Diferencia entre revisiones de «Caesaraugusta»
CHV (descutir | contrebucions) Sin resumen de edición |
Sin resumen de edición |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Imachen:Mapa Caesaraugusta.svg|thumb|350px|Mapa de Caesaraugusta sobre l'autual [[Zaragoza]]<br> 1. |
[[Imachen:Mapa Caesaraugusta.svg|thumb|350px|Mapa de Caesaraugusta sobre l'autual [[Zaragoza]]<br> 1. [[Decumanus Maximus]]<br> 2. ''Cardus Maximus''<br> 3. Foro<br> 4. Puerto fluvial<br> 5. Termas publicas<br> 6. Tiatro<br> 7. Muralla]] |
||
'''Caesaraugusta''' yera o nombre con que yera conoxita l'autual ziudat de [[Zaragoza]] en tiempos d'os [[Imperio Román|romans]]. |
'''Caesaraugusta''' yera o nombre con que yera conoxita l'autual ziudat de [[Zaragoza]] en tiempos d'os [[Imperio Román|romans]]. |
Versión d'o 02:09 8 nov 2007
Caesaraugusta yera o nombre con que yera conoxita l'autual ziudat de Zaragoza en tiempos d'os romans.
Estió establita en onor d'o Emperador Zésar Augusto alto u baxo en l'año 15 aC como una colonia sobre a poblazión ibera de Salduie. En ixe mesmo inte Zésar Augusto yera organizando as probinzias d'Ispania dezaga d'a suya bitoria en as Guerras Cantabras.
Colonia Caesar Augusta yera o nombre ofizial d'a nueba ziudat, gozaba d'o pribilechio de tener o nombre completo d'o suyo fundador, qui encomendó lo suyo deductio, como atras muitas fainas d'o Imperio, á lo suyo choben Agripa.
En a fundazión d'a ziudat, partiziporon soldatos beterans d'as lechions IV Macedonica, VI Victrix e X Gemina, lizenziatos dezaga la dura campaña contra os Cantabros, con a doble intinzión de guaranziar a esfensa d'o territorio e de fixar en er a presenzia de Roma. Caesaraugusta teneba o tetulo de Colonia Inmune, lo que feba que goza-se de determinatos pribilechios, asinas teneba dreito á cudir e yera desimita d'o pago d'impuestos. Os nuebos ziudadans estioron ascribitos á la tribu Aniense.
En o prozeso de reorganizazión de territorios ispanos, se creyan tres probinzias, Tarraconensis, Baetica e Lvsitania, dibiditas en combentos churidicos (destritos menors con funzions chudizials e almenistratibas); d'ers, o rexito por Caesaraugusta, o Combento Churidico Caesaraugustano, yera lo más amplo d'os siet en os que se dibidiba la probinzia Tarraconense. Caesaraugusta asumió dende o primer inte o paper de cabezera rechional, sustituyendo á la colonia Victrix Ivlia Celsa (autual Belilla d'Ebro).
O periodo de mayor fuga d'a ziudat (sieglos I e II) trayió muitas d'as grans obras publicas, bellas d'eras encara pueden beyer-sen güé: o foro, o puerto flubial (que combirtió á Caesarugusta en a prenzipal redistribuyidora de mercanzías d'a bal de l'Ebro), as termas publicas, o tiatro, l'anfiteatro, o primer puen d'a ziudat (situato en o mesmo puesto que l'autual puent de Piedra e que probablement yera una obra mista de piedra e fusta).
L'agua también teneba un important paper en Caesaraugusta romana, tanto por a suya situazión á cantos d'o río Ebro e chunto á la desembocadura d'a Uerba e o Galligo como por os suyos complexos sistemas de furnito e regano. Chunto á las ya ditas termas, s'han decumentato asabelos alchubs, fuents e trampos de cañerías de plomo e sanamiento.
Ya en o sieglo III prenzipia la construzión d'una imponent muralla e l'albandono d'as grans obras publicas denotan o important prozeso de crisis en o mundo román (segunda metat d'o sieglo III).
Mientres d'o sieglo V, Caesaraugusta, como tot l'oczident román, ye aintro d'un prozeso de desintegrazión d'o poder imperial.