Diferencia entre revisiones de «Confederación Cenacha»

← Ir ta a edición anterior Ir t'a edición siguient →

Contenido eliminado Contenido añadido

En renglón

Versión d'o 21:15 12 nov 2007

Os zenacha u sanhandja son una confederazión de tribus berbers con muita importanzia en a Edat Meya dica o sieglo XII.

Zenachas en l'Alta Edat Meya

En o periodo preislamico dominaban setors zentrals d'o Magreb y s'estendioron en o Sahara profundo con l'aduya d'o dromedario. Dica o sieglo IV os dromedarios no s'emplegaban guaire en os confins d'o Sahara zentral y ozidental. Se crei que os Zenachas introduzioron o dromedario en o Sahara sudozidental.

Zenachas en a Edat Meya musulmana

Dimpués d'os primers tiempos d'a conquista arabomusulmana, cuan ya bi ha muitos testos escritos trobamos diferens confederazions clamatas Zenacha, en dos arias prinzipals y en arias menors; en o Magreb central, sopre tot en arias costeras d'Alcheria y Tunisia, d'on salen os zirins que gobernoron en Ifriquiya y estioron aliatos d'os famititas d'Echipto contra os Zanatas y os Omeyas de l'Al Andalus dica o sieglo XI.

Cuan os zenachas dixoron d'obedexer á os fatimitas, estos nimbioron tribus arabes beduinas clamatas Banu Hilal y Banu Sulaim que desarticuloron l'agricultura y la soziedat sedentaria berber: os abitans d'as planas abandonoron l'agricultura y s'arabizoron, y la soziedat berber agricola sedentaria nomás s'alzará que en zonas bien defenditas de montaña como as atuals cabilias.

Bi eba zenachas en enclaus aislatos en Marruecos, sopre tot en a costa ozidental, y en l'Al Andalus, ta on plegoron en a segunda mitat d'o sieglo X como merzenarios. En Granada a mesma familia zirín i fundó un reino taifa.

En o Sahara Ozidental se claman Zanachas tres tribus que prozedeban de l'Adrar:

Lamtuna (entre o Sur de Marruecos, Senegal y Nícher).
Yoddala (costa de l'atual Mauritania).
Netufa (á l'este d'os Lamtuna).

As tres yeran en situazión de semibasallache respeuto á lo reino negro de Wagadú. Os zenacha saharians estioron os zaguers berbers pagans. As leyendas los fan fundadors d'o reino de Wagadú. Istas tribus prebaban de controlar as rutas comerzials entre Wagadú y o Magreb.

Una colla de lamtunas s'islamizó seguindo a ortodocsia sunni y prenió o poder de tot o norueste africán y parte de l'Al Andalus (Almorabez).

Zenachas atuals

Encara trobamos Zenachas en a Kabilia Archelina, estando una d'as tres fazions de kabilencos chunto á os Zuwawa y os Ketama. Ocupan os terrens á l'ueste de Dalis.

En o Sahara ozidental s'arabizoron en os zaguers sieglos dando lugar á os mauri d'o sur de Marruecos, Tinduf, Malí y Sahara Ozidental (Saharagüis), quedando un chicot grupo que encara charra berber, os zenaga en as marguins d'o río Senegal, á lo que dan nome, entre Mauritania y Senegal.

En Marruecos encara esisten os zenacha Srir (culata zenacha) que dica fa pocas decadas encara charraban berber.

