Peste negra

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Icono d'aviso medico
Icono d'aviso medico
Advertencia: Biquipedia no ye un consultorio medico.
Si creye que aprecisa d'aduya, por favor consulte con un profesional d'a salut.
Mapa a on puede veyer-se a distribución d'a Peste Negra por o continent europeu a meyatos d'o sieglo XIV

A peste negra (tamién conoixita como a muerte negra) estió una epidemia de peste, que alleró Europa y Asia en a metat d'o sieglo XIV (1347-1351), y se calcula que prevocó a muerte d'alto u baixo un tercio d'a población europea. L'apelativo negra con que os coetanios clamaban a la malautía viene d'o feito de que os afectatos presentaban tacas foscas en a piel como consecuencia d'hemorrachias sozcutanias. A peste ye causata por a bacteria Yersinia pestis que s'aplega por as pulgas con l'aduya d'a rata negra (Rattus rattus). En a Edat Meya pensaban que ista malautía la levaban os gatos y prencipioron a acotolar-los. A cosa encara estió pior ya que os gatos se minchaban as ratas, y cuan matoron os gatos, o numero de ratas augmentó y tamién o numero d'afectatos por la malautía. A mayoría d'investigadors atribuyen a Peste Negra a un brote de Peste Bubonica anque en l'actualitat, bels espertos cuestionan o modo de transmisión d'a epidemia.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]