Sarrau d'o Sarrastanyo

Iste articlo tracta sobre o sarrau d'o Sarrastanyo. Ta altros usos d'o toponimo «Sarrastanyo» se veiga Sarrastanyo (desambigación).

O sarrau d'o Sarrastanyo u, más a sobén, simplament o Sarrastanyo, ye un sarrau menor d'Aragón que fa parte d'o sistema orografico d'a sierra de Buil-Camporretuno, divisoria d'entre a cuencas hidrolochicas d'o río Cinca, d'o río Susía y a d'o río Ena, en o termin municipal de l'Aínsa-Sobrarbe, en a comarca de Sobrarbe y a provincia de Uesca.

Cheografía

A loma d'o sarrau se prolarga con forma de luna creixent («C» invertida), con una largaria aproximada de 3,5 km, deixando por un costau delimitau o soaso de Buil en a man occidental (costau concavo), y por l'altra, con más gran desnivel, as cuencas d'os barrancos de Bruello y a Capana que baixan camín ta la Cinca, por a man oriental (costau convexo).

Por a suya cara este, o Sarrastanyo presenta qualques sarraus perpendiculars que acomodan as valletas d'os barrancos debantditos, dando-le una cheografía complexa a lo terreno, en a que 2 u dica 3 barrancos trazan vallons de forma radial, camín ta la Cinca, mientres que por alto d'os encabezamientos d'ixes sarraus, tot destacando-se con mayor altaria que o punto en o que os sarraus naixen, una paret de lenera corona tot lo conchunto y resulta envistable en a distancia dende a valle d'a Cinca.

Ixa lenera, con afloramientos de penya d'a Era Mesozoica, presenta quantiosos fosils d'invertebraus marins encastaus y tamién por tierra, por o que constituye un puesto d'interés ta cheologos y coleccionistas. Un camín, que significativament se diz de «os Dineretz» por l'abundancia de Nummulites, conduce por astí dende as poblacions d'o soaso de Buil cara t'as diferents aldeyas y pardinas que se troba en a vallonada de la man oriental, y en a suya trachectoria recorre en paralelo bellas docenas de metros por debaixo d'a lenera, con un desnivel quasi cantimplano en ixe troz, tot fendo posible admirar-se con as formacions erosivas de la man oriental d'o Sarrastanyo.

Toponimia

Sarrastanyo ye un toponimo que se composa de dos posibles lemas: «sarra» y «estanyo». O primer ye una forma arcaica, actualment desapareixida en as parlas vivas, d'a parola «sierra», pero que ha quedau fosilizada en iste y belaltros toponimos. A segunda puede fer referencia a bella acumulación d'augua que n'habe tiempos i podría haber habida.

Se veiga tamién

• Sierra de Partara.
• Tozal de Buil.
• Soaso de Buil.
• Sierra de Buil-Camporretuno.
• Río Ena.
• Barranco de Bruello.
• Viello Sobrarbe.
• Santa María de Buil (municipio).
• Cosculluela de Sobrarbe (municipio).