Sálašoaivi

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Sálašoaivi
Tromsdalstinden
Anvista de Tromsdalstinden dende Ramfjorden
Anvista de Tromsdalstinden dende Ramfjorden.
Situación
Situación Noruega
Latitut 69°36′28" N
Lonchitut 19°08'38" E
Vértiz cheodesico Error d'expresión: operador / no asperau/0.pdf
Cheografía
Cordelera
Sierra
Macizo
Altaria 1.238 m
Primera puyada
Ruta mas fácil


Sálašoaivi (en sami septentrional; en noruego Tromsdalstinden) ye un mont que se troba situato a o este d'a ciudat de Tromsø, en Noruega. O pico tien una altaria de 1.238 metros sobre o livel d'a mar. A cantidat de nieu que i caye ye variable cada anyada, pero o pico gosa estar sin nieu nomás que mientres uns poquez meses de verano (d'hibierno se i practica esquí de fundo). En Tromsø se puet veyer clarament o mont dende o centro d'a ciudat. Antiparte, dende a suya tuca se puet apreciar una polida anvista sobre a isla de Kvaløya.

Etimolochía[editar | modificar o codigo]

O suyo nombre en sami (Sálašoaivi) ye formato por dos parolas, sálaš, que significa "un aria buena t'a cazata" y oaivi que gosa significar "cabeza" pero que en charrando d'o paisache significa "cabezo", "una elevación d'o terreno que ye redonda", ye decir que no tien picos agudos.

O suyo nombre en noruego (Tromsdalstinden) puet traducir-se como "o pico (que se troba) sobre Tromsdalen".

O suyo significato cultural entre os sami[editar | modificar o codigo]

Anvista de Sálašoaivi en o mes de mayo.

En 2003, a ciudat de Tromsø presentó a suya candidatura ta organizar os Chuegos Olimpicos d'Hibierno en 2014. A propuesta que facioron a o Comité Olimpico Internacional incluyiba plans ta devantar un centro d'esquí alpino en Sálašoaivi, feito que provocó as protestas d'os samis, que afirmaban que ixa montanya yera dende feba sieglos un lugar sagrato t'a suya cultura. Alavez se produció un apasionato debate sobre si o lugar podría u no ser considerato sagrato. O Parlamento Sami aprebó una resolución declarando sagrata ixa montanya en l'anyo 2004, con a cual cosa os plans d'o centro d'esquí se paralizoron; sindembargo, formalment o Parlamento sami no teneba competencias en ixa materia y os churistas discutiban sobre si seguntes a definición legal de "reliquia cultural" podría declarar-se que Sálašoaivi en yera.

Anvista d'a ciudat de Tromsø dende a mar, con a seu de Tromsø y dezaga de tot o Sálašoaivi.

O profesor Ellen Kraft, d'o Departamento d'Estudeos Relichiosos d'a Universidat de Tromsø, escribió un articlo sobre cómo Sálašoaivi se convertió en una montanya sagrata zaguerament como parti d'a politica d'identidat sami:[1] indicaba que a montanya s'heba convertito en sagrata ta samis familiarizatos con a redolada, y que amás tién a caracteristica que gosan tener en a cultura sami as montanyas sagratas tradicionals, ye decir, que ye una montanya dominant en o paisache. Sindembargo, a relichión sami ye dende fa prous anyadas una relichión muerta, que nomás que sobrevive a traviés de chicoz repuis culturals y d'o neo-chamanismo, con a cual cosa se puet considerar que Sálašoaivi ya no ye un puesto sagrato en o sentito tradicional. Antiparte, tamién cal parar cuenta d'o nivel de compromiso con a conservación d'a montanya que amuestran os sami, plegando mesmo a haber-ie una resolución d'o Palamento sami declarando sagrata a montanya, dixando asinas prou platera a intensa importancia cultural que a montanya tién tamién ta os samis actuals.

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. Siv Ellen Kraft: Et hellig fjell blir til - Om samer, OL og arktisk magi. Nytt Norsk Tidsskrift, 2004, Nr 03-04.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]