Belsierre

Ista fualla ye escrita en l'aragonés d'a valle de Puértolas.

Belsierre (prenunciato [bel'sjære] (AFI)) ye un nuclio d'o municipio de Puértolas (Uesca), en l'aria central d'o Sobrarbe. A población suya ye de 22 habitants (2005). Belsierre ye uno d'os tres lugar d'a parde baixa d'a valle de Puértolas, en chunto con Escalona y Puyarruego, y ye d'os tres éstes, la uno de mes ta o norte, bels 2 km puyando t'alto ta Puértolas dende Escalona.

Belsierre se troba en a mesma garra liarga d'o Castiello Mayor que baixa ta Escalona, prelongata quantos quilometros en fendo una costera larguiza que per alto bi tiene os lugars de Puértolas y Santa María, pero 5 km en chos d'éstes. O casar antiguo de Belsierre feba una baixande d'o repuntot a on ye posentato, con a ilesia en l'alto de tot, pero como en a Guerra el habioron de reconstruyir dimpués que el destruyesen as tropas, se tornó a debantar en o recuesto que ye a on se troba actualmende.

A Bolsa de Bielsa

A ilesia viella de Belsierre, bombardeyata en a Bolsa de Bielsa.

Belsierre estió uno d'os pocos lugars d'o Sobrarbe que s'adubioron a destruyir de tot en a Guerra Civil. Dimpuesas que os nacionals encalzesen a tropa republicana a finals de marzo de l'anyo 38 (en os campos d'entre A Buerda y Escalona que cruzoron os primers tiros) tronzando-les a escapatoria, o primer movimiento defensivo d'a 43 División Republicana que fayoron estió de, viyendo que es Nacionals les superaban en numero, enrocar-se d'entre Puyarruego y Belsierre, en o primer recosiello d'el que luego habría d'estar a Bolsa de Bielsa.

En ixes diyas, as tropas d'a 3ª companyía de Navarra (Exercito d'es Nacionals) s'ensentioron en Escalona, mientres que a mes gran parde de l'exercito suyo iba adubendo o control d'as villas mes prencipals d'a Ribagorza. Ixa situación d'amagatos a os republicanos les duró bien poco, pos poquetz dias mes tarde y preveyendo que s'heban de fer buens estroces, a semana d'o 6 dica o 13 d'abril pactoron d'evacuar os habitandes (bells 5000, en as valles de Puértolas, Tella, Bielsa y Chistau) y fer-los pasare o Puerto Viello ta Francia.

O lugar el bombardeyoron 2 veces en o transcurso d'a contienda, la una con artillería de tierra y la segunda con avions. A primer vez el bombardeyoron ta pribar que se bi amaguesen os republicanos a dintro, y la segunda, perque sospechaban os nacionals que precisando como precisaban os republicanos bell puesto a on poder fer-ie aterrizar os avions, sería o millor puesto ta tener-ie un aerodromo, y per ixo el mandoron bombardeyar con l'aviación.

De resultas d'ixo, només en quedoron que dos casas en piet. A resta las habioron de reconstruyir os belserrinos quan tornoron d'o exilio. A ilesia viella, en alto d'o casar, ye o zaguer resto d'aquello.

Fiastas

• 28 de chinero, fiasta d'hibierno per a Consagración.
• 11 de noviembre: Fiasta Mayor fendo-le honors a Sant Martín.

Demografía

Evolución demografica

1857	1970	1986	2001	2005
97	31	21	19	22

Se veiga tamién

• (an) Estatisticas de Belsierre en AragonEsAsi.com