Diferencia entre revisiones de «Dominio (biolochía)»

← Ir ta a edición anterior Ir t'a edición siguient →

Contenido eliminado Contenido añadido

En renglón

Versión d'o 08:53 11 chun 2011

En biolochía, dominios (también ditos superreinos u imperios) son cadaguna d'as tres prencipals cuaternacions d'os sers vivos: Eubacteria (u Bacteria), Archaea y Eukarya.

Dica fa pocos anyos encara se clasificaban os sers vivos en reinos sin garra atra clasificación superior que no estase la de procariotas u eucariotas en pendendo d'a suya manca u posesión de nuclio, respectivament. Agora, os modernos estudeos d'o nivel molecular (especialment d'a estructura de lipidos, proteínas y acetos nucleicos) han amostrato que, tamién a dintro d'as procariotas bi ha diferencias prou grans como ta deseparar-ne dos grans agrupacions, que poderban estar consideraus tan diferents d'entre ellos como en yeran d'antes as bacterias y eucariotas.

Actualment, os dominios son os taxons més alters d'a clasificación biolochica, y sin de dar-les importancia a os significatos d'os suyos nombres, refleixan as diferencias evolutivas esencials que bi han escaitas en os chenomas d'os organismos mientres a historia d'a vida en a Tierra, dica l'actualidat.

Este sistema, dito d'os Tres Dominios, estió disenyato per Carl Woese en l'anyo 1990 ta sustituir os antigos sistemas cladisticos d'os Dos Dominios (o primer en esistir) y d'os Seis Reinos (emplegato dica fa poquetz anyos).

O Sistema d'os Dos Dominios, estió lo primer de presentar-se, quan os scientificos d'o sieglo XIX treballaban ta trobar nuevas clasificacions d'os sers vivos alazetadas en o sistema d'a nomenclatura binominal de Carl von Linné. En os suyos primers anyos clasificaba un "dominio" dito Mineralia (os minerals) que se contraposaba con o "dominio" que deciban Biota u d'os sers vivos. Dimpués d'ixa clasificación, quan que os minerals se deseparoron, s'incluyoron os dominios Cytota (ta os sers vivos formatos per como minimo una celula, lo que significa tal y como consideramos huei) y Acytota ta os sers vivos sin de celulas (virus, virions, prions...). Fuera d'as polemicas actuals sobre la pertenencia d'ixas zagueras "particlas" a lo mundo d'os sers vivos, este sistema fue reformato per as escuelas "bi-doministas" de cladistica, a mayoría nortamericanas, que encara huei se resisten a albandonar-lo, y as qualas miran de fer-lo acceptable considerando dos solos dominios actuals: procariota y eucariota.

O Sistema d'os Seis Reinos ye una modificación, feita en a decada de 1980, de l'anterior sistema d'os Cinco Reinos de Robert Whittaker (1969), que no feba deseparacions d'os sers vivos més alteras que os reinos, d'os quals orichinalment en consideraba cinco: Plantas, Animals, Fongos, Protistas y Moneras, pero que dimpués se reclasificoron os Moneras en Eubacteria y Archaeobacterias.

Actualment, o Sistema d'os Tres Dominios de Carl Woese redefine las agrupacions mayors d'os sers vivos como se veye en a figura, y define que només que os Eukarya tienen reinos (Plantae, Animalia, Fungi y Protista) mientres que lo taxón inmediatament inferior d'o dominio a dintro de Archaea y Eubacteria ye lo filo.

