Francesc Macià

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Francesc Macià i Llussà
Francesc Macià

Francesc Macià (a ezquierda) con o pedagogo Manuel Ainaud Sánchez, en una imachen de 1932.


1 de chinero de 1932 – 25 d'aviento de 1933
Precediu por Josep de Vilamala (antis d'os Decretos de Nueva Planta)
Succediu por Lluís Companys i Jover
Naiximiento 21 d'octubre de 1859
Vilanova i la Geltrú (Garraf, Catalunya)
Muerte 25 d'aviento de 1933
Barcelona (Barcelonés, Catalunya)
Partiu Estat Català
Esquerra Republicana de Catalunya
Conchuche Eugènia Lamarca
Profesión Militar y politico
Alma Máter Academia d'Incheniers Militars de Guadalachara
Relichión Catolico

Francesc Macià i Llussà, naixito de Vilanova i la Geltrú (Garraf) o 21 d'octubre de 1859 y muerto en Barcelona (Barcelonés) o 25 d'aviento de 1933, estió un militar y politico catalán d'ideolochía nacionalista, President d'a Cheneralidat de Catalunya en 1932, cuan se restablió ixe organismo derogato en 1714 con os Decretos de Nueva Planta, dica a suya muerte.

Formato en l'Academia d'Incheniers Militars de Guadalachara, plegó como militar dica o ran de tenient coronel, encara que albandonó l'Exercito espanyol dimpués d'os Feitos d'o ¡Cu-Cut! en 1905, cuan bellos oficials asaltoron y cremoron a redacción d'o semanario satirico ¡Cu-Cut! que heba satirizato a suya actitut. Macià prencipió asinas a suya carrera politica en as filas de Solidaritat Catalana, estando esleito deputato en o Congreso d'os Deputatos. En 1919 establió Federació Democràtica Nacionalista t'arreplegar o catalanismo mas radical, y en 1922 establió Estat Català.

En 1926, Macià organizó o complot de de Prats de Molló, ta prebar de dentrar militarment en Catalunya y proclamar-ne a independencia, encara que o complot fracasó. Macià establió en l'exilio o Partit Separatista Revolucionari de Catalunya, y tornó a Catalunya dimpués d'a cayita d'a dictadura de Primo de Rivera. O 22 de febrero de 1931, s'adhibió, con Estat Català, a la creyación d' Esquerra Republicana de Catalunya. Dimpués d'a victoria republicana en as eleccions municipals en abril de 1931, Francesc Macià proclamó dende o Palacio d'a Cheneralidat a Republica catalana aintro d'una federación de republicas ibericas interpretando o Pacto de Sant Sabastián sinyato con atras fuerzas politicas catalanas, poquetas horas antis de que Manuel Azaña proclamase en Madrit a Segunda Republica Espanyola. Dimpués d'unas negociacions, alcordoron o restablimiento d'a Cheneralidat de Catalunya, organo que heba estat suprimito en rematar a Guerra de Succesión espanyola en 1714 con a redota d'o pretendient d'a Corona d'Aragón y l'aprobación d'os Decretos de Nueva Planta por Felipe IV d'Aragón.

Estió uno d'os impulsors d'o Estatuto d'autonomía de Catalunya de 1932, y se convertió en o primer President d'a restablita Cheneralidat de Catalunya en ganar as eleccions de 1932. Morió o 25 d'aviento de 1933, en a ciudat de Barcelona.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]


Predecesor:
Josep de Vilamala (en 1714)
President d'a Cheneralidat de Catalunya
1931-1933
Succesor:
Lluís Companys i Jover