Aragonés aisino
Apariencia
| Aisino | |
|---|---|
Situación de l'aisino | |
| Localización cheografica | |
| Estau | {{{estau}}} |
| País | |
| Rechión | {{{rechión}}} |
| Parlau en | Val d'Aísa |
| Lugars principals | Aísa, Esposa y Sinués |
| Estatus | |
| Atras denominacions | {{{atras denominacions}}} |
| Charradors | |
| Oficial en | {{{oficial}}} |
| Reconoixiu en | {{{reconoixiu}}} |
| Regulau por | {{{regulau}}} |
| Vitalidat | Muit baixa |
| Literatura | |
| Escritors principals | Chusé Gracia |
| Rasgos dialectals | |
| Clasificación lingüistica | |
| Indoeuropea | |
| ISO 639-1 | {{{iso1}}} |
| ISO 639-2 | {{{iso2}}} |
| ISO 639-3 | {{{iso3}}} |
| SIL | {{{sil}}} |
L'aisino ye una parla local aragonesa charrata en a val d'Aísa (Aísa, Esposa y Sinués).
Ye pareixito y intermeyo entre l'aragüesino y o chaqués.
Fonetica
[editar | modificar o codigo]- Por o menos en Aísa y Esposa se diz huerdio en cuenta de hordio de l'aragonés cheneral, coincidindo con o cheso.
- A x se conserva pior que en Aragüés de lo Puerto, puede pasar a ch por cheada como en o Semontano: bucho, u puede pasar a j: cajico, (como en o castellano de Robres en os Monegros).
- Existen casos de castellanización d'a ll, pero se mantién bien en: traballo, mellor, cullar.
Morfolochia
[editar | modificar o codigo]- L'articlo ye como en aragonés cheneral: o, os, as, os., igual que en o Semontano d'Ayerbe se contraye con preposición: d'o, d'a, n'o, n'a, t'o, t'a.
- A -z de segunda persona plural se conserva mal: creyéis en cuenta de creyez.
- O pasato indefinito tiene desinencias con -o como en tensino: pagomos, (paguemos), cantoz, (cantez),
- En a tercera persona plural ye en -oron nomás que en a 1ª conchugación: cantoron, pero en a 2ª y 3ª personas coexisten a forma chesa -ieron con a cheneral -io(ro)n: salieron, partioron, riyeron, faboreción.
- En os verbos irregulars con -i en a primera persona present, trobamos esta -i en yo foi, pero no en yo vó.
- Existen, como en Sobrarbe, "perfectos fuertes": fízon, trújon.
Lexico
[editar | modificar o codigo]- Son palabras diferents a las de Aragüés de lo Puerto y Chasa: barza, billuarta (argüella), becerro. Ye una d'as pocas zonas d'Espanya que conserva una palabra d'orichen latino pa clamar a o taxugo: melón (como en asturleyonés y castellano d'o norte; melandro).
Vinclos externos
[editar | modificar o codigo]
| Variedaz occidentals de l'aragonés | ||
|---|---|---|
| Aisino | Ansotano | Aragüesino | Chaqués | Cheso | ||
| Iste articlo ye un borrador. Enamplando-lo aduyarás a amillorar a Biquipedia. |
