Paisache Protechiu d'os Pinars de Rodeno

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Pinars de Rodeno

Pinars de Rodeno
Datos chenerals
Tipo Paisache Protechiu
Establiu 1995
Superficie 6829,05 ha
Situación
Situación Sierra d'Albarracín (Teruel)
Latitut
Lonchitut
Mapa

O Paisache Protechiu d'os Pinars de Rodeno ye un paisache protechiu d'Aragón. Se troba situau en a sierra d'Albarracín en a provincia de Teruel, o primero en estar declarau en a provincia de Teruel, en l'anyo 1995. Con una superficie total de 6.829,05 ha protechidas, os pinars se troban entre os 1.095 m. d'altaria, en o barranco de Tobías, y os 1.602 m. en o Cerro d'a Cruz de Montoyo. S'estendilla por os termins municipals d'Albarracín, Exea d'Albarracín y Bezas.

Vechetación[editar | modificar o codigo]

Paisache d'os Pinars de Rodeno

A prencipal especie de pin que i habita ye o Pinus pinaster, que se caracteriza por tener una altaria meyana y una crosta aspra de color royenca. Tradicionalment s'han emplegau ta quitar rasina.

A mas se i pueden trobar atras especies d'árbols como os Quercus (Quercus faginea, Quercus pyrenaica y eixemplars relictos de Quercus petrea). Entre os arbustos trobamos os chinebros u os brucos entre atros.

Fauna[editar | modificar o codigo]

As especies que se troban en os pinars son as tipicas d'a selva mediterrania como os chabalins, corzos, ciervos, rabosas, fuinas, llebres y esquiruelos.

Cheolochía[editar | modificar o codigo]

As rabosas habitan istas selvas

O suelo d'os pinars ye formau sobre un substrato de piedra d'arena roya, dita "rodeno" en o Sistema Iberico. Entre as formas que han modelau os achents atmosfericos podemos destacar as foces excavadas por os cursos d'augua, os taffoni (uecos semiesfericos en a paret rocosa) u as gnammas (grans depresions circulars en a superficie d'a roca).

D'atra man tamién bi ha un aria a on que a roca calsinera ye predominant, con un relieu mas suau y zonas altas y planas. En istas zonas trobamos atras especies de pins y carrascas.

Arte rupestre[editar | modificar o codigo]

Bi ha diferents espelungas entre os pinars a on se pueden trobar importants muestras d'arte rupestre levantín, entre as que destacan o Prado del Navazo, Doña Clotilde u a Cocinilla del Obispo. As feguras que se i gosan representar son humans cazando u cullindo y escenas d'animals (mas que mas toros) en colors roya y blanca.

Atras feguras de protección[editar | modificar o codigo]

  • Parque Cultural d'Albarracín
  • PIC Rodeno d'Albarracín.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]


Espacios naturals protechius d'Aragón
Esplugas de Cristal de Molins | Foces de Fago y Biniés | Glaciars Pirenencos | Lacuna de Gallocanta | Lacuna de Sarinyena | Lomaza de Belchit | Mallos de Riglos, Agüero y Penya Rueba | Moncayo | Naixedero d'o río Pitarc | Ordesa-Comachibosa | Ordesa y As Tres Serols | Organos de Montoro | Pinars de Rodeno | Pocetz-Maladeta | Puent de Fontseca | Saladas de Chiprana | Sant Chuan d'a Penya | Sierra y Foces de Guara | Sierra de Santo Domingo | Sotos y Galachos d'Ebro | El Val | Vals Occidentals