Silicio

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Silicio
AluminioSilicioFosforo
C

Si

Ge
Información cheneral
Nombre, simbolo, numero Silicio, Si, 14
Serie quimicaMetaloide
Grupo, periodo, bloque 143, p
Colorcristalina
Peso atomico 28.0855(3) g·mol−1
Configuración electronica [Ne] 3s2 3p2
Electrons por capa 2, 8, 4
Propiedaz fisicas
Fasesolido
Densidat (a t.a.)2.3290 g·cm−3
Densidat en liquido en o p.f.2.57 g·cm−3
Punto de fusión1687 K
(1414 °C, 2577 °F)
Punto d'ebullición2628 K
(2355[1] °C, 4271 °F)
Entalpía de fusión50.21 kJ·mol−1
Entalpía de vaporización359 kJ·mol−1
Calor especifica(25 °C) 19.789 J·mol−1·K−1
Presión de vapor
P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T/K 1908 2102 2339 2636 3021 3537
Propiedaz atomicas
Estructura cristalinadiamond cubic
Estatos d'oxidación4, 3 , 2 , 1[2] -1, -2, -3, -4
(Oxido anfoterico)
Electronegatividat1.90 (escala de Pauling)
Enerchías d'ionización
(mas)
1ª: 786.5 kJ·mol−1
2ª: 1577.1 kJ·mol−1
3ª: 3231.6 kJ·mol−1
Radio atomico111 pm
Radio covalent111 pm
Radio de van der Waals210 pm
Atra información
Ordenación magneticadiamagnetico[3]
Resistividat electrica(20 °C) 103[4]Ω·m
Conductividat termal(300 K) 149 W·m−1·K−1
Dilatación(25 °C) 2.6 µm·m−1·K−1
Velocidat d'o sonito(20 °C) 8433 m/s
Modulo d'elasticidat185[4] GPa
Mod. elast. transversal52[4] GPa
Modulo de compresión100 GPa
Coeficient de Poisson0.28[4]
Dureza Mohs7
Numero CAS7440-21-3
Band bedata d'enerchía á 300 K1.12 eV
Isotopos mas estables
iso AN Vida MD ED (MeV) PD
28Si 92.23% 28Si ye estable con 14 neutrons
29Si 4.67% 29Si ye estable con 15 neutrons
30Si 3.1% 30Si ye estable con 16 neutrons
32Si traza 170 y β 13.020 32P

O silicio ye un elemento quimico no metalico d'a tabla periodica que tien o simbolo Si y un numero atomico de 14. Un metaloide tetravalent de silicio ye menos reactivo que o suyo equivalent quimico, o carbonio. Ye o segundo elemento mas abundant d'a crosta terrestre (suposa o 25,7% d'o suyo peso) dimpués de l'oxicheno. Se presenta en dos formas, amorfa y cristalina; a primera un polvo terrosao, mas activa que a variant cristalina, que se presenta en octaedros de color azul grisenco y brillo metalico. Apareixe en l'archila, o feldespato, granito, cuarz y arena, mas que mas en forma de dioxido de silicio (tamién conoixito como silica) y silicatos (components que contienen silicio, oxicheno y metals). O silicio ye o component prencipal d'o vidre, cimento, ceramica y a mayoría de siliconas (substancia plastica).

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. T. Michael Duncan, Jeffrey Allen Reimer, Chemical engineering design and analysis: an introduction, p. 25, Cambridge University Press, 1998 ISBN 0-521-63956-5
  2. R. S. Ram et al. "Fourier Transform Emission Spectroscopy of the A2D–X2P Transition of SiH and SiD" J. Mol. Spectr. 190, 341–352 (1998)
  3. Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Handbook of Chemistry and Physics 81st edition, CRC press.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 http://www.ioffe.ru/SVA/NSM/Semicond/Si