Diferencia entre revisiones de «Tartaros»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
m robot Añadido: tr:Tatarlar
Ev (descutir | contrebucions)
m interwiki: + hr:Tatari
Linia 70: Linia 70:
[[fr:Tatars]]
[[fr:Tatars]]
[[he:טטרים]]
[[he:טטרים]]
[[hr:Tatari]]
[[hu:Tatárok]]
[[hu:Tatárok]]
[[it:Tatari]]
[[it:Tatari]]

Versión d'o 11:22 10 chun 2008

Arias abitatas por comunidaz tartras

Tartre y Tartaro ye o nome común que se da a bels pueblos de luenga turquica d'Asia Zentral y Europa Oriental.

Etimolochía e sennificato

O nome tien un carauter ambigo, no s'aplica a toz os pueblos de luenga turquica, pero bels pueblos de luenga turquica que güei no son clamatos tartres lo yeran dica fa poco. Por atra parte con o termin tartre s'ha clamato tamién a los pueblos mongols en cheneral y en o imperio ruso a os musulmans en cheneral.

Parix que lo nome deribe en parte de Ta-ta u Dada, un pueblo mongol que abitaba lo norueste de l'autual Mongolia en o siglo V. S'emplegó por primera begata pa describir a los pueblos que dominoron partes d'Asia y Europa dende Chenguis Can. Dimpués lo termin s'estendilló pa encluir a cualsiquier embasor nomada d'orichen asiatico, tanto de Mongolia como d'Asia ozidental.

En aragonés los claman tartres en o Libro de las Maravillas del Mundo, pero los claman tartaros en as Cronicas d'os Chudezes de Tergüel u Efemerides turolenses, lo cualo mos fa pensar que esitió una alternanzia tartre/tartro como sepulcre/sepulcro u cuatre/cuatro.

Enantes d'a decada de 1920 os Rusos feban serbir a parabra Tatar pa clamar a lumerosos pueblos, dende os turcos azerbaichans como a bellas tribus de Siberia. Dimpués o termin s'ha restrinchito a bels grupos etnicos como por exemplo os tartres de Kazán e Siberia que charran una luenga turquica d'o grupo quipchac (como os Cazacos, Kirguises e Nogayos), os tartres de Crimea, que en charran una d'a mesma branca que o turco d'Anatolia, e os tartres de Lituania, Polonia e Bielorrusia aislatos de tot respeuto a los atros.

Os diferens pueblos tartres, dimpués d'estar chusmesos a los rusos, han desembolicato tendenzias nazionalistas como o panturquismo, sin d'embargo os tartres de Crimea gosan considerar-se a parte d'os atros pueblos tartres grans, unificatos por a gran diaspora d'os tartres de Kazán en Siberia.

Lista de comunidaz tartras

Os tartres de Crimea u atras d'atras zonas refuchiatos en a Turquía moderna rezibiban o nome de Muchatchirs (como atras minorias musulmanas d'orichen europeyo refuchiatas tals como os bosnianos u os pomacos), e s'han ito asimilando a los turcos d'Anatolia.

Presonaches famosos tartres u con orichens tartres