Mesón

De Biquipedia
(Reendrezau dende Venda)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Iste articlo tracta sobre o mesón u venta como establimiento d'hostelería. Ta altros usos d'o termin mesón se veiga Mesón (desambigación), y ta venta se veiga Venda (desambigación).
O mesón de Fuevola, un mesón en un camín tradicional d'entre o Sarrablo y o Sobrarbe, en l'Alto Aragón.

Un mesón (d'o francés <maison, «casa») u venta / venda (d'o latín <VENDĭTA, «lo que se vende») ye una pardina situada, por un regular, en un camín u vía de paso en a que s'ofreix hospedache y/u alimento a os viachers, a cambeo de diners.

Os mesons, actualment muit desusaus, gosaban trobar-se fuera d'as poblacions, y yeran a propiedat privada d'un «mesonero» u «ventero», que i viviba a demés de conducir o negocio. En iste aspecto se contraposa con o funcionamiento d'os hespitals, que tradicionalment yeran chestionaus por «hespitalers» en rechimen d'arrendatarios pero soleban estar propiedat d'o clero.

A decadencia d'iste tipo d'establimientos ye muit asociada con as milloras en as comunicacions y a cheneralización de meyos de transporte motorizaus, que permiten cubrir as distancias d'entre nuclios de población sin necesidat de pernoctar en o camín.

En Aragón en i ha muitos, y se troban por cheneral asociaus a las rotas transhumants (canyadas y cabanyeras). A mayoría ya no son activos, pero han deixau una buena impromta en a toponimia aragonesa, en dando-le nombre a lugars que han naixiu a partir d'ellos, y tamién a partidas de mont en as que en i heba habiu.

Se veiga tamién[editar | modificar o codigo]