Cantabro (parla)
Cantabro Cántabru | |
---|---|
![]() Muga d'a fonetica d'o montanyés | |
Localización cheografica | |
Estato | {{{país}}} |
País | {{{país}}} |
Rechión | {{{rechión}}} |
Parlato en | ![]() |
Lugars principals | |
Estatus | |
Atras denominacions | Montanyés |
Charradors | |
Oficial en | {{{oficial}}} |
Reconoixito en | {{{reconoixito}}} |
Regulato por | |
Vitalidat | |
Literatura | |
Escritors principals | |
Rasgos dialectals | Transición enta o castellán |
Clasificación lingüistica | |
Indoeuropea | |
ISO 639-1 | {{{iso1}}} |
ISO 639-2 | |
ISO 639-3 | |
SIL |
O cantabro u montanyés (cántabru, en cantabro) ye a parla tradicional d'a metat occidental de Cantabria y d'as zonas d'a Valle del Pas y d'a Valle de Soba en a parte oriental y seguntes a tesi de Francisco García González tamién as parlas d'os concellos asturians de Peñamellera Alta, Peñamellera Baxa y Ribedeva y valle de Pendueles.[1]. Se clasifica en l'astur-leyonés, en a suya branca oriental (chunto con l'asturián oriental), y ye en un proceso abanzato de sustitución por part d'o castellán. O cantabro u montanyes fa part d'unas parlas de transición enta o castellán.
Denominación[editar | editar código]
Una denominación tradicional de muito ye a de "montañés", relacionau con l'antiga entidat territorial de "La Montaña". Manimenos a denominación de "montañés" fuera de l'ambito local ye poco funcional, porque esta parola significa en idiomas ibero-romances habitador de qualsiquier montanya, y no especificament d'a cordelera Cantabrica. Actualment s'empenta a denominación de "cantabro" dende ambients de defensa d'as variants astur-leyonesas, pero no ye una denominación tradicional.
Fonetica[editar | editar código]
- Palatalización d'a L- inicial latina, como en tot l'astur-leyonés.
- A o final s'articula muito zarrata, esdevenindo u (o solo caracter que se conserva con vitalidat actualment): hornu ("forno"), cierzu ("cierzo").[2]
- Aspiración d'a F inicial latina, quasi asimilable a la j, coincidindo con o castellán medieval y con o estremenyo: hayar ("trobar"), haz ("ell fa"), hornu ("forno").[2]
Morfolochía[editar | editar código]
A tercera presona d'o present d'indicativo pierde a -e final: haz, diz, quier, convién. Esto ye extensible a la segunda presona d'o imperativo.[2]
Lexico[editar | editar código]
O lexico d'o montanyes presenta elementos comuns con l'asturián con o que comparte espacio en a Cordelera Cantabrica: braña ("estiva"), cevilla, fivula, cuchu ("fiemo"), cultus, bigaru (un gasteropodo de medio intermareal), basna/basña ("cesta"), nial ("niedo").[2]
Referencias[editar | editar código]
Vinclos externos[editar | editar código]
Variants orientals de l'astur-leyonés | ||
---|---|---|
Asturián oriental | Montanyes u Cantabro | Leyonés de la Montanya Oriental |
Variants y denominacions de l'astur-leyonés en diferents demarcacions administrativas. | ||
---|---|---|
Asturián | Leyonés | Mirandés | Montanyes u cantabro |