Corz Chenerals d'Aragón

De Biquipedia
(Reendrezau dende Cortz Chenerals d'Aragón)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Corz Chenerals d'Aragón
Información d'o Parlamento
Establito 1289
Disolución 1585
Churisdicción Corona d'Aragón:
- Reino d'Aragón
- Reino de Valencia
- Prencipau de Catalunya
- Reino de Mallorca
Seu Diferents ciudaz d'o Reino d'Aragón
Ilesia de Santa María d'o Romeral de Monzón, seu d'a mayoría d'as sesions plenarias d'as Corz Chenerals d'Aragón.

As Corz Chenerals d'Aragón yeran as Corz en as que se convocaba a reunir-se en a mesma ciudat y a la vegada a las Corz d'o Reino d'Aragón, as Corz d'o Prencipau de Catalunya y as Corz d'o Reino de Valencia. A mayoría d'as Corz Chenerals d'Aragón se celebroron en Monzón, u belatra localidat aragonesa en substitución d'ista como Fraga, Zaragoza, Tarazona u Calatayú.

Desarrollo d'as sesions[editar | modificar o codigo]

En as Corz Chenerals, a unica ceremonia que se feba de conchunta, con l'asistencia de toz os deputaus d'os distintos Estaus d'a Corona d'Aragón, yera o solio d'apertura. Os deputaus aragoneses y valencianos se posaban alternadament a la dreita d'a cadiera reyal, mientres que catalans y mallorquins lo feban alternadament a la ezquierda d'a cadiera a on se posaba o rei.

O protonotario reyal leyeba a proposición reyal, que yera un discurso en o que o rei feba balanz d'a situación d'a Monarquía y d'os aconteiximientos destacaus que heban acayeixiu dende as anteriors Corz, y se remataba con a ragón d'a convocatoria, que gosaba estar demandar diners u soldaus. Dimpués d'o discurso d'o rei, se devantaban l'arcebispe de Zaragoza, y tamién l'arcebispe de Tarragona, que se meteba a la suya dreita, y l'arcebispe de Valencia, que se meteba a la suya ezquierda, como presidents d'os suyos respectives brazos eclesiasticos, pero nomás respondeba l'arcebispe de Zaragoza. Nomás en o caso de que estasen as primeras Corz d'un reinau, se procedeba a la chura d'o rei d'as leis y fueros, y os deputaus a fidelidat a o rei.

Dimpués d'isto prencipiaban os treballos de Corz pa deliberar departidament y apart, isto ye, por territorios y istos por os suyos correspondients brazos (cuatre en Aragón, y tres en Catalunya y Valencia). Mesmo se podeban rematar as Corz particulars trasladando-se-ne ta o territorio d'o suyo reino.

Lista de Corz Chenerals[editar | modificar o codigo]

As Corz Chenerals d'Aragón fuoron convocadas un total de 16 vegadas entre os anyos 1289 y 1585.

Rei Anyo Seu Comentarios
Alifonso III d'Aragón 1289 Monzón Pa tractar d'auxilios y recursos pa la guerra con Francia y Castiella.
Pero IV d'Aragón 1362-1363 Monzón
1376 Monzón Pa demandar recursos pa la guerra contra o duque Loís I d'Anchú y pa la esfensa de Cerdenya.
1383-1384 Monzón-Tamarit-Fraga Debiu a la peste se trasladoron ta Tamarit y dimpués ta Fraga.
Chuan I d'Aragón 1388-1389 Monzón
Alifonso V d'Aragón 1435-1436 Monzón Convocadas por a reina Donya María para tractar d'a libertat d'o rei, que heba estau preso por os chenoveses. En 1436 se tornoron en particulars, tresladando-se ta Alcanyiz, Tortosa y Moriella.
Chuan II d'Aragón 1460-1461 Fraga-Zaragoza-Calatayú Chura d'os fueros por Chuan II. Incorporación formal de Sicilia y Cerdenya a la Corona d'Aragón.
1469-1470 Monzón Debiu a la peste fuoron tresladadas ta Zaragoza y Tortosa pa aragoneses y valencianos respectivament.
Ferrando II d'Aragón 1484 Tarazona As particulars d'Aragón rematoron en Zaragoza y as particulars de Valencia se prolargoron en Valencia y rematoron en Orihuela.
1510 Monzón
1512-1514 Monzón
Carlos I d'Aragón 1528 Monzón As particulars d'Aragón se rematoron en Zaragoza.
1533-1534 Monzón
1537 Monzón
1542 Monzón
1547 Monzón
1552-1553 Monzón
Felipe I d'Aragón 1563-1564 Monzón
1585 Monzón As Corz particulars aragonesas y catalanas se rematoron en Binéfar.

Se veiga tamién[editar | modificar o codigo]

Bibliografía[editar | modificar o codigo]

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]