Diferents cuaternacions historicas

Haeckel (1894) Tres reinos	Whittaker (1969) Cinco reinos	Woese (1977) Seis reinos	Woese (1990) Tres dominios		Cavalier-Smith (1998) Dos imperios y seis reinos
Animal	Animal	Animal	Eucariota		Eucariota	Animal
Planta	Fongo	Fongo				Fongo
	Planta	Planta				Planta
	Protista	Protista				Cromista
Protozou	Protista	Protista				Protozou
	Monera	Arqueobacteria	Procariota	Arqueobacteria	Procariota	Bacteria
	Monera	Eubacteria	Procariota	Eubacteria	Procariota	Bacteria

Se veiga tamién

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+[[Imachen:Phylogenetic tree.svg|thumb|right|320px|Un árbol filochenetico d'os sers vivos, alazetato en as mudernos conoiximientos sobre lo [[RNA ribosomal|rRNA]], que amuestra la separación d'''[[Eubacteria]]'', ''[[Archaea]]'' y ''[[Eukarya]]''.]]
-{{Grafía_87}}
-[[Imachen:Phylogenetic tree.svg|thumb|right|320px|Un árbol filochenetico d'os sers bibos, alazetato en as mudernos conoiximientos sobre lo [[RNA ribosomal|rRNA]], que amuestra la separazión d'''[[Eubacteria]]'', ''[[Archaea]]'' e ''[[Eukarya]]''.]]
+En '''[[biolochía]]''', '''dominios''' (también ditos '''superreinos''' u '''imperios''') son cadaguna d'as tres prencipals cuaternacions d'os sers vivos: ''[[Eubacteria]]'' (u ''Bacteria''), ''[[Archaea]]'' y ''[[Eukarya]]''.
-En '''[[biolochía]]''', '''dominios''' (también ditos '''superreinos''' u '''imperios''') son cadaguna d'as tres prenzipals cuaternazions d'os sers bibos: ''[[Eubacteria]]'' (u ''Bacteria''), ''[[Archaea]]'' e ''[[Eukarya]]''.
-Dica fa pocos años encara se claseficaban os [[ser bibo|sers bibos]] en [[reino (biolochía)|reinos]] sin garra atra clasificazión superior que no estase la de [[procariota]]s u [[eucariota]]s en pendendo d'a suya manca u posesión de [[nuclio zelular|nuclio]], respeutibament. Agora, os modernos estudeos d'o nibel [[molecula]]r (espezialment d'a estrutura de [[lipido]]s, [[proteína]]s e [[azeto nucleico|azetos nucleicos]]) han amostrato que, tamién a dintro d'as ''procariotas'' bi ha diferenzias prou grans como ta deseparar-ne dos grans agrupazions, que poderban estar consideraus tan diferents d'entre ellos como lo yeran d'antes as [[bacteria]]s e [[eucariota]]s.
+Dica fa pocos anyos encara se clasificaban os [[ser vivo|sers vivos]] en [[reino (biolochía)|reinos]] sin garra atra clasificación superior que no estase la de [[procariota]]s u [[eucariota]]s en pendendo d'a suya manca u posesión de [[nuclio celular|nuclio]], respectivament. Agora, os modernos estudeos d'o nivel [[molecula]]r (especialment d'a estructura de [[lipido]]s, [[proteína]]s y [[aceto nucleico|acetos nucleicos]]) han amostrato que, tamién a dintro d'as ''procariotas'' bi ha diferencias prou grans como ta deseparar-ne dos grans agrupacions, que poderban estar consideraus tan diferents d'entre ellos como en yeran d'antes as [[bacteria]]s y [[eucariota]]s.
-Autualment, os dominios son os [[taxonomía|taxons]] més alters d'a claseficazión biolochica, e sin de dar-les importanzia a os significatos d'os suyos nombres, refleixan as diferenzias [[evolución|ebolutibas]] esenzials que bi han escaitas en os [[chenoma]]s d'os organismos mientres a historia d'a bida en a [[Tierra]], dica l'actualidat.
