Consello d'Aragón

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Consello Rechional d'Esfensa d'Aragón
Consejo Regional de Defensa de Aragón
Consell Regional de Defensa d'Aragó
1936 — 1937
Bandera Escudo d'armas
Situación de Consello d'Aragón
Situación de Consello d'Aragón
Territorio administrato por o CRE d'Aragón en royo fosco.
Capital Casp
Idioma oficial
 • Atros idiomas
Castellano
Aragonés y catalán
Gubierno Comunismo libertario
President
 • 1936 - 1937

Joaquín Ascaso
Periodo historico Guerra Civil Espanyola
 • Formación Setiembre de 1936
 • Disaparición 10 d'agosto de 1937

O Consello Rechional d'Esfensa d'Aragón, tamién dito simplament Consello d'Aragón, estió una entidat administrativa creyata en setiembre de 1936 baixo o gubierno d'a Segunda Republica Espanyola de Francisco Largo Caballero y en o contexto d'a Revolución Espanyola de 1936.

L'asamblea convocata en Burcharaloz a la fin de setiembre de 1936 por o Comité Rechional d'a CNT d'Aragón, con delegacions d'os lugars y as columnas confederals (siguindo as directivas proposatas d'o 15 de setiembre de 1936 en Madrit por a Plana Nacional de Rechionals d'a CNT, de proposar a toz os sectors politicos y sendicals a formación de Consellos Rechionals d'Esfensa ligatos federativament a un Consello Nacional d'Esfensa que fería as funcions d'o gubierno central) alcuerda a creyación d'o Consello Rechional d'Esfensa d'Aragón, formato por as localidaz d'Aragón en as que s'ha proclamato o comunismo libertario a o paso d'as columnas de milicias libertarias que salen de Valencia y Barcelona dende o 24 de chulio de 1936, formando alto u baixo 450 colectividaz rurals, a practica totalidat d'ellas en mans d'a CNT, con un chicot numero de bellas 20 a cargo d'a UGT.

Billet de 25 centimos d'o Consello d'Aragón

A tamas d'o suyo orichen revolucionario ye en primerías reconoixito o 6 d'octubre por decreto d'o gubierno. Celebra a suya primera asamblea oficial o 15 d'octubre d'o mesmo anyo, estando o suyo maximo responsable Joaquín Ascaso, miembro d'a CNT y primo de Francisco Ascaso, encara que no ye definitivament legalizato y regulato por o gubierno d'a Republica dica o 23 d'aviento de 1936, con a condición de que sían representatos en l'administración d'o Consello os partius d'o Frent Popular por lo que dende chinero de 1937 o caracter revolucionario d'o Consello se veyerá progresivament esmermado por a presión d'os miembros d'o partiu gubernamental cual presencia y numero se fa mayor gradualment por ixas calendatas. Ascaso fue nombrato oficial de delegato gubernamental d'o Consello o 19 de chinero de 1937.

A meyatos de febrero de 1937 se celebra un congreso en Casp con o proposito de creyar una Federación de Colectividaz rechional a on que asisten 500 delegatos que representan a 80.000 colectivistas de l'Aragón libertario.

O 10 d'agosto de 1937, mientres o gubierno de Juan Negrín, tropas d'a 11ª División de l'Exercito republicano baixo o mando d'Enrique Líster (militant d'o PCE) ocupan militarment o territorio almenistrato por o Consello Rechional d'Esfensa d'Aragón, disapareixiendo asinas o Consello por orden gubernamental y detenendo a Joaquín Ascaso y a la resta de responsables d'o Consello, baixo cuantas acusacions.

Dimpués d'a disaparición d'o Consello y d'a detención d'Ascaso, o Gubierno nombró a Jose Ignacio Mantecón como Gubernador Cheneral ta chestionar a rechión.

Composición d'o Consello d'Aragón[editar | modificar o codigo]

Municipios d'o CRE
Cargo Nombre
President Joaquín Ascaso CNT
Conseller d'Orden Publico Adolfo Ballano CNT
Conseller d'Información y Propaganda Evaristo Viñuales CNT
Conseller d'Agricultura Adolfo Arnal CNT
Conseller de Treballo Miguel Chueca CNT
Conseller de Trasporte y Comunicacions Luis Montoliu CNT
Conseller d'Economía y Abastos Evelio Martínez CNT
Conseller de Chusticia José Ignacio Mantecón IR
Conseller de Facienda Jesús Gracia IR
Conseller de Cultura Manuel Latorre UGT
Conseller d'Obras Publicas José Ruiz Borao UGT
Conseller de Sanidat y Asistencia Social José Duque PCE
Conseller d'Industria y Comercio Custodio Peñarrocha PCE
Secretario Cheneral Benito Pavón

Fuent: GEA

Se veiga tamién[editar | modificar o codigo]