Diferencia entre revisiones de «Cheografía»
m r2.7.1) (Robot Adhibito: ckb:جوگرافیا |
m ortografía, replaced: fesico → fisico (3) |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Articlo 1000|-10}} |
{{Articlo 1000|-10}} |
||
A '''cheografía''' ye a [[sciencia]] que tien por obchecto l'estudio d'a superficie terrestre y a distribución espacial y as relacions reciprocas d'os fenoméns |
A '''cheografía''' ye a [[sciencia]] que tien por obchecto l'estudio d'a superficie terrestre y a distribución espacial y as relacions reciprocas d'os fenoméns fisicos, biolochicos y socials que se i manifiestan. |
||
En un sentiu clasico a Cheografía ye a descripción d'a [[Tierra]], pero hue en día, antimás de describir, a Cheografía tracta d'explicar. Se considera a la Cheografía como una sciencia que aglutina a todas as demás sciencias, tanto naturals como socials, dend'a [[Historia]] dic'as [[Matematicas]]. L'obchecto d'estudio d'a Cheografía ye l'espacio; ista estudia os [[modos d'organización d'o superficie terrestre]], a distribución d'os elementos que composan l'[[anvista]] , as suyas formas, as suyas poblacions ... Antimás, estableixe una [[dialectica]] entre l'explicación y a descripción de l'anvista ; y entre o [[Metodo scientifico|metodo inductivo y o deductivo]]. Istos elementos han de ser esleitos, trigatos, ordenatos, chuzgatos y presentatos. L'analís leva a lo cheografo a replecar os modos d'organización d'o superficie terrestre]]. |
En un sentiu clasico a Cheografía ye a descripción d'a [[Tierra]], pero hue en día, antimás de describir, a Cheografía tracta d'explicar. Se considera a la Cheografía como una sciencia que aglutina a todas as demás sciencias, tanto naturals como socials, dend'a [[Historia]] dic'as [[Matematicas]]. L'obchecto d'estudio d'a Cheografía ye l'espacio; ista estudia os [[modos d'organización d'o superficie terrestre]], a distribución d'os elementos que composan l'[[anvista]] , as suyas formas, as suyas poblacions ... Antimás, estableixe una [[dialectica]] entre l'explicación y a descripción de l'anvista ; y entre o [[Metodo scientifico|metodo inductivo y o deductivo]]. Istos elementos han de ser esleitos, trigatos, ordenatos, chuzgatos y presentatos. L'analís leva a lo cheografo a replecar os modos d'organización d'o superficie terrestre]]. |
||
Linia 18: | Linia 18: | ||
::'''[[Orografía]]''', con metodos d'a [[Matematicas]] y a [[Cheometría]]. |
::'''[[Orografía]]''', con metodos d'a [[Matematicas]] y a [[Cheometría]]. |
||
: En '''[[Cheografía |
: En '''[[Cheografía fisica]]''' s'estudia: |
||
::'''[[Cheomorfolochía]]''', con metodos d'a [[Cheolochía]], a [[Litolochía]] y a [[ |
::'''[[Cheomorfolochía]]''', con metodos d'a [[Cheolochía]], a [[Litolochía]] y a [[Cheofisica]]. |
||
::'''[[Climatolochía]]''', con metodos d'a [[Meteorolochía]] y l'[[Estadistica]]. |
::'''[[Climatolochía]]''', con metodos d'a [[Meteorolochía]] y l'[[Estadistica]]. |
||
Linia 53: | Linia 53: | ||
* [[Cheografo]] |
* [[Cheografo]] |
||
* [[Lista d'articlos de cheografía por país]] |
* [[Lista d'articlos de cheografía por país]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[Categoría:Cheografía]] |
[[Categoría:Cheografía]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[ab:Географи]] |
[[ab:Географи]] |
||
[[af:Geografie]] |
[[af:Geografie]] |
||
Linia 187: | Linia 185: | ||
[[nov:Geografia]] |
[[nov:Geografia]] |
||
[[nrm:Géographie]] |
[[nrm:Géographie]] |
||
⚫ | |||
[[oc:Geografia]] |
[[oc:Geografia]] |
||
[[os:Географи]] |
[[os:Географи]] |
Versión d'o 23:06 13 chi 2012
A cheografía ye a sciencia que tien por obchecto l'estudio d'a superficie terrestre y a distribución espacial y as relacions reciprocas d'os fenoméns fisicos, biolochicos y socials que se i manifiestan.
