Diferencia entre revisiones de «Protista»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
m Robot Adhibito: Modificato: ro:Protista
Linia 91: Linia 91:
[[lv:Protisti]]
[[lv:Protisti]]
[[mk:Протисти]]
[[mk:Протисти]]
[[ml:പ്രോട്ടിസ്റ്റ]]
[[ms:Protis]]
[[ms:Protis]]
[[nds:Protisten]]
[[nds:Protisten]]

Versión d'o 10:57 8 oct 2011

Articlo d'os 1000
Protista

Dominio: Eukarya
Reino: Protista

Os protistas (Protista) son un grupo diverso de microorganismos eucariotas. Historicament, os protistas yeran consideratos como un reino distinto, pero iste grupo ya no ye reconoixito en a taxonomía actual.[1] Os protistas no tienen guaire cosa en común a parti d'una organización relativament simpla – u bien son unicelulars u bien son multicelulars sin de teixitos especializatos. Ista organización celular simpla diferencia os protistas d'a resta d'eucariotas, como os fongos, os animals y as plantas. De feito, lo suyo estilo de vida ye bien pareixito a lo d'os procariotas.[2] A mayoría d'organismos eucariotas son protistas.[3]

O reino Protista fue emplegato orichinalment en 1866 por Ernst Haeckel. Os protistas yeran subdividitos tradicionalment en diversos grupos seguntes os suyos pareixitos con os reinos "superiors": os protozoos unicelulars, parellans a los animals; os protofitins, mayoritariament algas unicelulars parellanas a las plantas; y os mixomicetes y oomicetes, parellans a los fongos. Como istos grupos a sobén s'entibocaban, han estato sustituitos por clasificacions basatas en a filochenia. Manimenos, encara resultan útils como nombres informals ta describir a morfolochía y ecolochía d'os protistas.

Os protistas viven en quasi qualsiquier meyo que contienga augua liquida. Muitos protistas, como as algas, son fotosinteticos y son productors primarios esencials d'os ecosistemas, especialment en l'ocián, a on que fan parti d'o plancton. Atros protistas, como os cinetoplastos y os apicomplexos, son a causa d'una variedat de malautías humanas grieus, como a malaria y a malautía d'o suenio.

Referencias

  1. Simonite T.: "Protists push animals aside in rule revamp". Nature, 438. 7064. pachinas 8–9, Noviembre de 2005 PMID 16267517, DOI 10.1038/438008b
  2. (en) Why Darwin was wrong about the tree of life. New Scientist, Graham Lawton. 21-01-2009
  3. (en) An overview of the phylogeny and diversity of eukaryotes. Journal of Systematics and Evolution, Sandra L. Baldauf