Diferencia entre revisiones de «Café vienés»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
Dexbot (descutir | contrebucions)
m Removing Link FA template (handled by wikidata)
Dexbot (descutir | contrebucions)
m Removing Link GA template (handled by wikidata) - The interwiki article is not good
Linia 55: Linia 55:


[[Categoría:Cafés de Viena|*]]
[[Categoría:Cafés de Viena|*]]
{{Bueno|de}}

Versión d'o 10:30 22 may 2015

O Café Hawelka en un maitín de chueves

O café vienés (en alemán Wiener Kaffeehaus, en vienés Weana Kafäähaus) ye una institución tipica d'a ciudat de Viena que chuega un important papel en cultura vienesa.

Dende octubre de 2011 a "Cultura d'o café vienés" ye incluyita en a lista de "patrimonio cultural inmaterial" aintro d'a clasificación que fa ta Austria l'"Achencia Nacional ta o Patrimonio Cultural Inmaterial", que fa parti d'a UNESCO. O café vienés se describe por ista organización como o puesto "a on se consumen tiempo y espacio, pero nomás o café ye incluyito en a cuenta."[1]

Cultura d'o café vienés

Cultura d'o café vienés: o periodico, o vaso d'augua y a mesa de marbre
Café Central en Viena

As practicas socials y rituals y a elegancia d'os puestos creyan una atmosfera muit particular en os cafés vieneses.[2] Ye habitual trobar en istos cafés una ampla variedat de bebitas, prensa internacional y diferents piezas de repostería. Imachens tipicas d'os cafés vieneses son as mesas de marbre, as cadieras d'estilo Thonet, os revisteros con a prensa d'o día y una decoración interior d'estilo historicista.[3] O escritor austriaco Stefan Zweig describe o café vienés como una institución prou especial,

"de feito ye una mena de club democratico, ubierto ta totz por o pre d'una simpla y barata taza de café, a on qualsiquiera se puet posar mientres horas con a suya consumición, y charrar, escribir, chugar a las cartas, recibir o correu, y sobre tot leye un ilimitato numero de periodicos y diarios."[4]

Zweig atribuye en gran mida l'aire cosmopolita de Viena a la rica información internacional diaria que se ofreixe en os cafés.

En muitos d'os clasicos cafés (por eixemplo o Café Central u o Café Prückel) bi ha mosica de piano en dreito por as tardes y se celebran a sobén eventos socials como lecturas literarias. En os meses de verano os clients pueden posar-se difuera en o Schanigarten. A mayoría de cafés ofreixen amás chicotz platos de comida como salchichas u postres y tartas, como as famosas Apfelstrudel, Millirahmstrudel, Punschkrapfen u Linzer torte.

A esferencia d'atras tradicions arredol d'o café en atros puestos d'o mundo, ye totalment normal que un client pase bellas horas solenco leyendo o periodico. Chunto a o café, o cambrero sirve siempre un vaso d'augua y, mientres o client permaneixe en o establimiento se le traye augua si ye menester sin que s'haiga de pedir.

En zaguerías d'o sieglo XIX y primerías d'o sieglo XX, muitos famosos escritors fuoron atrayitos por l'atmosfera d'o café vienés y por los vesitaban a sobén ta reunir-se, charrar y mesmo escribir astí. A famosa obra Die Fackel ("The Torch") de Karl Kraus se diz que s'escribió en gran parti en os cafés de Viena. Atros poetas que pasaban horas en os cafés yeran Arthur Schnitzler, Alfred Polgar, Friedrich Torberg y Egon Erwin Kisch. O famoso escritor y poeta Peter Altenberg mesmo recibiba totz os días o correu en o suyo café favorito, o Café Central.

