Diferencia entre revisiones de «Chenocidio armenio»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
Linia 10: Linia 10:


== Negación d'o chenocidio ==
== Negación d'o chenocidio ==
[[Imachen:Rafael de Nogales Mendez.png|thumb|170px|[[:en:Rafael de Nogales Méndez|Rafael de Nogales Méndez]] (1879-1936), un oficial [[Venezuela|venezolano]] en el ejercito turco, presencio las masacres en Van y escribio su testimonio en su libro ''Cuatro años bajo la media luna'']]
[[Imachen:Rafael de Nogales Mendez.png|thumb|170px|[[Rafael de Nogales Méndez]] (1879-1936), un oficial [[Venezuela|venezolano]] en o exercito turco que presencio as mortaleras en [[Van]] y escribio o suyo testimonio en o suyo libro ''Cuatro años bajo la media luna'']]
A negación u aceptación d'o chenocidio s'argumenta d'alcuerdo con qui tien a responsabilidat d'os escayeiximientos.
A negación u aceptación d'o chenocidio s'argumenta d'alcuerdo con qui tien a responsabilidat d'os escayeiximientos.



Versión d'o 13:39 13 set 2011

Mapa d'o chenocidio armenio de 1915

Se conoix como chenocidio armenio ye o conchunto de mortaleras d'armenios que han feito os suyos vicins kurdos, turcos y azerís. Encara que o lumero de victimas supera amplament o millón, bells gobiernos como o turco u lo israelí no lo reconoixen.

As fuents armenias parlan de tres fases en o chenocidio:

  • A primera fase estió quan o zaguer soldán otomán Abdul Hamid, que ninvió a los hamidiye kurdos y se calcula que morioron 300.000 armenios.
  • A segunda fase estió quan a I Guerra Mundial baixo o mandato d'o gobierno d'os Chóvens Turcos, encara que s'estima que a mayor parte d'as mortaleras estioron obra d'os guerrillers kurdos. Se calcula que as victimas estioron entre 600.000 y 800.000. Tipicament mataban a los hombres en as casas y deportaban a las mullers y ninas, a las que feban andar dica ta desiertos d'o sur, y si no moriban de camín u yeran raptatas de camín, remataban morindo de fambre y sete. Tamién i heba campos de concentración on moriban os armenios por maltratos u de fambre, como un que liberoron os franceses en o suyo abance por Siria.
  • A tercera fase ye menos documentata, os armenios encara denunciaban o chenocidio en as primeras decadas de mandato de Mustafa Kemal, quan Anatolia Occiental quedó sin población armenia, por refuchiar-se en l'Armenia Oriental.

En os tiempos d'as dos zagueras fases tamién os azerís feban mortaleras, encara que en menor mesura, por tener menos meyos, y tamién i habió muitos civils armenios muertos quan a guerra con Cheorchia.

Negación d'o chenocidio

Rafael de Nogales Méndez (1879-1936), un oficial venezolano en o exercito turco que presencio as mortaleras en Van y escribio o suyo testimonio en o suyo libro Cuatro años bajo la media luna

A negación u aceptación d'o chenocidio s'argumenta d'alcuerdo con qui tien a responsabilidat d'os escayeiximientos.

Os turcos consideran que en una situación de guerra, o gobierno d'os chóvens turcos heba de desplazar a poblacions que a priori yeran favorables a Rusia y que en ixa mesma situación de guerra ixa operación esdevinió una trachedia humanitaria. Niegan que estase un chenocidio ordenato dende o estato, (feito discutible). Tamién argumentan que en Anatolia Oriental morioron més musulmans turcos y kurdos que armenios, (feito discutible porque os armenios no yera prou lumerosos, ni teneban prou poder, ni yeran prou organizatos como para matar tantos musulmans como armenios, a més que en a rechión de Kars i heba encara muita población musulmana dimpués d'a guerra, (os musulmans yeran una tercera part d'a población en l'Armenia independient d'entreguerras).

O gobierno israelí no reconoixe o chenocidio armenio con o falso argumento que no fue ordenato dende as autoridatz estatals y que no yera organizato. Dezaga d'esto ye o deseyo d'Israyel de mantener buenas relacions con Turquía, y tener a exclusiva d'un gran chenocidio pa mantener as suyas reivindicacions territorials en Orient Meyo. Bells nacionalistas armenios dicen que os chodigos domnatz ocuporon o puesto d'a burguesía armenia en Turquía.

Conseqüencias d'o chenocidio

O chenocidio armenio quedó sin castigo internacional, y os terroristas armenios se prenioron a chusticia por a man suya. O chenocidio armenio inspiró a los antisemitas alemans que fer con a minoría chodiga. Hitler mesmo dició a famosa frase "qui se'n alcuerda agora d'os armenios". Alemanya y as potencias de l'eixe que colaboraban en o chenocidio chodigo creyeban que a solución final quan a Guerra yera una oportunidat d'acotolar a minoría chodiga y que dimpués no i habría garra conseqüencia y dengún no se'n alcordaría.

A diferencia ye que a diaspora chodiga ye muito més poderosa que a diaspora armenia, (y disposa d'o control de meyos de comunización y de formas d'arte como a industria cinematografica de Holliwood). D'esta traza o chenocidio armenio ye un chenodizio olvidato mientres que o chenocidio chodigo ye encara ye recordato (y o recuerdo s'esviella con peliculas que vei o gran publico como "A lista de Shlindler" o "O pianista", ecetra..., a diferencia d'as pocas peliculas que fan mención a lo chenocidio armenio como America, America d'Elia Kazan)

En 1987 o Parlamento Europeu declaró que a negación d'o gobierno turco yera un obstaclo pa l'adhesión de Turquía a la CEE. En Turquía ye prohibito parlar d'o chenocidio en publico. O escritor Hrant Dink d'a redueita comunidat armenia d'Estambul denunció o chenocidio, fue chuzgato en diferents ocasions por ixo, y fue asesinato por un terrorista turco, que fue visto por muitos turcos como un heroe.

Bibliografía

Plantilla:Destacato