+Actualment, os dominios son os [[taxonomía|taxons]] més alters d'a clasificación biolochica, y sin de dar-les importancia a os significatos d'os suyos nombres, refleixan as diferencias [[evolución|evolutivas]] esencials que bi han escaitas en os [[chenoma]]s d'os organismos mientres a historia d'a vida en a [[Tierra]], dica l'actualidat.
-Este sistema, dito [[Sistema d'os Tres Dominos|d'os Tres Dominios]], estió diseñato per [[Carl Woese]] en l'año [[1990]] ta sostituir os antigos sistemas [[taxonomía|cladisticos]] d'os ''[[Sistema d'os Dos Dominios|Dos Dominios]]'' (o primer en esistir) e d'os ''[[Sistema d'os Seis Reinos|Seis Reinos]]'' (emplegato dica fa poquez años).
+Este sistema, dito [[Sistema d'os Tres Dominos|d'os Tres Dominios]], estió disenyato per [[Carl Woese]] en l'anyo [[1990]] ta sustituir os antigos sistemas [[taxonomía|cladisticos]] d'os ''[[Sistema d'os Dos Dominios|Dos Dominios]]'' (o primer en esistir) y d'os ''[[Sistema d'os Seis Reinos|Seis Reinos]]'' (emplegato dica fa poquetz anyos).
-*O [[Sistema d'os Dos Dominios]], estió lo primer de presentar-se, quan os zentificos d'o [[sieglo XIX]] treballaban ta trobar nuebas clasificazions d'os sers bibos alazetadas en o sistema d'a [[nomenclatura binominal]] de [[Carl von Linné]]. En os suyos primers años claseficaba un "''dominio''" dito ''Mineralia'' (os [[mineral]]s) que se contraposaba con o "''dominio''" que deziban ''Biota'' u d'os sers bibos. Dimpués d'ixa claseficazión, quan que os [[minerals]] se deseparoron, s'encluyoron os dominios ''Cytota'' (ta os sers bibos formatos per como minimo una [[zelula]], lo que significa tal e como consideramos güei) e ''Acytota'' ta os sers bibos sin de zelulas ([[birus]], [[birión|birions]], [[prión|prions]]...). Fuera d'as polemicas actuals sobre la pertenenzia d'ixas zagueras "''particlas''" a lo mundo d'os sers bibos, este sistema estió reformato per as escuelas "bi-doministas" de [[taxonomía|cladistica]], a mayoría [[Estatos Unitos|nortamericanas]], que encara güei se resisten a albandonar-lo, e as cuualas miran de fer-lo azeptable considerando dos unicos dominios actuals: [[procariota]] e [[eucariota]].
+*O [[Sistema d'os Dos Dominios]], estió lo primer de presentar-se, quan os scientificos d'o [[sieglo XIX]] treballaban ta trobar nuevas clasificacions d'os sers vivos alazetadas en o sistema d'a [[nomenclatura binominal]] de [[Carl von Linné]]. En os suyos primers anyos clasificaba un "''dominio''" dito ''Mineralia'' (os [[mineral]]s) que se contraposaba con o "''dominio''" que deciban ''Biota'' u d'os sers vivos. Dimpués d'ixa clasificación, quan que os [[minerals]] se deseparoron, s'incluyoron os dominios ''Cytota'' (ta os sers vivos formatos per como minimo una [[celula]], lo que significa tal y como consideramos huei) y ''Acytota'' ta os sers vivos sin de celulas ([[virus]], [[virión|virions]], [[prión|prions]]...). Fuera d'as polemicas actuals sobre la pertenencia d'ixas zagueras "''particlas''" a lo mundo d'os sers vivos, este sistema fue reformato per as escuelas "bi-doministas" de [[taxonomía|cladistica]], a mayoría [[Estatos Unitos|nortamericanas]], que encara huei se resisten a albandonar-lo, y as qualas miran de fer-lo acceptable considerando dos solos dominios actuals: [[procariota]] y [[eucariota]].
