Diferencia entre revisiones de «Luengas d'oïl»

← Ir ta a edición anterior Ir t'a edición siguient →

Contenido eliminado Contenido añadido

En renglón

Versión d'o 11:16 7 ago 2022

Luengas d'oïl
Familia lingüistica
Atras denominacions:	'
Distribución cheografica:	norte y centro de Francia, Luxemburgo, Belchica y Suiza.
Etnia:
Clasificación lingüistica
Clasificación:	Indo-europeas Romances Italo-occidentals Occidentals Galo-romances Luengas d'oïl
Protoluenga:	Francés antigo
Subdivisions:	1) Zona francica 2) Zona franciana 3) Zona borgonyona 4) Zona armoricana 5) Zona petavina
ISO 639-1:	[1]
ISO 639-2:	[2]
ISO 639-3:	[3]
ISO 639-4:	[4]
ISO 639-5:	roa
Linguasphere:	'
Glottolog:	oila1234
Mapa de situación
Distribución d'as luengas d'oïl (a mas d'o francés)

O termin luenga d'oïl designa globalment a branca d'a luengas galo-romances que se desembolicoron en a parti norte d'a Galia, ye decir a parti norte de l'actual Francia, o sud de Belchica y en as islas Anglonormandas. Ista branca galo-romanica d'o norte ha conservato un substrato celtico mas important y ha tenito una influencia mas gran d'as luengas chermanicas que a luenga galo-romanica d'o sud, a luenga d'oc, que ye fruito d'una romanización mas intensa d'o espacio mediterranio debito a razons ligatas a os intercambios comercials, a instalación de colonias romanas en o sud-este y a la mayor proximidat cheografica a la fuent orichinal d'o latín, mientres que ha recibito muitas menos colonizacions chermanicas.

Trobamos o termin luenga d'oïl tanto en singular como en plural, as luengas d'oïl, termin que gosa tener a vegatas dos significatos y usos diferents:

En singular, a luenga d'oïl ye sinonimo de francés en un amplo sentito, adintro d'a clasificación mas tradicional d'a lingüistica romanica. A luenga d'oïl embreca alavez que as variedatz d'o dominio d'oïl son dialectos d'a luenga francesa, u mas bien variants mutuament intelichibles con o francés (ye un caso parellán a o grupo alemán, que en lingüistica s'asocia con a luenga alemana u a os termins occitán y luenga d'oc).
En plural, luengas d'oïl significa que bi ha una serie de luengas diferents adintro d'o dominio d'oïl: o berrichón, o borgonyón, o campanyés, o francontés, le francés, o galó, o lorenés, o mayenés, o normando, o picardo, o petavín-santonchés con sus dos variedatz: petavín y santonchés,^[1] o idioma valón. Una luenga d'oïl en singular designa a una d'as luengas d'ista branca. Ista vision s'ha desembolicato dende a decada 1970 compitiendo con l'anterior.

L'Academia francesa emplega a siguient definición: a luenga d'oïl agrupa totas as parlas ta as que si se diz oïl (pronunciato /wi/ u /wil/, d'a on "oui"). Seguntes ista deficinión, no bi ha mica distinción particular entre a parla francesa (francés historico) y totas as atras.^[2] Asinas, en estar a luenga d'oïl un conchunto de parlas no s'habría d'emplegar a denominación en plural de luengas d'oïl.

Referencias

↑ Dimpués d'un periodo sin apareixe entre 2007 y o 19 de chinero de 2010, o petavín-santonchés torna a amaneixer en a lista d'as luengas de Francia, luengas d'oïl, en a pachina d'a Delegación Cheneral ta l'idioma francés y as luengas de Francia (DGLFLF, sieglas en francés d'a Délégation générale à la langue française et aux langues de France), servicio d'o Menisterio de Cultura, baixo a siguient denominación: "petavín-santonchés] [con as suyas dos variedatz: petavín y santonchés]". Se veiga a web d'a DGLFLF : DGLF - Ministère de la Culture
↑ Nota: seguntes ista definición, o galó no fería parti d'a luenga d'oïl, ya que si se diz ya u vé.

[poitevin-saintongeais-1] Dimpués d'un periodo sin apareixe entre 2007 y o 19 de chinero de 2010, o petavín-santonchés torna a amaneixer en a lista d'as luengas de Francia, luengas d'oïl, en a pachina d'a Delegación Cheneral ta l'idioma francés y as luengas de Francia (DGLFLF, sieglas en francés d'a Délégation générale à la langue française et aux langues de France), servicio d'o Menisterio de Cultura, baixo a siguient denominación: "petavín-santonchés] [con as suyas dos variedatz: petavín y santonchés]". Se veiga a web d'a DGLFLF : DGLF - Ministère de la Culture

[2] Nota: seguntes ista definición, o galó no fería parti d'a luenga d'oïl, ya que si se diz ya u vé.

