Diferencia entre revisiones de «Siete Marabellas de lo Mundo»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
Jpbot (descutir | contrebucions)
m →‎Vinclos externos: ortografía, replaced: Enrastre → Vinclo
JAnDbot (descutir | contrebucions)
m r2.7.2) (Robot Adhibito: be, hu, jv, kk, kn, nl, zh-min-nan Modificato: fa
Linia 47: Linia 47:
[[ast:Les Siete Maraviyes del Mundu Vieyu]]
[[ast:Les Siete Maraviyes del Mundu Vieyu]]
[[az:Dünyanın yeddi möcüzəsi]]
[[az:Dünyanın yeddi möcüzəsi]]
[[be:Сем цудаў свету]]
[[be-x-old:Сем цудаў сьвету]]
[[be-x-old:Сем цудаў сьвету]]
[[bg:Седемте чудеса на античния свят]]
[[bg:Седемте чудеса на античния свят]]
Linia 63: Linia 64:
[[et:Seitse maailmaimet]]
[[et:Seitse maailmaimet]]
[[eu:Munduko Zazpi Mirariak]]
[[eu:Munduko Zazpi Mirariak]]
[[fa:عجایب هفت‌گانه جهان]]
[[fa:عجایب هفت‌گانه باستان]]
[[fi:Maailman seitsemän ihmettä]]
[[fi:Maailman seitsemän ihmettä]]
[[fiu-vro:Säidse ilmaimeht]]
[[fiu-vro:Säidse ilmaimeht]]
Linia 71: Linia 72:
[[gu:દુનિયાની પ્રાચીન સાત અજાયબીઓ]]
[[gu:દુનિયાની પ્રાચીન સાત અજાયબીઓ]]
[[he:שבעת פלאי תבל של העולם העתיק]]
[[he:שבעת פלאי תבל של העולם העתיק]]
[[hu:A világ hét csodája]]
[[hy:Աշխարհի յոթ հրաշալիքներ]]
[[hy:Աշխարհի յոթ հրաշալիքներ]]
[[id:Tujuh Keajaiban Dunia Kuno]]
[[id:Tujuh Keajaiban Dunia Kuno]]
Linia 76: Linia 78:
[[it:Sette meraviglie del mondo]]
[[it:Sette meraviglie del mondo]]
[[ja:世界の七不思議]]
[[ja:世界の七不思議]]
[[jv:Pitu Kaajaiban Donya Kuna]]
[[ka:მსოფლიოს შვიდი საოცრება]]
[[ka:მსოფლიოს შვიდი საოცრება]]
[[kk:Әлемнің жеті кереметі]]
[[kn:ಪುರಾತನ ಪ್ರಪಂಚದ ೭ ಅದ್ಭುತಗಳು]]
[[ko:세계 7대 불가사의]]
[[ko:세계 7대 불가사의]]
[[ku:Heft nuwazeyên cîhanê]]
[[ku:Heft nuwazeyên cîhanê]]
Linia 89: Linia 94:
[[mr:प्राचीन जगतातील सात आश्चर्ये]]
[[mr:प्राचीन जगतातील सात आश्चर्ये]]
[[nds:Söven Weltwunners]]
[[nds:Söven Weltwunners]]
[[nl:Zeven wereldwonderen van de antieke wereld]]
[[nrm:Sept Mèrvelles du Monde]]
[[nrm:Sept Mèrvelles du Monde]]
[[oc:Sèt Meravilhas deu Mond]]
[[oc:Sèt Meravilhas deu Mond]]
Linia 113: Linia 119:
[[vi:Bảy kỳ quan thế giới cổ đại]]
[[vi:Bảy kỳ quan thế giới cổ đại]]
[[zh:古代世界七大奇迹]]
[[zh:古代世界七大奇迹]]
[[zh-min-nan:Sè-kài Chhit Kî-koan]]

Versión d'o 10:09 3 ago 2012

Las 7 marabillas de l'Antigüidat seguntes lo pintor holandés Maarten van Heemskerck (s.XVI). De cucha ta dreita y d'alto t'abaixo: Piramide de Guiza, Chardins de Babilonia, Templo d'Artemis, Estatua de Zeus, Mausoleu d'Alicarnaso, Coloso de Rodas y Faro d'Aleixandría.

