Esmaralda
| Esmaralda | ||
|---|---|---|
Caracteristicas chenerals
| ||
| Categoría: | Ciclosilicatos | |
| Clase: | 9.CJ.05 | |
| Formula quimica: | Be3Al2(SiO3)6. | |
Propiedatz fisicas
| ||
| Color: | Verde | |
| Raya: | Blanca | |
| Lustre: | Vitrio | |
| Transparencia: | Transparent a opaco | |
| Sistema cristalín: | Hexagonal | |
| Habito: | Bien cristalizau u masivo | |
| Exfoliación: | Imperfecta | |
| Trencadura: | Concoidea | |
| Dureza: | 7,5 - 8 | |
| Tenacidat: | Crebadizo | |
| Densidat: | 2,76 de meya | |
A esmaralda[1] u esmeralda[1] ye una variant d'o berilo, ciclosilicato con formula Be3Al2(SiO3)6, que cristaliza en o sistema hexagonal. Ye de color verda caracteristica y valorada como piedra preciosa.
Etimolochía
[editar | modificar o codigo]
A parola esmaralda provién d'o latín esmaralda/esmaraldus, variant d'o latín smaragdus, amprau d'o griego σμάραγδος (smaragdos; "chema verda"). En textos medievals aragoneses figura de diferents trazas. Una forma plural merocdes se documenta en o lexico comercial d'o sieglo XV en Zaragoza[2] y ye cuasi a mesma que en o peache de Mequinenza (maragdes), por o que en realidat ye un catalanismo.
En a traducción aragonesa de Vidas Semblants sale como esmaragdos, coincidindo con a forma orichinal en griego:
En o Libro d'as Marabillas d'o Mundo sale en plural como esmeraldas
En o Libro d'el Trasoro escriben exmaralda:
Referencias
[editar | modificar o codigo]- ↑ 1,0 1,1 (an) Diccionario aragonés-castellano-catalán. Estudio de Filología Aragonesa. Edacar num. 14. Zaragoza. Edicions Dichitals de l'Academia de l'Aragonés. ISSN 1988-8139. Octubre de 2024 (accesible vía web).
- ↑ (es) Ángeles Líbano Zumalacárregui y José Ángel Sesma Muñoz: Léxico comercial en Aragón (Siglo XV). Institución Fernando el Católico, 1982.
Vinclos externos
[editar | modificar o codigo]
Se veigan as imáchens de Commons sobre las esmaraldas.