Diferencia entre revisiones de «Idioma francoprovenzal»
mSin resumen de edición |
|||
Linia 4: | Linia 4: | ||
| nombre autoctono = Arpitan |
| nombre autoctono = Arpitan |
||
| atras denominazions = Arpitán |
| atras denominazions = Arpitán |
||
| país = [[Francia]], [[ |
| país = [[Francia]], [[Italia]] y [[Suiza]] |
||
| rechión = [[Imachen: |
| rechión = [[Imachen:Drapeau arpitan SVG.svg|22px|border]] [[Arpitania]] |
||
| fablans = 77.000 |
| fablans = 77.000 |
||
| familia = [[Luengas indoeuropeas]]<br /> |
| familia = [[Luengas indoeuropeas]]<br /> |
Versión d'o 12:51 19 oct 2016
O francoprovenzal u arpitán (arpitan) ye una luenga romance charrata en bellas partes de Francia, Italia y Suiza. A suya zona de distribución ye conoixita como Arpitania.
Historia
Heinrich Lausberg nota que l'arpitan respecto a lo latín ye més innovador que o retorromanico y menos que as luengas d'Oil u o francés.[1] Deduce que l'arpitán ye a continación d'o latín que se parlaba en Lugdunum important centro urbán galorromán y ixo explica que siga més innovador que o retorromanico. Quan con a caita d'o Imperio Román se formó o Reino Burgundio y a zona de Lugdunum perdió a suya importancia esdevinió una zona marguinal y conservadora en relación a lo latín d'o norueste de Galia, que continó a suya evolución diverchent con més substrato celta y a més con adstrato chermanico. A invasión d'os alamans en forma de falca aisló dentro d'a galorromania l'arpitán d'o retorromanico.
Vocabulario basico
Latín | Aragonés | Francoprovenzal | Francés | Catalán | Occitán | Italiano |
---|---|---|---|---|---|---|
clavis | clau | cllâf | clef / clé | clau | clau | chiave |
cantare | cantar | chantar | chanter | cantar | cantar (chantar) | cantare |
capra | craba | chiévra | chèvre | cabra | cabra (chabra/craba) | capra |
lingua | luenga | lengoua | langue | llengua | lenga | lingua |
nox, noctis | nueit | nuet | nuit | nit | nuèch (nuèit) | notte |
sapis | sabón | savon | savon | sabó | sabon | sapone |
sudor | sudar | suar | suer | suar | susar (suar) | sudore |
vitae | vida | via | vie | vida | vida | vita |
pendere | pagar | payer | payer | pagar | pagar (paiar) | pagare |
platea | plaza | place | place | plaça | plaça | piazza |
ecclesia | ilesia | églése | église | església | glèisa | chiesa |
caseus (formaticum) | queso / formache | tôma / fromâjo | fromage | formatge | formatge (hormatge) / toma | formaggioe |
Referencias
- ↑ Heinrich Lausberg: Lingüistica romanica. Tomo I fonetica. Editorial Gredos. pp 102-103
Vinclos externos
Luengas romances | ||
---|---|---|
Aragonés | Arrumano | Astur-leyonés | Castellano | Catalán | Corso incluindo o gallurés | Chudeocastellano | Dalmata | Francés incluindo o diasistema d'as luengas d'oïl con o Borgonyón, Campanyés, Franco-Contés, Galó, Lorenés, Normando (Guernesiés, Jèrriais y Anglo-normando), Petavín-Santonchés, Picardo y Valón | Francoprovenzal | Friulán | Gallego | Istriot | Istrorrumano | Italiano | Ladino | Ligur | Lombardo | Meglenorrumano | Napolitán | Occitán incluindo o gascón y l'aranés | Piemontés | Portugués | Rumanche | Rumano | Sardo incluindo o sasarés | Siciliano | Veneciano |