Carlos III de Navarra

De Biquipedia
(Reendrezau dende Carlos III de Nabarra)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Carlos III de Navarra
Rei de Navarra


1387 - 1425
Predecesor Carlos II o Malo
Succesor Blanca de Navarra

1387 - 1404
Predecesor Carlos II o Malo
Naixencia 22 de chulio de 1361
Muerte 8 de setiembre de 1425

Escudo de Carlos III de Navarra

Carlos III de Navarra (u Carlos III o Noble) estió un rei de Navarra, naixito de Mantes (hue departamento d'Yvelines) o 22 de chulio de 1361 y muerto en Olit (Navarra) l'8 de setiembre de 1425.

Estió rei de Navarra dede 1387 dica la suya muerte en 1425, conte d'Evreus dende 1387 dica 1404 y duque de Nemours dende 1404 dica 1425.

Orichens familiars[editar | modificar o codigo]

Carlos III de Navarra yera fillo d'o suyo antecesor, Carlos II, dito o Malo, y d'a suya muller Chuana de Valois (filla de Chuan II o Bueno de Francia y de Bona de Luxemburgo. Yera asinas d'a dinastía Evreus.

Antis de plegar en a cadiera reyal[editar | modificar o codigo]

En 1378, cuan yera encara un mesache, o suyo pai le ninvió en una embaixada ta o rei de Francia Carlos V, y iste lo fació preso y s'apoderó d'as posesions navarras en Francia, fueras de Cherbourg, que yera imposible de conquerir. Interrogato por o rei, iste conoixió os plans navarros ta apoderar-se d'a villa de Logronyo, en La Rioja, y aprevinió a o rei de Castiella Henrique II. Henrique ordenó a invasión de Navarra, forzando a Carlos II a sinnar o Tractau de Briones. Dimpués, en 1380, Carlos V de Francia liberó a o infante Carlos.[1]

En 1375 casó con Alionor de Castiella, filla d'Henrique II de Castiella, y os reinos de Navarra y Castiella estioron aliaus, dica os tiempos de Chuan II de Castiella y Henrique III de Castiella.

A suya politica como rei de Navarra[editar | modificar o codigo]

O suyo pai Carlos II morió l'1 de chinero de 1387, y Carlos III plegó en a cadiera reyal d'o reino de Navarra.

A politica d'o suyo reinau estió la de d'aconseguir a paz con os suyos vecins, albandonando a politica d'o suyo pai, que yera expansionista d'o reino. Asinas, en 1404, por o Tratato de París, renunció a la reclamación de bels territorios en Francia que yeran feudos d'a suya familia, como Campanya u Bria. Yera una politica mas achustata a la situación politica y economica interior d'o reino de Navarra, y amás premitiba l'aumento d'a presencia de navarros en as institucions politicas d'o reino.

Antiparte, milloró as relacions de Navarra con os países mugants: Anglaterra, Castiella u Aragón. Colaboró con os castellanos en a Guerra de Granada y ta fer a paz con o reino d'Aragón casó a la suya filla y heredera Blanca con Martín I de Sicilia o Choben, hereu de Martín I d'Aragón.

En 1423 creyó o títol de prencipe de Viana ta l'hereu d'a corona navarra; o primer prencipe de Viana estió o nieto d'él, Carlos de Viana, fillo de Blanca y d'o suyo segundo esposo Chuan II d'Aragón.

Empentó a construcción d'o palacio d'Olit (Olit), o palacio de Tafalla (Tafalla) y a conclusión d'a seu de Santa María de Pamplona.

A l'igual que o suyo pai tenió a bispe de Bayona García de Eugui a lo suyo servicio.

Matrimonio y fillos[editar | modificar o codigo]

D'o suyo matrimonio con Alionor de Castiella habió a:

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. Herreros Lopetegui, Navarra en la órbita francesa, Historia Ilustrada de Navarra, 1993, Diario de Navarra ISBN 84-604-7413-5.

Predecesor:
Carlos II o Malo
Rei de Navarra
1387 - 1425
Succesor:
Blanca de Navarra
Predecesor:
Carlos II o Malo
Conte d'Evreus
1387 - 1404
Succesor:
Desapareixito
Predecesor:
Nueva creyación
Duque de Nemours
1404 - 1425
Succesor:
Alionor de Borbón