Las Siete Marabillas de lo Mundo (u las Siete Marabillas de l'Antigüidat) ye la denominación con la que se connoix siete grans construccions humanas de l'antigüidat clasica a la faixa oriental de lo Mediterranio, basata en libros de viaches que se tornoron bien populars entre es turistas helenos. D'ixas siete marabillas, no n'ha perdurato soque la Gran Piramide de Guiza.

Oríchens

Lo historiador Herodoto (484 aC - 425 aC) y Calimaco de Cirene estioron d'es primers a fer listas de "siete marabillas", pero es escritos suyos no han pervivito y d'ells no se'n sape que per referencias. La versión més antiga que encara perdura d'una lista de siete marabillas ye la compilata per Antipáter de Sidón, que las describiba en un poema d'enta 140 aC:

Han visto es uellos míos la muralla de l'alta Babilonia en o que ye un camín ta carros, y la estatua de Zeus, d'Alfeu, y es chardins pinchaders, y lo Coloso de lo Sol, y la immensa labor de las altas piramides, y la gran tumba de Mausolo; pero en que vide la casa d'Artemis que puyaba enta las boiras, ixas altras marabillas perdioron lur lumbre, y me dixe: "Guardatz bien, perque fueras de l'Olimpo, lo Sol cosa mes gran nunca no vido".

Lista

La lista de las siete marabillas de lo mundo antigo, ordenatas seguntes lo periodo de la suya construcción, ye la siguient:

  1. La Gran Piramide de Chiza. Rematata ta las envueltas de lo 2860 aC, se construyó como sepoltura ta lo faraón Khéops. Ye situata en a Necropoli de Chiza (Chiza, Echipto). La sola de las siete que encara ye dreita.
  2. Es Chardins Pinchaders de Babilonia. Construitos entre 605 aC y 562 aC. Yeran situatos en Babilonia, en Mesopotamia (l'actual Irak).
  3. Lo Templo d'Artemis. Construito alto u baixo entre 550 aC y 325 aC. Yera situato en Efeso (actual Turquía).
  4. La Estatua de Zeus a Olimpia. Esculpita a lo redol de 430 aC. Yera situata en Olimpia (Grecia).
  5. La Tumba de Mausolo (Mausoleu) a Alicarnaso. Construyito a lo redol de 353 aC. Yera situato a Halicarnaso, l'actual Bodrum (Turquía).
  6. Lo Coloso de Rodas. Construito entre 294 aC y 282 aC. Yera en a isla de Rodas (Grecia).
  7. Lo Faro d'Aleixandría. Construito entre 294 aC y 283 aC. Yera situato a Alexandría (Echipto).

Listas posteriors

En tiempos posteriors se son feitas altras listas de siete (u mes) marabillas, vistas mes como una tradición que continaba d'es tiempos d'antis que no como cosa especifica u canonica. Per ixa razón no puet parlar-se d'una nueva lista de siete marabillas meyevals u mudernas, encara que bellas construccions gosan d'apareixer a ormino en muitas d'ellas. Eixemplos en son lo Coloseu de Roma, Stonehenge, la Torre Inclinata de Pisa, la Gran Muralla Chinesa, etc.

Las nuevas siete marabillas

Lo Taj Mahal, una de las eslechitas como 7 nuevas marabillas de lo mundo.

Empecipiato ya lo sieglo XXI, la interpresa suiza New Open World Corporation (NOWC) emplegó un sistema de votación a escala mundial, principalment per meyo d'Internet, ta esleir quálas yeran las nuevas siete marabillas de lo mundo, atorgando la consideración de candidata honorifica ta la Piramide de Guiza per estar-ne l'unica de las antigas que en pervive. Lo resultato estió feito publico en a simbolica calendata de lo 7 de chulio de 2007 (7-7-2007), d'entre un total de 21 finalistas entre las que i yeran, per eixemplo, l'Alhambra de Granada, l'Acropoli d'Atenas, lo Temple d'Angkor u la Estatua de la Libertat de Nueva York. Las 7 trigatas estioron, en orden aleatorio seguntes se i proclamoron:

La triga, manimenos, ye estata vista per muita chent como poco representativa, només posible ta la chent con acceso a Internet. La organización seguirá lo mesmo procedimiento ta esleir siete marabillas mes, ista vegata de la Natura.

Muitas altras listas pareixitas se son feitas recientment per parti d'organizacions u particulars, bien per meyo de votacions populars locals bien per decisions propias.

Vinclos externos