Diferencia entre revisiones de «Diapiro»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
Legobot (descutir | contrebucions)
m Bot: Migrating 20 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q943898 (translate me)
AraBot (descutir | contrebucions)
m →‎top: clean up, replaced: Asobén → A sobén
Linia 1: Linia 1:
[[imachen:Salt dome hg.png|250px|thumb|Esquema de diapiros formatos en a cuenca d'o norueste d'Alemanya.]]
[[imachen:Salt dome hg.png|250px|thumb|Esquema de diapiros formatos en a cuenca d'o norueste d'Alemanya.]]
Un '''diapiro''' ye una [[estructura cheolochica]] en a que un material de comportamiento [[plasticidat|plastico]] u [[dúctil]] situato en libels inferiors ye sozmeso a gran presión y puya foratando os materials que bi ha en capas superiors. Asobén os diapiros se forman en [[plego (cheolochía)|plego]]s anticlinals quan en o nuclio bi ha un material ductil capaz de puyar a traviés d'as fracturas que se forman en os materials [[richideza|tierco]]s que lo embolican. Ixos materials gosan estar [[evaporita]]s, pero tamién pueden estar archilas.
Un '''diapiro''' ye una [[estructura cheolochica]] en a que un material de comportamiento [[plasticidat|plastico]] u [[dúctil]] situato en libels inferiors ye sozmeso a gran presión y puya foratando os materials que bi ha en capas superiors. A sobén os diapiros se forman en [[plego (cheolochía)|plego]]s anticlinals quan en o nuclio bi ha un material ductil capaz de puyar a traviés d'as fracturas que se forman en os materials [[richideza|tierco]]s que lo embolican. Ixos materials gosan estar [[evaporita]]s, pero tamién pueden estar archilas.


Os diapiros pueden representar una fuent de recursos cheolochicos por l'[[halita]], [[silvina]] u [[cheso (roca)|cheso]] que bi ha u por a [[trampa petrolifera]] que constituyen en estar as archilas y evaporitas materials impermeables que no deixan puyar o petrolio.
Os diapiros pueden representar una fuent de recursos cheolochicos por l'[[halita]], [[silvina]] u [[cheso (roca)|cheso]] que bi ha u por a [[trampa petrolifera]] que constituyen en estar as archilas y evaporitas materials impermeables que no deixan puyar o petrolio.


Tamién pueden representar un [[risgo cheolochico]] tanto por un [[abombamiento]] d'a superficie quan o material puya, como por una [[subsidencia]] u [[sulsita]] quan se disuelven as sals y chesos d'o diapiro, podendo producir-se [[colapso]]s. En os dos casos se produce una inestabilidat d'as construccions.
Tamién pueden representar un [[risgo cheolochico]] tanto por un [[abombamiento]] d'a superficie quan o material puya, como por una [[subsidencia]] u [[sulsita]] quan se disuelven as sals y chesos d'o diapiro, podendo producir-se [[colapso]]s. En os dos casos se produce una inestabilidat d'as construccions.


En o [[Sistema Iberico]] y [[Pireneus]] bi ha diapiros en plegos anticlinals con as [[archila]]s, [[salagons]] y [[cheso (roca)|cheso]]s de facies [[Keuper]] en o nuclio. Un d'os diapiros mes espectaculars d'Aragón ye ''[[La Olla Espartera]]''<ref>[[María Blasco Lázaro]], ''Red natural de Aragón. nº 6, Campo de Belchite'' Prames, 2006. </ref>, formau amán de [[Moneva]] por chesos de facies Keuper que han trescurzau a las [[calsinera]]s y [[dolomía]]s de libels superiors.
En o [[Sistema Iberico]] y [[Pireneus]] bi ha diapiros en plegos anticlinals con as [[archila]]s, [[salagons]] y [[cheso (roca)|cheso]]s de facies [[Keuper]] en o nuclio. Un d'os diapiros mes espectaculars d'Aragón ye ''[[La Olla Espartera]]''<ref>[[María Blasco Lázaro]], ''Red natural de Aragón. nº 6, Campo de Belchite'' Prames, 2006.</ref>, formau amán de [[Moneva]] por chesos de facies Keuper que han trescurzau a las [[calsinera]]s y [[dolomía]]s de libels superiors.


== Referencias ==
== Referencias ==

Versión d'o 18:38 1 mar 2021

Esquema de diapiros formatos en a cuenca d'o norueste d'Alemanya.

Un diapiro ye una estructura cheolochica en a que un material de comportamiento plastico u dúctil situato en libels inferiors ye sozmeso a gran presión y puya foratando os materials que bi ha en capas superiors. A sobén os diapiros se forman en plegos anticlinals quan en o nuclio bi ha un material ductil capaz de puyar a traviés d'as fracturas que se forman en os materials tiercos que lo embolican. Ixos materials gosan estar evaporitas, pero tamién pueden estar archilas.

Os diapiros pueden representar una fuent de recursos cheolochicos por l'halita, silvina u cheso que bi ha u por a trampa petrolifera que constituyen en estar as archilas y evaporitas materials impermeables que no deixan puyar o petrolio.

Tamién pueden representar un risgo cheolochico tanto por un abombamiento d'a superficie quan o material puya, como por una subsidencia u sulsita quan se disuelven as sals y chesos d'o diapiro, podendo producir-se colapsos. En os dos casos se produce una inestabilidat d'as construccions.

En o Sistema Iberico y Pireneus bi ha diapiros en plegos anticlinals con as archilas, salagons y chesos de facies Keuper en o nuclio. Un d'os diapiros mes espectaculars d'Aragón ye La Olla Espartera[1], formau amán de Moneva por chesos de facies Keuper que han trescurzau a las calsineras y dolomías de libels superiors.

Referencias

  1. María Blasco Lázaro, Red natural de Aragón. nº 6, Campo de Belchite Prames, 2006.

Bibliografía