Diferencia entre revisiones de «Amaiur»
(como siempre, li cale una gollada) |
Sin resumen de edición |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
''Iste articlo ye sobre o '''lugar''' d'Amaiur en a |
''Iste articlo ye sobre o '''lugar''' d'Amaiur en a val de Baztan, t'atros usos, se veiga '''[[Amaiur (desambigación)]]'''''. |
||
{{Localidat Espanya |
{{Localidat Espanya |
||
|nombre = Amaiur |
|nombre = Amaiur |
||
| Linia 19: | Linia 19: | ||
|cod_municipio = |
|cod_municipio = |
||
|cp = |
|cp = |
||
|chentilicio = ''amaiurtarras'' (en vasco) |
|chentilicio = ''amaiurtarras'' (en [[Idioma vasco|vasco]]) |
||
|ríos = |
|ríos = |
||
|situación = |
|situación = |
||
|web = |
|web = |
||
|patrón= [[Asumpción d'a Virchen]] |
|||
}} |
}} |
||
Amaiur (Maya en castellán) ye un lugar d'o norte d'a |
'''Amaiur''' (''Maya'' en [[Idioma castellán|castellán]]) ye un [[lugar]] [[Navarra|navarro]] d'o norte d'a [[val de Baztan]] situato en l'extremo d'a cara sud d'o [[puerto d'Otsondo]], que se troba a una [[distancia]] de 8 [[kilometro]]s d'[[Elizondo]], cabecera d'o municipio, y a 58 km de [[Pamplona]], a o que se i plega a traviés d'a carretera nacional N-121b. Seguntes o censo de [[2010]], a suya [[Población humana|población]] ye de 284 habitants.<ref>[http://www.ine.es/nomen2/index.do INEbase / Nomenclátor. Relación de unidades poblacionales: Amaiur]</ref> |
||
Amaiur ye l'eixemplo de pueblo d'una sola carrera, an as construccions d'as |
Amaiur ye l'eixemplo de pueblo d'una sola carrera, an as construccions d'as [[vivienda]]s y [[edificio]]s que fan parte d'o lugar se i troban situatos a totz dos cantos d'a mesma. Ta accedir-ie s'ha de travesar una suportalada con forma d'[[arco]], que fa la vez de muga d'os limites d'o espacio urbano, an se i troba un crucero de zaguerias d'o [[sieglo XVII]]. |
||
==Mugas== |
== Mugas == |
||
Amaiur fa muga con [[Azpilkueta]] a lo |
Amaiur fa muga con [[Azpilkueta]] a lo sudueste, con [[Arizkun]] y [[Erratzu]] a lo sud y con [[Urdazubi]] a lo norueste. |
||
{| width ="45%" style="border: 1px #aaaaaa solid;" align="center" |
{| width ="45%" style="border: 1px #aaaaaa solid;" align="center" |
||
| Linia 48: | Linia 49: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
O lugar d'Amaiur ye conoixito por estar o puesto an acayeció un d'os zaguers episodios d'a |
O lugar d'Amaiur ye conoixito por estar o puesto an acayeció un d'os zaguers episodios d'a [[conquiesta de Navarra]] por parte d'o [[reino de Castiella]] en o [[sieglo XVI]]. Iste feito, conoixito como o [[setio d'o Castiello d'Amaiur]], tenió lugar entre os dias 15 y 19 de chulio de [[1522]], quan una guarnición d'uns 200 navarros baixo lo mando de [[Jaime Vélaz de Medrano]], habió de fer frent a un exercito de 10.000 castellans y navarros [[Beaumonteses|beaumonteses]] que lis cercoron y asetioron. Os setiaus navarros resistioron quantos enrastes dende lo 15 dica lo 22 de chulio, calendata en que finalment rebloron. Diyas más tarde, o 12 d'agosto, s'ordenó destruyir a fortaleza metendo-li fuego. |
||
O 30 de chunio de [[1922]] en o mesmo puesto an se i trobaba lo |
O 30 de chunio de [[1922]], en o mesmo puesto an se i trobaba lo [[castiello d'Amaiur]], se debantó un monolito en recordanza d'os navarros que lo esfensoron, que resultó estricallato dimpués que fesen esclatar un carga explosiva la nueit d'o 26 al 27 de chulio de [[1931]]. No estaria dica l'anyo [[1982]] quan, con refirme d'as deputacions de [[Navarra]], [[Alava]], [[Guipúzcua]] y [[Vizcaya]], amás d'o [[Gubierno Vasco]], fue reconstruyito y reinaugurato de nuevo. |