[1]

[2]

@@ Linia 29: / Linia 29: @@
 * En singular, a luenga d'oïl ye sinonimo de ''[[idioma francés|francés]]'' en un amplo sentito, adintro d'a clasificación mas tradicional d'a lingüistica romanica. A ''luenga d'oïl'' embreca alavez que as variedatz d'o dominio d'oïl son dialectos d'a luenga francesa, u mas bien variants mutuament intelichibles con o francés (ye un caso parellán a o ''[[dialectos de l'alemán|grupo alemán]]'', que en lingüistica s'asocia con a ''[[idioma alemán|luenga alemana]]'' u a os termins ''[[occitán]]'' y ''[[luenga d'oc]]'').
-* En plural, ''luengas d'oïl'' significa que bi ha una serie de luengas diferents adintro d'o dominio d'oïl: o [[berrichón]], o [[idioma borgonyón|borgonyón]], o [[idioma campanyés|campanyés]], o [[francontés]], le [[idioma francés|francés]], o [[idioma galó|galó]], o [[idioma lorenés|lorenés]], o [[mayenés]], o [[idioma normando|normando]], o [[idioma picardo|picardo]], o [[Idioma petavín-santonchés|petavín-santonchés]] con sus dos variedatz: [[petavín]] y [[santonchés]],<ref name="poitevin-saintongeais">Dimpués d'un periodo sin apareixe entre 2007 y o 19 de chinero de 2010, o petavín-santonchés torna a amaneixer en a lista d'as luengas de Francia, luengas d'oïl, en a pachina d'a [[Delegación Cheneral ta o idioma francés y as luengas de Francia]] (DGLFLF, sieglas en francés d'a ''Délégation générale à la langue française et aux langues de France''), servicio d'o Menisterio de Cultura, baixo a siguient denominación: "''petavín-santonchés] [con as suyas dos variedatz: petavín y santonchés]"''. Se veiga a web d'a DGLFLF : [http://www.culture.gouv.fr:80/culture/dglf/lgfrance/lgfrance_presentation.htm DGLF - Ministère de la Culture]</ref> o [[idioma valón]]. Una ''luenga d'oïl'' en singular designa a una d'as luengas d'ista branca. Ista vision s'ha desembolicato dende a decada 1970 compitiendo con l'anterior.
+* En plural, ''luengas d'oïl'' significa que bi ha una serie de luengas diferents adintro d'o dominio d'oïl: o [[berrichón]], o [[idioma borgonyón|borgonyón]], o [[idioma campanyés|campanyés]], o [[francontés]], le [[idioma francés|francés]], o [[idioma galó|galó]], o [[idioma lorenés|lorenés]], o [[mayenés]], o [[idioma normando|normando]], o [[idioma picardo|picardo]], o [[Idioma petavín-santonchés|petavín-santonchés]] con sus dos variedatz: [[petavín]] y [[santonchés]],<ref name="poitevin-saintongeais">Dimpués d'un periodo sin apareixe entre 2007 y o 19 de chinero de 2010, o petavín-santonchés torna a amaneixer en a lista d'as luengas de Francia, luengas d'oïl, en a pachina d'a [[Delegación Cheneral ta l'idioma francés y as luengas de Francia]] (DGLFLF, sieglas en francés d'a ''Délégation générale à la langue française et aux langues de France''), servicio d'o Menisterio de Cultura, baixo a siguient denominación: "''petavín-santonchés] [con as suyas dos variedatz: petavín y santonchés]"''. Se veiga a web d'a DGLFLF : [http://www.culture.gouv.fr:80/culture/dglf/lgfrance/lgfrance_presentation.htm DGLF - Ministère de la Culture]</ref> o [[idioma valón]]. Una ''luenga d'oïl'' en singular designa a una d'as luengas d'ista branca. Ista vision s'ha desembolicato dende a decada 1970 compitiendo con l'anterior.
 L'[[Academia francesa]] emplega a siguient definición: a luenga d'oïl agrupa totas as parlas ta as que ''si'' se diz ''oïl'' (pronunciato /wi/ u /wil/, d'a on ''"oui"''). Seguntes ista deficinión, no bi ha mica distinción particular entre a ''[[Francés antigo|parla francesa]]'' (francés historico) y totas as atras.<ref>Nota: seguntes ista definición, o [[idioma galó|galó]] no fería parti d'a luenga d'oïl, ya que ''si'' se diz ''ya '' u ''vé''.</ref> Asinas, en estar a luenga d'oïl ''un conchunto de parlas'' no s'habría d'emplegar a denominación en plural de ''luengas d'oïl''.