Diferencia entre revisiones de «Berbería»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
Legobot (descutir | contrebucions)
m Bot: Migrating 26 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q501768 (translate me)
Sin resumen de edición
Linia 1: Linia 1:
[[Imachen:1630 barbarie mercator.jpg|thumb|350px|Mapa de '''Berbería''' ([[Gerardus Mercator]], 1630).]]
[[Imachen:1630 barbarie mercator.jpg|thumb|350px|Mapa de '''Berbería''' ([[Gerardus Mercator]], 1630).]]
'''Berbería''' u '''Costa berberisca''' ye o termin que os [[Europa|europeus]] feban servir dende o [[sieglo XVI]] dica o [[Sieglo XIX|XIX]] pa referir-se a las rechions costeras de [[Marruecos]], [[Alcheria]], [[Tunicia]] y [[Libia]], ye dicir, l'actual [[Magreb]], fueras d'[[Echipto]]. O nombre deriva d'os [[pueblos berbers|berbers]], alavez ditos ''berberiscos''. En Occident, o termin s'emplega por un regular pa parlar d'os [[pirata]]s y os comerciants d'[[esclavitut|esclavos]] que poblaban ixas costas y basaban en estas actividatz lur [[economía]] y que suposaban una amenaza costant pa as embarcacions comercials y dica as ciudatz costeras d'a [[Mediterrania]].<ref>{{es}} Se veiga: [http://www.mgar.net/africa/berberi2.htm ''Enfrentamientos Canarias-Berbería''].</ref>


Berbería quasi nunca no ha teniu un gobierno unificau. Dende o [[sieglo XVI]] enta debant, se trobó dividida entre entre Marruecos, Archelia, Tunicia (huei Túniz) y [[Tripolitania]] (huei parte de Libia). Entre os gobernants més celebres d'estos territorios estioron o [[Paixá]] u [[Bei]] d'[[Archel]], o Bei de Túniz y o Bei de [[Tripoli (Libia)|Tripoli]], totz ellos tributarios d'o [[Soldán]] d'o [[Imperio Otomán]], pero con gran autonomía de gobierno.
'''Berbería''' u '''Costa berberisca''' ye o termino que os [[Europa|europeus]] feban servir dende o [[sieglo XVI]] dica o [[Sieglo XIX|XIX]] pa referir-se a las rechions costeras de [[Marruecos]], [[Alcheria]], [[Tunicia]] y [[Libia]], ye dicir, l'actual [[Magreb]], fueras d'[[Echipto]]. O nombre deriva d'os [[pueblos berbers|berbers]], alavez ditos ''berberiscos''. En Occident, o termin s'emplega por un regular pa parlar d'os [[pirata]]s y os comerciants d' [[esclavitut|esclavos]] que poblaban ixas costas y basaban en estas actividatz lur [[economía]] y que suposaban una amenaza costant pa as embarcacions comercials y dica as ciudatz costeras d'a [[Mediterrania]].<ref>{{es}} Se veiga: [http://www.mgar.net/africa/berberi2.htm ''Enfrentamientos Canarias-Berbería''].</ref>


En a [[historia d'Espanya]], a rechión tien una gran relevancia como patria d'acollida d'os [[moriscos]], que desembolicoron actividatz de [[piratería]] en ixas envueltas de [[Felipe III d'Espanya|Felipe III]] y [[Felipe IV d'Espanya|Felipe IV]] dimpués d'a suya [[Expulsión d'os moriscos|expulsión]]. [[Salé]], por eixemplo, estió gobernada por piratas berberiscos, que aproveitando as conoixencias d'as costas espanyolas d'os moriscos, atacoron o Levant espanyol en buena parte d'o [[sieglo XVI]].
Berbería quasi nunca no ha tenito un gubierno unificato. Dende o [[sieglo XVI]] enta debant, se trobó dividita entre entre Marruecos, Archelia, Tunicia (huei Túniz) y [[Tripolitania]] (huei parte de Libia). Entre os gubernants més celebres d'estos territorios estioron o [[Pachá]] u [[Bei]] d'[[Archel]], o Bei de Túniz y o Bei de [[Tripoli (Libia)|Tripoli]], totz ellos tributarios d'o [[Soldán]] d'o [[Imperio Otomán]], pero con gran autonomía de gubierno.

