Churra tensina

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Churra tensina en a feria de Biescas

A churra tensina ye una variedat de uella d'a raza orichinal churra, propia d'a val de Tena (Alto Galligo), en o Pireneu aragonés. Se puet trobar tamién en lugars d'a val de Broto y en o Pireneu catalán. Se caracteriza por a suya lana larga y basta que l'ha permitito adaptar-se a lo clima d'a montanya. Son uellas eumetricas, de perfil recto u subconvexo y de proporcions rectilinio. As suyas garras son curtas y fuertes ta puyar por os terrenos crepatos. A suya lana ye blanca, pero tienen as garretas y partis d'a cara (especialment arredol d'os uellos, orellas y boca) de color negra u marrón.

Tradicionalment os rabanyos d'istas uellas yeran transhumants, ya que pasaban os veranos en as montanyas pirenencas y baixaban en hibierno ta Tierra baixa. As caracteristicas d'ista raza fan que pueda aguantar mas en l'alta montanya, debito a que aprofeita millor os pastos difícils y amás puet resistir o mal orache como a plevia y a fredor.

Anque ye buena productora de leit s'emplega mas actualment por a suya carne, con denominación d'orichen Ternasco d'Aragón.

Bi ha actualment bellas 5.000 capezas de churra tensina, por o que a raza se troba en periglo d'extinción. Dende 1995 l'Asociación de Criadors d'a Raza (ATURA) s'encarga d'a conservación d'a raza.

Bibliografía[editar | modificar o codigo]

  • Folleto La Raza Ovina Churra Tensina, Asociación de Criadores de Ganado Ovino de Raza Churra Tensina (ATURA), Gráficas Sabiñánigo SL, Departamento d'Agricultura d'o Gubierno d'Aragón
  • (es) Churra Tensina en GEA

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]