Historia

Café Schwarzenberg en Viena
Café Dommayer en Viena

A leyenda diz que os soldatos d'o exercito polaco d'os Habsburgo, que luitaban ta liberar Viena d'o segundo setio turco en 1683, troboron bells sacos con uns granos rarizos que en primeras pensaban que yeran comida ta camellos y quisioron cremar-los. O rei polaco Jan III Sobieski dió os sacos a un d'os oficials d'o suyo exercito dito Jerzy Franciszek Kulczycki, qui establió o primer café en a ciudat. Dimpués d'un primer periodo d'experimentación, adhibió zucre y leit, naixiendo asinas a tradición d'o café vienés. Ista fita se remera y reconoixe encara en muitos cafés mudernos d'a ciudat de Viena penchando una foto de Kulczycki en a finestra.[5] D'atra man se diz que Kulczycki, que heba pasato dos anyos preso en mans d'os otomans, conoixeba prou bien lo que yera o café y por ixo convenció a os suyos superiors ta quedar-se con os grans de café que ells consideraban que no teneban guaire valor.[6]

O primer café vienés lo ubrió o griego Johannes Theodat en 1685. 15 anyos dimpués, quatre griegos teneban cafés en a ciudat y o privilechio de poder servir ista bebida.[7]

A nueva bebida fue prou bien recibita, y os cafés prencipioron a estendillar-se ascape por a ciudat. En os primers anyos as diferents variedatz de café no teneban nombres, y os clients heban de trigar a bebida que quereban prener con una carta de colors.

O periodo de mayor explendor d'os cafés plegó con o sieglo XIX, quan escritors como Peter Altenberg, Alfred Polgar, Karl Kraus, Hermann Broch u Friedrich Torberg facioron d'ells o suyo puesto preferito d'ocio y treballo. Muitos famosos artistas, scientificos y politicos d'ixa epoca como Arthur Schnitzler, Stefan Zweig, Egon Schiele, Gustav Klimt, Adolf Loos, Theodor Herzl, Alfred Adler,[8] y mesmo Leon Trotsky yeran clients habituals d'istos establimientos. En Praga, Budapest, Cracovia, Lviv y atras ciudatz d'o Imperio austro-hongaro s'establioron tamién cafés d'alcuerdo con o modelo vienés.

En os anyos 1950, prencipió o periodo de decadencia d'os cafés en Viena, y muitos d'os cafés mas famosos fuoron zarratos. Isto se debió mas que mas a la popularidat d'a televisión y l'aparixión d'os mudernos expressos en as tabiernas. Manimenos, encara existen muitos d'os clasicos cafés vieneses.

Cafés famosos

Interior orichinal d'os anyos 1950 en o Café Prückel

Referencias

  1. (en) Intangible Cultural Heritage in Austria: Viennese Coffee House Culture
  2. about.com Viennese Coffee House Culture
  3. (de) Patrimonio cultural inmaterial en Austria: Cultura d'o café vienés
  4. (en) Robert Edward Norton: Secret Germany: Stefan George and his circle (Google books)
  5. (en) Cooperative Coffees, Coffee Timeline
  6. Krystyna Bockenheim, Przy polskim stole, Wroclaw 2003, p. 69
  7. (de) Teply, Karl: Die Einführung des Kaffees in Wien. Verein für Geschichte der Stadt Wien, Wien 1980, Vol. 6. p. 104. citated in: Seibel, Anna Maria: Die Bedeutung der Griechen für das wirtschaftliche und kulturelle Leben in Wien. p. 94 Se puet trobar online en: http://othes.univie.ac.at/2016/ (.pdf)
  8. Hoffman, E. (1994). The Drive for Self: Alfred Adler and the founding of Individual Psychology. Reading, MA: Addison Wesley, pp. 52, 77, 85-86, 101

Bibliografía

  • Christopher Wurmdobler, Kaffeehäuser in Wien. Ein Führer durch eine Wiener Institution. Klassiker, moderne Cafés, Konditoreien, Coffeeshops. Falter Verlag, 2005. ISBN 3-85439-332-6.
  • Béatrice Gonzalés-Vangell, Kaddish Et Renaissance - La Shoah Dans Les Romans Viennois (1991–2001) De Robert Schindel, Robert Menasse Et Doron Rabinovici, Presses Universitaires Du Septentrion, 2005, 328 pages. ISBN 2-85939-900-3
  • Michael Rössner (Ed.): Literarische Kaffeehäuser, Kaffeehausliteraten. Böhlau, 1999, ISBN 3-205-98630-X.