Ir al contenido

Escenario

De Biquipedia
(Reendrezau dende Scena)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Escenario d'o espectaclo Quidam d'o Cirque du Soleil.

O escenario (/es.θe.'na.rjo/) ye, en o teatro, o espacio destinato a o publico ta a interpretación de produccions teatrals u atros escaicimientos. O escenario sirve como espacio ta os actors u interpretes y como un punto focal ta os miembros d'o publico. Como elemento arquitectonico, o escenario puet consistir en una plataforma (a sobén elevata) u una serie de plataformas. En bels casos, pueden estar temporals u achustables, pero en os teatros y atros edificios adedicatos a iste tipo de produccions, o escenario ye a sobén un elemento estable y permanent.

O espacio escenico puet emplegar-se d'una traza mas u menos clasica u innovadora, y entendito como espacio artistico (termin que comparte con atras artes) puet referir-se a un termin propio de l'arte de vanguardia que supera en dimensions fisicas y conceptuals a o escenario tradicional, vulnerando o principio clasico de deseparación con o publico u cuatrena paret.

Bi ha cuatre tipos de escenarios que varian en relación a o suyo uso y en relación con o publico. A forma mas común en Occident ye o escenario tipo proscenio. En iste tipo, o publico se localiza en un costato d'o escenario con a resta d'os costatos ocultos y emplegatos por os interpretes y os tecnicos. Os escenarios centrals son parellans a os de tipo proscenio, pero con una plataforma u aria d'interpretación que s'estendilla enta o publico de traza que iste se sitúa en tres costatos. En un teatro redondo, o publico se localiza en os cuatre costatos d'o escenario. Un cuatreno tipo de escenario ye aquel que se construye especificament ta una representación u que embreca un espacio preexistent y adaptato como escenario.

Historia d'o escenario[editar | modificar o codigo]

Escenario d'un teatro a l'aire libre, Regent's Park, Londres.

En os principios d'a historia d'o teatro, os escenarios yeran a sobén simplament arias trigatas ta interpretacions aintro d'un lugar. Como o teatro deriva d'os ritos y ceremonias relichiosas, istas arias tenioron especial significato ta a tribu. Os primers escenarios elaboratos estioron os de l'Antiga Grecia a on que os escenarios yeran orichinalment solos, y que se desembolicoron enta grans anfiteatros a l'aire libre con escenarios permanents. O mesmo tipo de teatros fuoron adoptatos por os romanos que los estendilloron por tota Europa.

Chicoz escenarios portatils yeran normals en a Edat Meya y s'usaban ta interpretar misterios y miraclos en as seus, asinas como en l'exterior ta o pueblo. Escenarios parellans s'emplegoron ta a Comedia de l'arte en Italia, que s'estendilloron por tot o continent en os sieglos siguients.

Bibliografía[editar | modificar o codigo]

  • Gillette, J. Michael. Theatrical Design and Production, 3rd Ed. Mountain View, California: Mayfield, 1997. ISBN 1-55934-701-5.
  • Wilson, Edwin. The Theater Experience, 7.ª Ed. Nueva York: McGraw-Hill, 1998. ISBN 0-07-913202-2.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]