Nanotecnolochía

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000
Representación animata d'un nanotubo de carbonio

A nanotecnolochía ye un campo d'as ciencias aplicatas adedicato a lo control y manipulación d'a materia a una escala menor que un micrometro, ye decir, a nivel d'atomos y moleculas. O mas habitual ye que ista manipulación se faiga en un rango d'entre un y cient nanometros. Ta fer-se una ideya d'a mida tan chicota que puet estar un nanobot (un robot de proporcions microscopicas feito con nanotecnolochía), alto u baixo, un de 50 nm tien a mida de 5 capas de moleculas u atomos (pendendo de que sía feito lo nanobot).

Nano- ye un prefixo griego que indica una mesura, no un obchecto, asinas que a nanotecnolochía se caracteriza por estar un campo esencialment multidisciplinar, y unito nomás por a escala d'a materia con a que treballa.

Historia d'a nanotecnolochía[editar | modificar o codigo]

Tot prencipia cuan Richard Feynman (1918-1988), d'a Universidat Tecnolochica de California, ganó lo Premio Nobel de Fisica o 29 d'aviento de 1959 y fació una charrata que significó lo prencipio d'a nanosciencia. I dició:

Os prencipios d'a fisica, seguntes a mía opinión, no negan a posibilidat de manipoliar as cosas atomo a atomo. No ye una prebatina de violar denguna d'as leis (d'a fisica); ye una cosa, en prencipio, que se puet fer; pero en a practica no s'ha feito porque (as personas) somos muit grans.

Dende allora, os cientificos intresatos en o tema no han deixato d'investigar dica obtener uns resultatos que han embrecato a una gran variedat de ciencias, como a quimica (molecular ye computacional), a bioquimica, a biolochía molecular, a fisica, a electronica, a informatica, a medicina, a robotica, etc.

Aplicacions[editar | modificar o codigo]

As presents aplicacions d'a nanotecnolochía son: explorar volcans, agafar información d'as misions espacials extraterrestres, simular a vida y o comportamiento d'insectos y atros animals, fer operacions elementals en ambients periglosos (radioactivos, submarins, corrosivos, ecetra), cusirar y activar alarmas en zonas de seguridat, catalizadors, desalinización de l'augua, etc.

E como futuras aplicacions: nuevos sensors ta la medicina, ta o control medioambiental, y ta la fabricación de productos quimicos y farmaceuticos, materials mas liuchers ta las industrias d'aeronautica y de l'automobil, tecnolochías visuals que permitan millors pantallas (mas liucheras y mas flexibles), aparatos tan comuns como imprentadoras, reprodutors de CDs, airbags, ecetra.

Se veiga tamién[editar | modificar o codigo]

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]