Setio

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Chuana d'Arco en o setio d'Orleans, pintata por Jules Eugène Lenepveu.

Un setio u sieche ye un bloqueyo militar prolongato en una fortaleza, por un regular pa asaltar-la dimpués, con l'obchectivo de conquerir-la por a fuerza u por o desgaste. Se produce cuan un atacant se troba con una ciudat u fortaleza que refusa a rendición y no puet ser presa facilment con un asalto frontal. Por un regular lo que se fa ye rodeyar l'obchetibo y bloqueyar as linias d'abastimiento, por un regular aduyato con maquinaria de setio, bombardeyo d'artillería y costrucción de canyos sotorranyos pa reducir as fortificacions.

Os setios amanixen en a historia chunto con o desembolique d'as ciudaz a grans centros de poblacion. As ciudaz antigas d'Orient Meyo, por eixemplo ya amuestran restos arqueolochicos de murallas fortificatas. Mientres o Renaiximiento y Edat Moderna os setios dominoron a forma de guerra en Europa, y o mesmo Leonardo da Vinci se fació celebre por o disenyo de fortificacions en o suyo estudio.

As campanyas medievals se disenyaban con una succesión de setios. Setios celebres han estato o Setio de Numancia, o Setio d'Albarracín, os Setios de Zaragoza, o Setio de Stalingrado y o Setio de Sarajevo.