Diferencia entre revisiones de «Sirians (pueblo preislamico)»
Sin resumen de edición |
Sin resumen de edición |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{|align=right class="infobox bordered" style="width:22em; font-size:95%; text-align:left;" cellpadding="3" |
|||
⚫ | |||
! colspan="2" style="text-align:center; font-size:larger; background-color:#b08261; color:#fee8ab;" | Pueblo sirián<br> |
|||
|- |
|||
! style="background-color:#fee8ab;" | Poblazión total: |
|||
| style="background-color:#fff6d9;" | |
|||
|- |
|||
! style="background-color:#fee8ab;" | Rechions con poblazions importans: |
|||
| style="background-color:#fff6d9;" | [[Turquía]] <br> |
|||
[[Irán]] <br> [[Iraq]] <br> [[Siria]] <br> [[Suezia]] <br> [[Alemaña]] <br> |
|||
|- |
|||
! style="background-color:#fee8ab;" | Idiomas: |
|||
| style="background-color:#fff6d9;" | [[Idioma arameu|arameu]] |
|||
|- |
|||
! style="background-color:#fee8ab;" | Relichions: |
|||
| style="background-color:#fff6d9;" | '''[[Cristiana]]:''' <br> |
|||
*[[Cristiana siriana ortodocsa]] <br> |
|||
*[[Cristiana siriana catolica]] <br> |
|||
<tr> |
|||
<th style="background-color:#fee8ab;">Pueblos relazionatos:</th> |
|||
<td style="background-color:#fff6d9;">Altros pueblos semitas: <br> |
|||
*[[Pueblo asirián cristián|neoasirians]] <br> |
|||
*[[Pueblo caldeu cristián|caldeus]] <br> |
|||
*[[Pueblo chodigo oriental|chodigos d'o Kurdistán]] <br> |
|||
</tr> |
|||
|} |
|||
⚫ | |||
Son a continazión d'a poblazión siria no griega ni chodiga anterior a la embasión arabe e que no plegó a islamizar-se. Bi ha una branca ortodocsa e una branca catolica. Representan doncas un grupo etnico etno-confesional, millor definito por a relichión que por una luenga propia que trasmita una cultura propia d'un territorio. |
Son a continazión d'a poblazión siria no griega ni chodiga anterior a la embasión arabe e que no plegó a islamizar-se. Bi ha una branca ortodocsa e una branca catolica. Representan doncas un grupo etnico etno-confesional, millor definito por a relichión que por una luenga propia que trasmita una cultura propia d'un territorio. |
Versión d'o 11:00 11 chi 2009
Pueblo sirián | |
---|---|
Poblazión total: | |
Rechions con poblazions importans: | Turquía |
Idiomas: | arameu |
Relichions: | Cristiana: |
Pueblos relazionatos: | Altros pueblos semitas: |
Os Sirians son un pueblo en bias de desaparixión de Siria e d'o sureste de Turquía carauterizato por a luenga arameya y estar de relichión cristiana con rito sirián.
Son a continazión d'a poblazión siria no griega ni chodiga anterior a la embasión arabe e que no plegó a islamizar-se. Bi ha una branca ortodocsa e una branca catolica. Representan doncas un grupo etnico etno-confesional, millor definito por a relichión que por una luenga propia que trasmita una cultura propia d'un territorio.
En tiempos colonials amanixió o problema d'a suya denominazión como pueblo e o grau de relazión u integrazión con atros grupos etnoconfesionals cristians afins, problema que s'agudizó en 1946 con a independenzia de Siria, que significó que sirián yera abitant d'o estato de Siria.
Seguntes o nazionalismo neoasirio toz os cristians d'Orient Meyo de luenga semitica son un mesmo pueblo asirio. D'esta traza pa os nazionalistas neoasirios, os sirians son una fazión d'a nazión asiria e se refieren a ellos como "asirios ozidentals". Bi ha adeutos d'o nazionalismo asirio entre a diaspora siriana de Suezia.
Os sirians que no son nazionalistas neoasirios prefieren denominar-sen seguntes a parabra arameya suryoyo ("sirián", "siriaco") u més modernament "arameus", fendo enfasis en o suyo orichen arameu, encara que en anglés se presentan como Syriac-aramaean ("sirio-arameus"), Aramaean-Syriac u simplament Syriac. En Suezia e Alemaña parte d'a diaspora de cristians d'orichen oriental se denominan "arameus" u "sirio-arameus".
Istoria
En l'aria de Tur Abdín bibiban uns 200000 sirans dica 1915. Mientres a primera guerra mundial o gobierno d'os "chobens turcos", querió eliminar as minorías cristianas d'Anatolia oriental: armenios, asirios e sirianos. Os cristians de Tur Abdín fuoron atacatos por bandas de kurdos aliatos d'os turcos. Un terzio murió en a mortalera. Os sirians estioron menos combatibos que os armenios u os neoasirios, pero tenioron un episodio de tierca resistenzia en Ein Wardo, lugar fazilment fortificable on pocos zentenars de sirianos fuoron sitiatos por 12000 soldatos otomans e 13000 milizians kurdos mientres 3 años dica que remató a guerra.
Dimpués d'a guerra o gobierno de Mustafá Kemal Ataturk continó perseguindo a los sirians, a l'egual que fazió con os griegos e armenios, e forachitoron a os sirians d'Urfa que eban sobrebibito a las mortaleras.
Entre os que quedoron con bida dimpués d'ixas persecuzions, una parte se refuchió en Siria e Libano e atra en Irak. En 1924 o gobierno kemalista forachitó a lo patriarca sirio ortodocso, que se refuchió en Domás. D'astí enta debant o zentro de grabedat d'a Ilesia Siriana Ortodocsa e d'os sirians se desplazó dende as rechions turcas de Tur Addín, Mardín e Nisibín ta os países güegals. En Tur Abdín quedoron en 1920 70000 sirians, (seguntes bellas fuents 15000) y en 1990 no plegaban dica 4000, a fins d'os años 90 no yeran més de 900. Muitos sirians han dixato Tur Abdín pa fuyir d'a guerra entre kurdos e turcos.
Parla
Charran dos dialeutos arameus, o turoyo y o lahso u suroyo, (muerto dende 1998).
Bibliografía
- William Dalrymple DESDE EL MONTE SANTO. VIAJE A LA SOMBRA DE BIZANCIO. Librería Altair.