Elbrús

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Elbrús
Эльбру́с - Минги тау
Situación
Situación Muga entre Kabardino-Balkaria y Karachaievo-Cherkesia (Rusia)
Latitut 43° 21′ 18″ N
Lonchitut 42° 26′ 21″ E
Vértiz cheodesico Error d'expresión: operador / no asperau/0.pdf
Cheografía
Cordelera Caucas
Sierra
Macizo
Altaria 5.642 m
Primera puyada
Ruta mas fácil


O Elbrús ye un estratovolcán y o mont més alto d'a cordelera d'o Caucas y de tota Europa, con 5.642 m. Ye situato en a muga entre Kabardino-Balkaria y Karachaievo-Cherkesia a man d'a muga con Cheorchia, deseparando os territorios d'os balcars y os karachais.

Toponimia[editar | modificar o codigo]

O toponimo Elbrús ye preso por totas as luengas occidentals dende o ruso. Elbrus ye a metatesi de Alborz, que corresponde a Harā Bərəzaitī d'a mitolochía persa y s'interpreta como "Guardián Alto" dende a radiz persa borz/brus/braz/faraz u l'oseta barz ("alto").

En as luengas norcaucasicas occidentals (circasián y atras) ye Ошхамахуэ; Oshkhamakhua, en cheorchiano იალბუზი - Ialbuzi, en os codialectos turquicos karachai y balkar ye Минги-Тау, Mingi Taw ("mont eterno", "mont milenario"). En idiomas turquicos meridionals ye Jin-Padishah u Джин-падишах, deformación d'o persa-arabe Albar u Albors, que deriván de Альбар u Альборс ("gran" en idioma persa).

O Mont Elbrús ye mencionato como Alborc (errata d'Alborç) en "La Flor de las Ystorias d'Orient" y como Absor en o "Libro d'as Marabillas d'o Mundo", talment prenendo o toponimo d'a forma arabe-persa Albar-Albors:

Enel Regno de iorgie deues orient comarca a vna grant montanya q(ue) es clamada alborc et aquí habitan muchas naçiones de gentes et por aq(ue)sto es clamada aquella comarca alame
Empues es el Regno de georgie q(u)i comje(n)ça vers vna montayn(n)a gra(n)t q(u)i es clamada absor do fincan muchas diu(er)ssas gentes de diu(er)ssas nacion(e)s et clama(n) la t(ier)ra alamo