Diferencia entre revisiones de «Ditrysia»
m r2.7.2+) (Bot: Modificando uk:Ditrysia por uk:Двопорі |
m Bot: Migrating 17 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q843246 (translate me) |
||
Linia 36: | Linia 36: | ||
[[Categoría:Lepidoptera]] |
[[Categoría:Lepidoptera]] |
||
[[ca:Ditrisi]] |
|||
[[de:Ditrysia]] |
|||
[[en:Ditrysia]] |
|||
[[es:Ditrysia]] |
|||
[[eu:Ditrysia]] |
|||
[[fi:Aitoperhoset]] |
|||
[[fr:Ditrysia]] |
|||
[[hu:Kettős ivarnyílásúak]] |
|||
[[it:Ditrysia]] |
|||
[[ko:이문류]] |
|||
[[la:Ditrysia]] |
|||
[[nl:Ditrysia]] |
|||
[[no:Ditrysia]] |
|||
[[pt:Ditrysia]] |
|||
[[ru:Двупорые]] |
|||
[[simple:Ditrysia]] |
|||
[[sv:Ditrysia]] |
|||
[[uk:Двопорі]] |
[[uk:Двопорі]] |
Versión d'o 23:40 6 mar 2013
Paixarela | ||||||||||
Kamehameha | ||||||||||
| ||||||||||
Familias
| ||||||||||
Superfamilia Hesperioidea: |
As paixarelas (tamién paixarellas) u birabolas (en singular, tamién birabolas), (scientificament Ditrysia) son un grupo natural d'insectos adintro d'es lepidopteros. Representan un clado a lo que no han dato categoría taxonomica, pero que incluye arredol d'o 98% d'as especies descritas de Lepidopters.
Tienen l'aparello vocal modificato que s'ha transformato enta una trompa, y as alas cobiertas d'escametas. En bi ha que son nocturnas y tamién diurnas.
Zoonimia
En aragonés bi ha diferents zoonimos pa os integrants d'este clado, pero basicament son variants de bola/boleta y de paixarela pa as familias diurnas y palometa pa as familias nocturnas.
O conchunto de variants bola, boleta, birabolas podrían estar muito antigas y tener conexión con o gallego bolboreta y con o portugués borboleta, que han quiesto relacionar con un hipotetico *BELBELLITA, formato a partir de BELLUS. bolondrina y bolandrina son propias de l'benasqués y compartitas con o catalán ribagorzán d'a redolata de Las Paúls.
O conchunto de variants arredol de paixarela presentan una distribución principalment centro-oriental y son: paharel, paharela, paharella, pasarella, pacharella, pahareta, paxarela, paxarelas, paxarella, paxareta y pasabela. Son claras derivacions d'o latín PASSER como a parola paixaro, y de feito beluna d'estas variats coincide con ciertas denominacions d'aus chicotas y con as laminerías que resultan d'escalfar cierta variedat de panizo.
En bella variant d'aragonés se solapan os dos tipos de denominación d'as formas diurnas, por eixemplo en chistabín tenemos pasabela y bola.