Cheografía de Cheorchia

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Iste articlo ye sobre a cheografía d'o país de Cheorchia; ta la cheografía d'o estau estausunidense, se veiga cheografía d'o estau de Cheorchia.
Situazión de Cheorchia.
Situazión de Cheorchia.

Localizada entre dos continents, Cheorchia tien una muga de 723 km con Rusia. As siguients republicas/subdivisions de Rusia -d'ueste enta l'este- fan muga con Cheorchia: Krasnodar Krai, Circasia, Kabardino-Balkaria, Osetia d'o Norte-Alania, Inguixetia, Chechenia y Daguestán. Cheograficament y cultural, Cheorchia ye considerada una nación transcontinental.

O terrén tien tres partis distintas: a o norte y a o sud ye montanyoso, incluyindo-bi, a o norte, a vertient sud d'o Gran Caucas, y a o sud parti d'o Chicot Caucas y os primers repuntes d'as montanyas d'Armenia y d'Anatolia; enta o centro s'estendilla una ampla val que prene a traza de plana costera chunto a o litoral d'a mar Negra.

Principals ciudaz:

  • Tblisi, 1.066.100 habitants (aria metropolitana 1.270.800 habitants).
  • Kutaisi, 183.300 habitants.
  • Batumi, 116.00 habitants.

O cuadro natural de Cheorchia en ofreixe a-saber-los, de contrastes, que chustifican a suya división en tres rechions:

  • Transcaucasia occidental, enfilada enta o mar Negro y dominada per a val de Rioni, de clima humido y rica vechetación subtropical.
  • Transcaucasia oriental mes xuta en a parti travesata per o río Kura, do apareixen as estepas semiaridas.
  • Catena d'o Caucas, con a versant meridional d'o Gran Caucas, con as suyas laderas y alteras tucas do bi ha cheleras y nieus eternas, y a part noroccidental d'o Chicot Caucas.

A población ye formada per una mayoría de cheorchianos, con minorías de rusos, armenios, abkhasians, achars y osetas. Se concentra sobretot enta l'ueste, en o piet d'o Caucaso y a ribera d'a mar Negra, do son bellas ciudaz de cierta importancia: Kutasai, en o meyo d'a val de Rion, productora de seda y lana; Poti, puerto d'a mar Negra, per do se saca o manganés de Chiatura; Sukhumi, capital de Abkhasia, en o piet d'o Caucaso y estación balneyaria d'a mar Negra, con importants institucions cientificas y Batumi, capital d'Acharia, puerto d'a mar Negra, exportador de petrolio y seu de refinerías.