Lawsonia inermis

De Biquipedia
(Reendrezau dende Henna)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Lawsonia inermis
Henna
Henna
Reino: Plantae
División: Magnoliophyta
Clase: Magnoliopsida
Orden: Myrtales
Familia: Lythraceae
Chenero: Lawsonia
Especie: ''L. inermis''
Lawsonia inermis

A Lawsonia inermis, conoixita popularment como henna, ye a unica especie d'o chenero Lawsonia, d'a familia d'as litracias.

Caracteristicas[editar | modificar o codigo]

Ye un matullo de 2–6 m d'altaria con fuellas chicotas, oposatas, enteras, sin pelos, subsésils, elipticas y de forma alto u baixo lanceolata de 1.5–5.0 cm x 0.5–2 cm.

As fuellas s'han emplegato dende tiempos antigo ta obtener henna, producto ideyal ta tenyir a piel humana. Con a henna se pueden fer tatuaches temporals. O nombre "henna" proviene de l'arabe حِنَّاء, AFI: ħinna. Lo nombre mas conoixiu en aragonés clasico ye alfenya y se'n tien notorio por cuantos peaches y pontaches que la cuaternan entre as suyas mercadurías.

Usos y tradicions[editar | modificar o codigo]

Muller fendo-se un debuixo d'henna en a man.

A henna se fa servir muito ta fer disenyos de color roya fosca en as mans y piez d'as chiquetas d'os países d'Orient Proximo, o subcontinent indio y Africa d'o norte mas que mas antis d'a voda.[1] Tenyir as mans con henna, con disenyos complicats u no pas, fa parti d'as tradicions d'as mesachas de muitos países antis d'a cerimonia d'o matrimonio.[2] O ritual de tenyir as mans y os piez d'a novia de royo lo celebran tanto os musulmans[3] como os hindús, cristianos, chodigos y zoroastrians d'as zonas a on que se practica o costumbre.[4]

A pasta se prepara picando as fuellas con un mortero; a henna tamién se fa servir ta tenyir o cabello de color roya. Se puet ixecar y alzar en forma de polvos y se pueden fer preparacions a base d'henna que dan una color negra.

A pasta d'henna se deixa sobre as mans un buen ratet y dimpués se lava con augua. Frotando as mans con aceite de mostaza a color se torna mas intensa, amanando-se a o narancha u royo/marrón fosco. Pasatas unas semanas a color fosca orichinal d'a henna va desapareixendo china-chana deixando una color narancha y dimpués tornando a la color natural d'a piel.

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. {{{títol}}}. ISBN 978-92-3-203487-8.
  2. Westermarck, E. (1926). Ritual and Belief in Morocco Vols 1 & 2. London, UK: Macmillan and Company, Limited
  3. {{{títol}}}. ISBN 978-0-87471-089-2.
  4. {{{títol}}}. ISBN 978-0-8143-2392-2.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]