial interactivamente

← Ir ta a edición anterior Ir t'a edición siguient →

Contenido eliminado Contenido añadido

VisualWikitexto

En renglón

Versión d'o 20:06 1 nov 2009

Fraixin

Fraxinus excelsior

Clasificación scientifica

Dominio:	Eukaryota
Reino:	Plantae
División:	Magnoliophyta
Clase:	Magnoliopsida
Orden:	Lamiales
Familia:	Oleaceae
Chenero:	Fraxinus
Especie:	F. excelsior

Nombre binomial

Fraxinus excelsior

Lo fraixin europeu (Fraxinus excelsior), tamién dito fraixín, fraixno u freixin, ye un árbol d'a familia d'as oliazias.

Descripzión

Lo fraixin ye un árbol alto, capaz de plegar t'os 40 m e 1 de diametro, d'una crosta grisenca que se fende con es años. Caduzifolio, as suyas fuellas, pinnaticompuestas con entre 7 e 15 foliolos, amesuran de 20 ta 35 cm, e son d'as zagueras en ubrir-se de primabera e d'as primeras en cayer-se d'agüerro si bi ha bela chelera guaire luego. As chemas son negras, a diferienzia d'as pardas d'altras espezies de fráixins. As flors, d'un porpra escuro e sin de petalos, s'ubren d'antis que no las fuellas, estando las fembras una mica més luengas.

Ábitat

L'árbol creix per cuasi tota Europa (defueras d'a faixa més septentrional d'Escandinabia e d'a faixa més meridional d'a Europa mediterrania) e en bels puestos d'Asia ozidental.

Usos

A fusta de fraixin ye estata tradizionalment usata en Europa como material ta fer arcos, mangos de ferramientas, gayatas u raquetas de tenis, entre altras cosas, grazias á la suya alta flecsibilidat e resistenzia. Tamién s'ha feito serbir t'os fogarils perque crema prou bien dica cuan que ye plegata de tallar.

Curiosidaz

L'árbol da nombre á bels toponimos; ixemplos en son Fraxen (en a comarca aragonesa de Sobrarbe) u la ziudat californiana de Fresno (fraixin en castellán).

@@ Linia 7: / Linia 7: @@
 {{Taxobox_classis_entry | taxon = [[Magnoliopsida]]}}
 {{Taxobox_ordo_entry | taxon = [[Lamiales]]}}
-{{Taxobox_familia_entry | taxon = '''Oleaceae'''}}
+{{Taxobox_familia_entry | taxon = [[Oleaceae]]}}
-{{Taxobox genus entry | taxon = ''[[Fraxinus]]''}}
+{{Taxobox genus entry | taxon = [[Fraxinus]]}}
-{{Taxobox species entry | taxon = '''''F. excelsior'''''}}
+{{Taxobox species entry | taxon = '''F. excelsior'''}}
 {{Taxobox_end_placement}}
 {{Taxobox_section_subdivision | color = lightgreen | plural_taxon =[[Nombre binomial]]}}
@@ Linia 15: / Linia 15: @@
 {{Taxobox_end}}
-Lo '''fraixin''' (''Fraxinus excelsior''), tamién dito '''fraixín''', '''fraixno''' u '''freixin''', ye un [[árbol]] d'a familia d'as [[oliazia]]s.
+Lo '''fraixin europeu''' ('''''Fraxinus excelsior'''''), tamién dito '''fraixín''', '''fraixno''' u '''freixin''', ye un [[árbol]] d'a familia d'as [[oliazia]]s.
 ==Descripzión==
-Lo '''fraixin''' ye un árbol alto, capaz de plecar t'os 40 m e 1 de diametro, d'una crosta grisenca que se crepaza con es años. Caduzifolio, las suyas fuellas, pinnaticompuestas con entre 7 e 15 foliolos, amesuran de 20 ta 35 cm, e son d'as zagueras en ubrir-sen de [[primabera]] e d'as primeras en cayer-sen d'[[agüerro]] si bi ha bela chelera tempranera. Las chemas son negras, a diferienzia d'as pardas d'altras espezies de fráixins. Las flors, d'un porpra escuro e sin de petalos, s'ubren antis que no las fuellas, estando las femellas una mica més luengas.
+Lo '''fraixin''' ye un árbol alto, capaz de plegar t'os 40 m e 1 de diametro, d'una crosta grisenca que se fende con es años. Caduzifolio, as suyas fuellas, pinnaticompuestas con entre 7 e 15 foliolos, amesuran de 20 ta 35 cm, e son d'as zagueras en ubrir-se de [[primabera]] e d'as primeras en cayer-se d'[[agüerro]] si bi ha bela chelera guaire luego. As chemas son negras, a diferienzia d'as pardas d'altras espezies de fráixins. As flors, d'un porpra escuro e sin de petalos, s'ubren d'antis que no las fuellas, estando las fembras una mica més luengas.
 ==Ábitat==
-L'árbol creix á cuasi tota [[Europa]] (fueras d'a faixa més septentrional d'[[Escandinabia]] e d'a faixa més meridional d'a Europa [[Mediterranio|mediterrania]]) e á bels puestos de l'[[Asia ozidental]].
+L'árbol creix per cuasi tota [[Europa]] (defueras d'a faixa més septentrional d'[[Escandinabia]] e d'a faixa més meridional d'a Europa [[Mediterranio|mediterrania]]) e en bels puestos d'[[Asia ozidental]].
 ==Usos==
-La fusta de fraixin ye estata tradizionalmén usata á Europa como material ta fer arcos, mangos de ferramientas, gayatas u raquetas de [[tenis]], entre altras cosas, grazias á la suya alta flecsibilidat e resistenzia. Tamién s'ha feito serbir t'os fogarils perque crema prou bien mesmo plecata de tallar.
+A fusta de fraixin ye estata tradizionalment usata en Europa como material ta fer arcos, mangos de ferramientas, gayatas u raquetas de [[tenis]], entre altras cosas, grazias á la suya alta flecsibilidat e resistenzia. Tamién s'ha feito serbir t'os fogarils perque crema prou bien dica cuan que ye plegata de tallar.
 ==Curiosidaz==
-L'árbol da nombre á bels toponimos; ixemplos en son [[Fraxen]] (á la comarca [[Aragón|aragonesa]] de [[Sobrarbe]]) u la ziudat [[california]]na de [[Fresno]] (fraixin en [[idioma castellán|castellán]]).
+L'árbol da nombre á bels toponimos; ixemplos en son [[Fraxen]] (en a comarca [[Aragón|aragonesa]] de [[Sobrarbe]]) u la ziudat [[california]]na de [[Fresno]] (fraixin en [[idioma castellán|castellán]]).
 [[Categoría:Fraxinus]]