Cruz d'Enneco Ariesta

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Cruz d'Enneco Ariesta, emplegata por o primer rei d'Aragón Remiro I d'Aragón (sieglo XI)

A Cruz d'Enneco Ariesta ye en heraldica, sobre campo d'azur, una cruz patada (con os brazos que s'enamplan) de plata, apuntata en o brazo inferior.

A Cruz d'Enneco Ariesta yera simbolo personal d'o monarca u signum regis, que emplegaba Remiro I d'Aragón como elemento propio d'o suyo sinyal en os documentos. Iste ye o primer Rei d'Aragón, dende 1035, como fillo primochenito de Sancho III lo Mayor, Rei de Navarra. Remiro I heredó dita anyada o reino d'Aragón cuan morió su pai. O fillo y succesor de Remiro I ye Sancho Remírez, que amuestra en as monedas falcatas en o suyo Reino a mesma cruz. Con istos antecedens, se comvirtió en simbolo heraldico, representando a cruz con esmalte de plata sobre campo d'azur.

Escudo d'Aragón
Signum regis de Remiro I

O historiador Cheronimo Zurita (1512-1580) en os Anals d'a Corona d'Aragón, que se rematoron de publicar en 1579, exprisa como representación d'a reyaleza aragonesa la que él clama Cruz d'Enneco Ariesta, por fer-la derivar d'iste personache lechendario, de qui proceden os historicos reis d'Aragón dende Ramiro I.

En o Monesterio de Sant Chuan d'a Penya, amán de Chaca, en o Panteón Reyal mandado construyir por Carlos III en o sieglo XVIII, se representan os simbolos d'a historia d'Aragón, encluyendo-ie a Cruz d'Enneco Ariesta.

A Cruz d'Enneco Ariesta apareixe en o segundo cuartel d'o escudo actual d'Aragón.

Bibliografía[editar | modificar o codigo]

  • FATÁS, G. y REDONDO, G., Blasón de Aragón. Zaragoza, Deputación Cheneral d'Aragón, 1995.