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
-Os '''zenacha''' u ''sanhandja'' son una confederazión de tribus berbers con muita importanzia en a [[Edat Meya]] dica o [[sieglo XII]].
+Os '''zenacha''' u ''sanhandja'' son una confederazión de [[tribu]]s [[berber]]s con muita importanzia en a [[Edat Meya]] dica o [[sieglo XII]].
 == Zenachas en l'Alta Edat Meya ==
+En o periodo preislamico dominaban setors zentrals d'o [[Magreb]] y s'estendioron en o [[Sahara]] profundo con l'aduya d'o [[dromedario]]. Dica o [[sieglo IV]] os dromedarios no s'emplegaban guaire en os confins d'o Sahara zentral y ozidental. Se crei que os Zenachas introduzioron o dromedario en o Sahara sudozidental.
-En o periodo preislamico dominaban setors zentrals de o [[Magreb]] y s'estendioron en o [[Sahara]] profundo con l'aduya de o dromedario. Dica o [[sieglo IV]] os dromedarios no s'emplegaban guaire en os confins de o Sahara zentral y ozidental. Se crei que os Zenachas introduzioron o dromedario en o Sahara sudozidental.
 == Zenachas en a Edat Meya musulmana ==
-Dimpués de os primers tiempos de a conquista arabomusulmana, cuan ya bi ha muitos testos escritos trobamos diferens confederazions clamatas Zenacha, en dos arias prinzipals y en arias menors
+Dimpués d'os primers tiempos d'a conquista arabomusulmana, cuan ya bi ha muitos testos escritos trobamos diferens confederazions clamatas Zenacha, en dos arias prinzipals y en arias menors; en o Magreb central, sopre tot en arias costeras d'[[Alcheria]] y [[Tunisia]], d'on salen os zirins que gobernoron en Ifriquiya y estioron aliatos d'os [[famitita]]s d'[[Echipto]] contra os [[Confederazión Zanata|Zanatas]] y os Omeyas de l'[[Al Andalus]] dica o [[sieglo XI]].
+Cuan os zenachas dixoron d'obedexer á os fatimitas, estos nimbioron tribus arabes beduinas clamatas Banu Hilal y Banu Sulaim que desarticuloron l'[[agricultura]] y la soziedat sedentaria berber: os abitans d'as planas abandonoron l'agricultura y s'arabizoron, y la soziedat berber agricola sedentaria nomás s'alzará que en zonas bien defenditas de montaña como as atuals cabilias.
+Bi eba zenachas en enclaus aislatos en [[Marruecos]], sopre tot en a costa ozidental, y en l'[[Al Andalus]], ta on plegoron en a segunda mitat d'o [[sieglo X]] como merzenarios. En [[Granada]] a mesma familia zirín i fundó un reino taifa.
-En o Magreb central, sopre tot en arias costeras d'[[Alcheria]] y [[Tunisia]], d'on salen os zirins que gobernoron en Ifriquiya y estioron aliatos de os famititas d'Echipto contra os [[Confederazión Zanata|Zanatas]] y os Omeyas de l'[[Al Andalus]] dica o [[sieglo XI]]. Cuan os zenachas dixoron d'obedexer a os fatimitas, estos nimbioron tribus arabes beduinas clamatas Banu Hilal y Banu Sulaim que desarticuloron l'agricultura y la soziedat sedentaria berber: os abitans de as planas abandonoron l'agricultura y s'arabizoron, y la soziedat berber agricola sedentaria nomás s'alzará que en zonas bien defenditas de montaña como as atuals cabilias.
+En o [[Sahara Ozidental]] se claman Zanachas tres tribus que prozedeban de l'Adrar:
-Bi eba zenachas en enclaus aislatos en Marruecos, sopre tot en a costa ozidental, y en l'Al Andalus, ta on plegoron en a segunda mitat de o S X como merzenarios. En [[Granada]] a mesma familia zirín i fundó un reino taifa.
+*Lamtuna (entre o Sur de Marruecos, [[Senegal]] y [[Nícher]]).
+*Yoddala (costa de l'atual [[Mauritania]]).
+*Netufa (á l'este d'os Lamtuna).
+As tres yeran en situazión de semibasallache respeuto á lo reino negro de Wagadú. Os zenacha saharians estioron os zaguers berbers [[paganismo|pagans]]. As leyendas los fan fundadors d'o [[reino de Wagadú]]. Istas tribus prebaban de controlar as rutas comerzials entre Wagadú y o Magreb.
-En o Sahara Ozidental se claman Zanachas tres tribus que prozedeban de l'Adrar:
-*Lamtuna (Entre o Sur de Marruecos, o Senegal y o Niger)
-*Yoddala (Costa de l'atual Mauritania)
-*Netufa, (A l'este de os Lamtuna)
-A tres yeran situazión de semibasallache respeuto a o reino negro de Wagadú. Os zenacha saharians estioron os zaguers berbers pagans. As leyendas los fan fundadors de o reino de Wagadú. Estas tribus prebaban de controlar as rutas comerzials entre Wagadú y o Magreb. En o S IX os berbers prenioron l'oasis d'Adaugost, de mayoría berber, dimpués d'un lebantamiento contra Wagadú.
-Una colla de lamtunas s'islamizó seguindo a ortodocsia sunni y prenió o poder de tot o norueste africán y parte de l'Al Andalus, ([[Armorabet|Almorabez]])
+Una colla de lamtunas s'[[islam]]izó seguindo a ortodocsia sunni y prenió o poder de tot o norueste [[Africa|africán]] y parte de l'[[Al Andalus]] ([[Armorabet|Almorabez]]).
 == Zenachas atuals ==
-Encara trobamos Zenachas en a Kabilia Archelina, estando una de as tres fazions de kabilencos chunto a os Zuwawa y os Ketama. Ocupan os terrens a l'ueste de Dalis.
+Encara trobamos Zenachas en a [[Kabilia]] [[Archelia|Archelina]], estando una d'as tres fazions de kabilencos chunto á os Zuwawa y os Ketama. Ocupan os terrens á l'ueste de Dalis.
-En o [[Sahara Ozidental]] s'arabizoron en os zaguers sieglos dando lugar a os ''mauri'' de o sur de Marruecos, Tinduf, [[Malí]] y Sahara Ozidental, (Saharagüis), quedando un chicot grupo que encara charra berber, os  [[zenaga]] en as marguins de o río Senegal, a lo que dan nome, entre Mauritania y Senegal.
+En o Sahara ozidental s'arabizoron en os zaguers sieglos dando lugar á os ''mauri'' d'o sur de Marruecos, [[Tinduf]], [[Malí]] y [[Sahara Ozidental]] (Saharagüis), quedando un chicot grupo que encara charra [[idioma berber|berber]], os [[zenaga]] en as marguins d'o [[río Senegal]], á lo que dan nome, entre Mauritania y [[Senegal]].
-En Marruecos encara esisten os [[zenacha Srir]], (''culata zenacha'') que dica fa pocas decadas encara charraban berber.
+En Marruecos encara esisten os [[zenacha Srir]] (''culata zenacha'') que dica fa pocas decadas encara charraban berber.
 [[Categoría:Pueblos d'Africa]]