||
== Cultura == |
== Cultura == |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
=== Molimentos principals === |
=== Molimentos principals === |
||
* |
* Palacio d'Arretxea, un [[palacio]] d'o sieglo XVI (''Arretxea jauregia'', en vasco). |
||
* |
* [[Palacio Borda]], un palacio de [[1702]] (''Borda jauregia''). |
||
* |
* Casa Arriada, un [[edificio]] d'a lo menos d'o [[sieglo XVI]] (''Arriada etxea''). |
||
* |
* Molimento en remeranza d'o [[castiello d'Amaiur]] (''Amaiurko Gaztelua'') |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
== Referencias == |
== Referencias == |
||
{{listaref}} |
{{listaref}} |
||
[[Categoría:Lugars de Navarra]] |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[br:Amaiur]] |
[[br:Amaiur]] |
||
Versión d'o 19:23 10 oct 2011
Iste articlo ye sobre o lugar d'Amaiur en a val de Baztan, t'atros usos, se veiga Amaiur (desambigación). Plantilla:Localidat Espanya
Amaiur (Maya en castellán) ye un lugar navarro d'o norte d'a val de Baztan situato en l'extremo d'a cara sud d'o puerto d'Otsondo, que se troba a una distancia de 8 kilometros d'Elizondo, cabecera d'o municipio, y a 58 km de Pamplona, a o que se i plega a traviés d'a carretera nacional N-121b. Seguntes o censo de 2010, a suya población ye de 284 habitants.[1]
Amaiur ye l'eixemplo de pueblo d'una sola carrera, an as construccions d'as viviendas y edificios que fan parte d'o lugar se i troban situatos a totz dos cantos d'a mesma. Ta accedir-ie s'ha de travesar una suportalada con forma d'arco, que fa la vez de muga d'os limites d'o espacio urbano, an se i troba un crucero de zaguerias d'o sieglo XVII.
Mugas
Amaiur fa muga con Azpilkueta a lo sudueste, con Arizkun y Erratzu a lo sud y con Urdazubi a lo norueste.
| Urdazubi | ||
|
||
| Azpilkueta | Arizkun y Erratzu |
Historia
O lugar d'Amaiur ye conoixito por estar o puesto an acayeció un d'os zaguers episodios d'a conquiesta de Navarra por parte d'o reino de Castiella en o sieglo XVI. Iste feito, conoixito como o setio d'o Castiello d'Amaiur, tenió lugar entre os dias 15 y 19 de chulio de 1522, quan una guarnición d'uns 200 navarros baixo lo mando de Jaime Vélaz de Medrano, habió de fer frent a un exercito de 10.000 castellans y navarros beaumonteses que lis cercoron y asetioron. Os setiaus navarros resistioron quantos enrastes dende lo 15 dica lo 22 de chulio, calendata en que finalment rebloron. Diyas más tarde, o 12 d'agosto, s'ordenó destruyir a fortaleza metendo-li fuego.
O 30 de chunio de 1922, en o mesmo puesto an se i trobaba lo castiello d'Amaiur, se debantó un monolito en recordanza d'os navarros que lo esfensoron, que resultó estricallato dimpués que fesen esclatar un carga explosiva la nueit d'o 26 al 27 de chulio de 1931. No estaria dica l'anyo 1982 quan, con refirme d'as deputacions de Navarra, Alava, Guipúzcua y Vizcaya, amás d'o Gubierno Vasco, fue reconstruyito y reinaugurato de nuevo.
Cultura
Fiestas y celebracions
As fiestas grans d'Amaiur se celebran o 15 d'agosto en honor a Asumpción de Santa María.
Molimentos principals
- Palacio d'Arretxea, un palacio d'o sieglo XVI (Arretxea jauregia, en vasco).
- Palacio Borda, un palacio de 1702 (Borda jauregia).
- Casa Arriada, un edificio d'a lo menos d'o sieglo XVI (Arriada etxea).
- Molimento en remeranza d'o castiello d'Amaiur (Amaiurko Gaztelua)