En un sentiu clasico a Cheografía ye a descripción d'a Tierra, pero hue en día, antimás de describir, a Cheografía tracta d'explicar. Se considera a la Cheografía como una sciencia que aglutina a todas as demás sciencias, tanto naturals como socials, dend'a Historia dic'as Matematicas. L'obchecto d'estudio d'a Cheografía ye l'espacio; ista estudia os modos d'organización d'o superficie terrestre, a distribución d'os elementos que composan l'anvista , as suyas formas, as suyas poblacions ... Antimás, estableixe una dialectica entre l'explicación y a descripción de l'anvista ; y entre o metodo inductivo y o deductivo. Istos elementos han de ser esleitos, trigatos, ordenatos, chuzgatos y presentatos. L'analís leva a lo cheografo a replecar os modos d'organización d'o superficie terrestre]].
Os prencipals campos que estudia a Cheografía y as suyas prencipals sciencias auxiliars son :
En Cheografía matematica s'estudia:
- Topografía, con metodos d'a Cheometría y a Matematicas.
- Cartografía, con metodos d'a Cheodesia y a Cheometría.
- Cheografía astronomica, con metodos de l'Astronomía y a Cheometría.
- Cheomatica, con metodos d'a Informatica y a Cheometría.
- Orografía, con metodos d'a Matematicas y a Cheometría.
- En Cheografía fisica s'estudia:
- Cheomorfolochía, con metodos d'a Cheolochía, a Litolochía y a Cheofisica.
- Climatolochía, con metodos d'a Meteorolochía y l'Estadistica.
- Hidrolochía, continental y marina, con metodos d'a Cheolochía , a Ocianografía y a Estadistica.
- Pedolochía con metodos d'a Biolochía y a Edafolochía.
- Biocheografía con metodos d'a Biolochía, a Botanica, a Zoolochía, l'Edafolochía y a Ecolochía .
- En Cheografía humana s'estudia :
- Cheografía d'a población, con metodos d'a Demografía, a Sociolochía y as Matematicas.
- Cheografía rural, con metodos de l'Agronomía, a Climatolochía, l'Estadistica y a Economía.
- Cheografía ambiental, con metodos d'a Demografía, o Dreito y as Matematicas.
- Cheografía economica que abraca todas l'actividatz economicas.
- Cheografía urbana, con metodos d'o Urbanismo, a Sociolochía y as Matematicas.
- Cheopolitica, con metodos d'a Demografía, a Sociolochía y as Matematicas.
Naturalment os metodos de l'Historia apareixen en totas estas brancas dic'o punto de que s'ha arribato a fablar de Cheografía cultural, asinas como os estadisticos y matematicos. Tamién s'emplegan metodos d'Astronomía y Cheodesia ta realizar os mapas(Cartografía), asinas como a determinación de codigos de sinyals que aduyen a interpretar-los.
Antiparti la Cheografía puede estudiar-se de forma cheneral u concretada en una comarca, rechión u país concreto. Se charra asinas de Cheografía cheneral y Cheografía rechional que ye a que se ocupa de l'aplicación d'as analises cheograficas a países concretos .
A cheografía puede considerar-se una sciencia transversal que fa emplego de metodos y tecnicas d'atras sciencias socials y naturals. L'anterior no debe de causar barafundio con respective a l'obchecto d'estudio d'a Cheografía. Este obchecto ye o paisache.