Corz de Monzón (1510)

De Biquipedia
(Reendrezau dende Cortz de Monzón (1510))
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Corz de Monzón
1510
Ilesia de Santa María d'o Romeral de Monzón
Información cheneral
Puesto Ilesia de Santa María d'o Romeral
Ciudat Monzón
Monarca Ferrando II d'Aragón
Principals temas
- Campanyas en Africa
- Fogache en o reino de Valencia
Corz Chenerals
Anteriors Posteriors
Tarazona 1484 Monzón 1512-1514
Corz d'o Reino d'Aragón
Anteriors Posteriors
Zaragoza 1502-1503 Monzón 1512-1514
Corz Catalanas
Anteriors Posteriors
Barcelona 1503 Monzón 1512-1514
Corz d'o Reino de Valencia
Anteriors Posteriors
Tarazona 1484 Monzón 1512-1514
Mapa
Situación en Aragón

As Corz de Monzón de 1510 estioron unas Corz Chenerals d'Aragón que fuoron convocadas por Ferrando II d'Aragón con a finalidat de financiar as campanyas africanas y se celebroron entre o 4 de mayo de 1510 y o 2 de setiembre de 1510. Entre 1505 y 1510 en as campanyas africanas d'a corona se i heba conqueriu Mers el-Kébir, Orán, Bochía y Tripoli.

O rei pediba refirme economico pa continar y mantener los territorios conquerius. As corz le'n concedioron 500.000 libras,[1] d'as que 208.000 fuoron aportadas por os catalans con a contrapartida de tener libre comercio en o norte d'Africa.[1] Os cuatre brazos d'o reino d'Aragón alcordoron a entrega de 219.000 libras chaquesas pa la recuperación y conquista de Túniz y atros puestos d'a costa africana y Cherusalem, d'as que s'heban d'entregar 10.000 a la reina:

La cort e quatro bracos de aquella, visto lo proposado por vuestra alteza y la empressa tan sancta de vuestra magestat, en recuperacion y conquista de los reynos de Tunez e Bugia pertenescientes a la comquista e corona de Aragon, e, successivamente, de todas las otras partes, tierras y provincias al dicho reyno y corona spectantes, fasta el reyno y casa sancta de Hierusalem, del qual vuestra alteza tiene el titulo como verdadero y legittimo successor [...] sera ordenado e contenido que en universo el dicho servicio y dono gracioso es suma de dozientas y dizenuebe mil libras jaquessas, del qual servicio e donativo gracioso que fazen a vuestra alteza, supplica la dicha corte e quatro bracos de aquella, mande dar y de vuestra magestat a la serenissima reyna nuestra sennora diez mil libras [...]
Actas d'as Corz de Monzón de 1510

Atros temas d'importancia politica tractaus estioron:

  • S'encargó un fogache en o reino de Valencia.
  • Ferrando II d'Aragón, lo 31 d'agosto d'o 1510, expidió un privilechio en o que declaraba que, dau que i heba dau dentrada a os militars en o gubierno d'a ciudat de Barcelona, d'igual forma reconoixeba a los suyos ciudadans honraus os suyos antigos privilechios militars y heban de fer parti d'as corz, a on dentraban y votaban por o brazo reyal.
  • Se guarenciaba que os moros valencianos no serían «forachitaus» ni obligaus a fer-se cristianos, en contra de l'edicto de 1502, que posaba a os moros en a dischuntiva de baptizar-se u d'estar expulsaus. En Aragón, y mas que mas en o reino de Valencia, a economía agraria descansaba sobre a man d'obra musulmana. A noblesa territorial en quitaba lo millor proveito, ya que la mayoría d'os moros le yeran vasallos.
  • Se concedió a lo Consello de Ciento a facultat de cudiar d'a salut publica en casos d'epidemia dotando a os consellers de poders extraordinarios, mesmo debant d'o virrei, deputaus y atras autoridaz, en istas circumstancias.

Se tractoron tamién temas d'orden interno como os criterios de documentación y archivo, indicando que: "toz os documentos expedius per las Corz son sellaus y sinyaus por os presidents d'os tres brazos. Os procesos u actas chenerals se guardarán en l'Archivo d'a Corona d'Aragón; os d'o brazo eclesiastico en o arcebispau de Tarragona, os d'o militar en o d'a Deputación Cheneral de Catalunya, y los d'o popular en o d'o Consello de Ciento de Barcelona". Tamién se determinoron as responsabilidaz d'os funcionarios publicos y aguazils si cometeban abusos de poder, castigando-los con una multa y a inhabilitación d'o cargo.

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. 1,0 1,1 (ca) Història de Catalunya. Ferran Soldevila i Zubiburu, 1963. 2ª edición, p.879

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]


Predecesor:
Corz de Tarazona (1484)
Corz Chenerals d'Aragón
Corz de Monzón (1510)
Succesor:
Corz de Monzón (1512-1514)
Predecesor:
Corz de Zaragoza (1502-1503)
Corz d'o Reino d'Aragón
Corz de Monzón (1510)
Succesor:
Corz de Monzón (1512-1514)
Predecesor:
Corz de Barcelona (1503)
Corz Catalanas
Corz de Monzón (1510)
Succesor:
Corz de Monzón (1512-1514)
Predecesor:
Corz de Tarazona (1484)
Corz d'o Reino de Valencia
Corz de Monzón (1510)
Succesor:
Corz de Monzón (1512-1514)