-*O [[Sistema d'os Seis Reinos]] ye una modificazión, feita en a [[decada de 1980]], de l'anterior sistema ''d'os Zinco Reinos'' de [[Robert Whittaker]] ([[1969]]), que no feba deseparazions d'os sers bibos més alteras que os '''[[Reino (biolochía)|reinos]]''', d'os cuals orichinalment en consideraba zinco: [[Planta]]s, [[Animal]]s, [[Fongo]]s, [[Protista]]s e [[Monera]]s, pero que dimpués se reclaseficoron os Moneras en ''[[Eubacteria]]'' e ''[[Archea|Archaeobacteria]]s''.
+*O [[Sistema d'os Seis Reinos]] ye una modificación, feita en a [[decada de 1980]], de l'anterior sistema ''d'os Cinco Reinos'' de [[Robert Whittaker]] ([[1969]]), que no feba deseparacions d'os sers vivos més alteras que os '''[[Reino (biolochía)|reinos]]''', d'os quals orichinalment en consideraba cinco: [[Planta]]s, [[Animal]]s, [[Fongo]]s, [[Protista]]s y [[Monera]]s, pero que dimpués se reclasificoron os Moneras en ''[[Eubacteria]]'' y ''[[Archea|Archaeobacteria]]s''.
-Autualment, o [[Sistema d'os Tres Dominios]] de [[Carl Woese]] redefine las agrupazions mayors d'os sers bibos como se beye en a figura, e define que només que os ''[[Eukarya]]'' tienen [[reino (Biolochía)|reino]]s (''[[Plantae]]'', ''[[Animalia]]'', ''[[Fungi]]'' e ''[[Protista]]'') mientres que lo [[taxonomía|taxón]] inmediatament inferior d'o dominio a dintro de ''[[Archaea]]'' e ''[[Eubacteria]]'' ye lo [[Filo (biolochía)|filo]].
+Actualment, o [[Sistema d'os Tres Dominios]] de [[Carl Woese]] redefine las agrupacions mayors d'os sers vivos como se veye en a figura, y define que només que os ''[[Eukarya]]'' tienen [[reino (Biolochía)|reino]]s (''[[Plantae]]'', ''[[Animalia]]'', ''[[Fungi]]'' y ''[[Protista]]'') mientres que lo [[taxonomía|taxón]] inmediatament inferior d'o dominio a dintro de ''[[Archaea]]'' y ''[[Eubacteria]]'' ye lo [[Filo (biolochía)|filo]].
-===Diferents cuaternazions historicas===
+===Diferents cuaternacions historicas===
 {| rules="all" style="border: 1px solid black"cellspacing="0" cellpadding="5" align="center"
 |-----
 ! [[Ernst Haeckel|Haeckel]] ([[1894]])<br />Tres reinos
-! [[Robert Whittaker|Whittaker]] ([[1969]])<br />Zinco reinos
+! [[Robert Whittaker|Whittaker]] ([[1969]])<br />Cinco reinos
 ! [[Carl Woese|Woese]] ([[1977]])<br />Seis reinos
 ! colspan="2"| [[Carl Woese|Woese]] ([[1990]])<br />Tres dominios
-! colspan="2"| [[Thomas Cavalier-Smith|Cavalier-Smith]] ([[1998]])<br />Dos imperios<br />e seis reinos
+! colspan="2"| [[Thomas Cavalier-Smith|Cavalier-Smith]] ([[1998]])<br />Dos imperios<br />y seis reinos
 |-----
 | bgcolor="pink" | '''[[Animal]]'''
@@ Linia 72: / Linia 71: @@
 |}
-==Se beiga tamién==
+==Se veiga tamién==
 *[[Prokaryota]]
 *[[Eukaryota]]
 *[[Reino (biolochía)]]
 *[[Filo (biolochía)]]
-*[[Dibisión (biolochía)]]
+*[[División (biolochía)]]
 *[[Sistema de nomenclatura binominal]]
+*[[Clasificación scientifica]]
-*[[Claseficazión zentifica]]
 *[[Carl von Linné]]
 *[[Ernst Haeckel]]