Diferencia entre revisiones de «Olea europaea»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
HORRORGRAFÍA: "mediterranio" ye a "mar Mediterrania"
HORRORGRAFÍA: en iste caso, son dos frases deseparadas a on no s'emplega una coma, so que un punto y coma
Linia 19: Linia 19:
A riqueza de muitas arias d'o [[Sistema Iberico]] y d'o [[Semontano Iberico]] en a [[Edat Meya]] se basó en o cautivo de [[zafrán]] y olivera.{{Falta fuent}} En os primers tiempos d'a Espanya [[Dictadura franquista|franquista]] a [[narancha]] y l'[[aceite d'oliva]] yeran unas d'as pocas exportacions d'o país que i aportaban [[divisa]]s.{{Falta fuent}} Enantes d'as grans [[chelata]]s d'os [[anyos 1950]] a olivera yera o cautivo prencipal d'o [[semontano]] [[Baixo Aragón|baixoaragonés]], como actualment encara se desvién en a provincia de [[provincia de Chaén|Chaén]].{{Falta fuent}}
A riqueza de muitas arias d'o [[Sistema Iberico]] y d'o [[Semontano Iberico]] en a [[Edat Meya]] se basó en o cautivo de [[zafrán]] y olivera.{{Falta fuent}} En os primers tiempos d'a Espanya [[Dictadura franquista|franquista]] a [[narancha]] y l'[[aceite d'oliva]] yeran unas d'as pocas exportacions d'o país que i aportaban [[divisa]]s.{{Falta fuent}} Enantes d'as grans [[chelata]]s d'os [[anyos 1950]] a olivera yera o cautivo prencipal d'o [[semontano]] [[Baixo Aragón|baixoaragonés]], como actualment encara se desvién en a provincia de [[provincia de Chaén|Chaén]].{{Falta fuent}}


L'[[agrotipo]] d'a forma cautivata encara existe en a [[Baixa Cinca]] y toda la [[mar Mediterrania]] septentrional ([[Catalunya]], [[Occitania]], norte d'Italia), ye a dita "olivera borde" (''Olea europaea'' L. ''spp. sylvestris''), ''acebuche'' en castellán y ''ullastre'' en catalán. Ye de mida redueita, con [[branca]]s opuestas, anglosas y las d'abaixo con [[puncha]]s, [[fuella]]s chicotas, y [[fruito]]s més chicotz que as [[oliva]]s, con poca pulpa y no comestiles.
L'[[agrotipo]] d'a forma cautivata encara existe en a [[Baixa Cinca]] y toda la [[mar Mediterrania]] septentrional ([[Catalunya]], [[Occitania]], norte d'Italia); ye a dita "olivera borde" (''Olea europaea'' L. ''spp. sylvestris''), ''acebuche'' en castellán y ''ullastre'' en catalán. Ye de mida redueita, con [[branca]]s opuestas, anglosas y las d'abaixo con [[puncha]]s, [[fuella]]s chicotas, y [[fruito]]s més chicotz que as [[oliva]]s, con poca pulpa y no comestiles.


== Terminolochía baixoaragonesa relacionata con a olivera ==
== Terminolochía baixoaragonesa relacionata con a olivera ==

Versión d'o 09:15 4 abr 2013

Olivera

tranco d' Olea europaea
Dominio: Eukaryota
Reino: Plantae
División: Magnoliophyta
Clase: Magnoliopsida
Orden: Lamiales
Familia: Oleaceae
Chenero: Olea
Especie: O.europaea
Olea europaea

Olea europaea u olivera ye una especie d'árbol d'a familia d'as Oleaceae que se cautiva dende antigo en l'aria mediterrania por l'aceite u olio que se troba en o suyo fruito, a oliva, que amás ye comestible.

A riqueza de muitas arias d'o Sistema Iberico y d'o Semontano Iberico en a Edat Meya se basó en o cautivo de zafrán y olivera.(i fa falta una fuent) En os primers tiempos d'a Espanya franquista a narancha y l'aceite d'oliva yeran unas d'as pocas exportacions d'o país que i aportaban divisas.(i fa falta una fuent) Enantes d'as grans chelatas d'os anyos 1950 a olivera yera o cautivo prencipal d'o semontano baixoaragonés, como actualment encara se desvién en a provincia de Chaén.(i fa falta una fuent)

L'agrotipo d'a forma cautivata encara existe en a Baixa Cinca y toda la mar Mediterrania septentrional (Catalunya, Occitania, norte d'Italia); ye a dita "olivera borde" (Olea europaea L. spp. sylvestris), acebuche en castellán y ullastre en catalán. Ye de mida redueita, con brancas opuestas, anglosas y las d'abaixo con punchas, fuellas chicotas, y fruitos més chicotz que as olivas, con poca pulpa y no comestiles.

Terminolochía baixoaragonesa relacionata con a olivera

  • A flor d'a olivera ye o cadillo.
  • A allegar ye replegar as olivas d'o suelo, ye castellanización d'a parabra aragonesa y catalana aplegar, que encara se conserva en as comarcas churras y en o catalán d'o Matarranya.
  • Impelte u Impeltre.