En a [[historia d'Espanya]], a rechión tien una gran relevancia como patria d'acollita d'os [[moriscos]], que desembolicoron actividatz de [[piratería]] en ixas envueltas de [[Felipe III d'Espanya|Felipe III]] y [[Felipe IV d'Espanya|Felipe IV]]. [[Salé]], por eixemplo, estió gubernata por piratas berberiscos, que aproveitando as conoixencias d'as costas espanyolas d'os moriscos, atacoron o Levant espanyol en buena parte d'o [[sieglo XVI]].


== Berbería en fuents aragonesas ==
== Berbería en fuents aragonesas ==
Berbería ye mencionata en o "[[Libro d'el Trasoro]]" en o capítol 27 quan parlan d'[[Aleixandre lo Gran]]:
Se fa mención de Berbería en o "''[[Libro d'el Trasoro]]''", en o capítol 27 quan parlan d'[[Aleixandre lo Gran]]:
{{cita|El fue virtuoso sobre todas las gentes, mas muyto fue vençido por vino e por luxuria. El vincio a las .xxij. nasciones de '''Berberia''' e .xiij. de Grecia;...}}
{{cita|El fue virtuoso sobre todas las gentes, mas muyto fue vençido por vino e por luxuria. El vincio a las .xxij. nasciones de '''Berberia''' e .xiij. de Grecia;...}}


Tamién en a "[[Cronica de Sant Chuan d'a Penya]]".
Tamién en a "''[[Cronica de Sant Chuan d'a Penya]]''".
{{cita|Et aquesto supieron moros dallent mar et vinieron con muy grant poder de toda '''Berbería''' et con los moros de la tierra de aqua, cercaron al [[Rodrigo Díaz de Vivar|Cit]] en Valencia. Et sediendo muy affrontado dellos, emuió á rogar al [[Pero I d'Aragón|rey Don Pedro de Aragon]].}}


== Referencias ==
== Referencias ==

Versión d'o 23:04 2 mar 2019

Mapa de Berbería (Gerardus Mercator, 1630).

Berbería u Costa berberisca ye o termin que os europeus feban servir dende o sieglo XVI dica o XIX pa referir-se a las rechions costeras de Marruecos, Alcheria, Tunicia y Libia, ye dicir, l'actual Magreb, fueras d'Echipto. O nombre deriva d'os berbers, alavez ditos berberiscos. En Occident, o termin s'emplega por un regular pa parlar d'os piratas y os comerciants d'esclavos que poblaban ixas costas y basaban en estas actividatz lur economía y que suposaban una amenaza costant pa as embarcacions comercials y dica as ciudatz costeras d'a Mediterrania.[1]

Berbería quasi nunca no ha teniu un gobierno unificau. Dende o sieglo XVI enta debant, se trobó dividida entre entre Marruecos, Archelia, Tunicia (huei Túniz) y Tripolitania (huei parte de Libia). Entre os gobernants més celebres d'estos territorios estioron o Paixá u Bei d'Archel, o Bei de Túniz y o Bei de Tripoli, totz ellos tributarios d'o Soldán d'o Imperio Otomán, pero con gran autonomía de gobierno.

En a historia d'Espanya, a rechión tien una gran relevancia como patria d'acollida d'os moriscos, que desembolicoron actividatz de piratería en ixas envueltas de Felipe III y Felipe IV dimpués d'a suya expulsión. Salé, por eixemplo, estió gobernada por piratas berberiscos, que aproveitando as conoixencias d'as costas espanyolas d'os moriscos, atacoron o Levant espanyol en buena parte d'o sieglo XVI.

Berbería en fuents aragonesas

Se fa mención de Berbería en o "Libro d'el Trasoro", en o capítol 27 quan parlan d'Aleixandre lo Gran:

El fue virtuoso sobre todas las gentes, mas muyto fue vençido por vino e por luxuria. El vincio a las .xxij. nasciones de Berberia e .xiij. de Grecia;...

Tamién en a "Cronica de Sant Chuan d'a Penya".

Et aquesto supieron moros dallent mar et vinieron con muy grant poder de toda Berbería et con los moros de la tierra de aqua, cercaron al Cit en Valencia. Et sediendo muy affrontado dellos, emuió á rogar al rey Don Pedro de Aragon.

Referencias