Diferencia entre revisiones de «Luengas galoitalicas»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Sin resumen de edición
Linia 40: Linia 40:
*** [[Lombard occidental]]
*** [[Lombard occidental]]
*** [[Lombard oriental]]
*** [[Lombard oriental]]
** [[Idioma emiliano-romanyol|Emiliano-romanyol]]
** [[Idioma emilián-romanyol|Emilián-romanyol]]
*** [[Dialecto emiliano|Emiliano]]
*** [[Dialecto emilián|Emilián]]
*** [[Dialecto romanyol|Tomanyol]]
*** [[Dialecto romanyol|Romanyol]]
** [[Galo-italico de Secilia]]
** [[Galo-italico de Secilia]]
** [[Galo-italico de Basilicata]]
** [[Galo-italico de Basilicata]]

Versión d'o 15:49 18 abr 2017

Plantilla:Infobox familia lingüistica As luengas galo-italicas son a mayoría de luengas d'o norte d'Italia. Fan parti d'iste grupo o piemontés, o lombard, o emiliano-romanyol y o ligur, encara que bi ha dudas sobre a clasificación d'ista zaguera debiu a las suyas caracteristicas especials. O venecián se considera a sobén como una luenga italo-dalmatas; encara, que bellas publicacions la definen como galo-italiana.[1]

As luengas galo-italianas comparten caracteristicas tanto con as luengas galo-romances, con as que mugan a o norueste (incluyindo o francés y occitán) y as luengas italo-dalmatas a o sud (incluyindo o italián). Eixemplos de caracteristicas comuns con as primeras son a perduga de todas as vocals finals fueras d'a -a; a ocurrencia d'a lenición; o desenvolique d'o grupo /kt/ orichinal a /jt/ (y a sobén dimpués a /tʃ/) y o desenvolique d'a vocal frontal redondiada (por eixemplo o cambeo de /u/ a /y/). D'atra man son eixemplos de caracteristicas comuns a o segundo grupo de luengas a indicación d'os plurals con cambeos vocalicos en cuentas de con una /s/; se troba prou estendillada a metafonía d'a vocals tonicas, quan van seguidas d'una /i/; asinas como o desenvolique en bellas arias d'o fonema /tʃ/ en cuentas de /ts/ como resultau d'a palatalización d'a /k/ orichinal antis de e y i.

Debiu a tot isto, bi ha discusions sobre a corrección d'o propio grupo de luengas galo-italicas. Asinas istas son a vegadas clasificadas aintro d'as luengas galo-romances,[2] encara que atros lingüistas gosan agrupar-las con as italo-dalmatas.[3][4][5][6][7]

Distribución cheografica

Tradicionalment s'han charrau en o Norte d'Italia, sud de Suiza, San Marino y Mónegue. A mayoría d'as luengas galo-italicas han deixau paso a o italián estándar como luenga d'uso cutiano. A gran mayoría de parlants d'istas luengas son bilingües con o italián. Istas luengas encara son parladas por a diaspora italiana en países con importants comunidatz d'immigrants d'orichen italián. O ligur ye estandarizau en Mónegue como idioma munegasco (Munegascu).

Clasificación

Referencias

  1. Por eixemplo Ethnologue
  2. Ethnologue, [1]
  3. Por eixemplo, Giovan Battista Pellegrini, Tullio De Mauro, Maurizio Dardano, Tullio Telmon (se veiga Enrico Allasino et al. Le lingue del Piemonte, IRES – Istituto di Ricerche Economico Sociali del Piemonte, Torino, 2007, p. 9) y Vincenzo Orioles (se veiga Classificazione dei dialetti parlati in Italia).
  4. Walter De Gruyter, Italienisch, Korsisch, Sardisch, 1988, p. 452.
  5. Michele Loporcaro, Profilo linguistico dei dialetti italiani, 2013, p. 70.
  6. Martin Maiden, Mair Parry, Dialects of Italy, 1997, Introduction p. 3.
  7. Anna Laura Lepschy, Giulio Lepschy, The Italian Language Today, 1998, p. 41.

Se veiga tamién