Cara

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Iste articlo ye sobre anatomía. Ta atros usos se veiga cara (desambigación)
Cara humana (Mona Lisa)

A cara[1] (d'o griego κάρα (kára) "capeza")[2] ye a parti frontal d'o tozuelo, en os humans a parti anteroinferior, dende as cellas dica la variella, s'encluyen cellas, uellos, naso, caixo, boca, labios, dients, pelo y mentón.

Os teixitos tovos d'a cara expresan as emocions de l'individuo, por l'acción d'os musclos d'a mímica (comunicación no verbal). Asinas, l'apariencia facial ye un elemento esencial d'a identidat de cada ser humán y lo que en facilita mas a identificación, por ixo ye l'elemento central d'a fotografía d'os documentos oficials u d'a caricatura.

Sobre a dura superficie d'os uesos s'implantan mas de trenta parellas de musclos, de diversas formas y funcions, recios y cerenyos, como o musclo masetero, uns atros son finos y chicoz como o que puya a comisura d'os labios y o que dilata l'ala d'o naso, entre d'atros.

D'os cinco organos d'os sentitos, cuatre son en o tozuelo, y mas especificament en a cara: a vista, a oída, l'olfacto y o gusto. Encara que o cinqueno sentito sobrant, o tacto, tamién ye amplament representato, con una zona d'altisma sensibilidat en os labios.

A cara se puet decorar con o maquillache, metendo choyas (mas que mas en os labios y en o naso) u tapar con una mascatuta ta no estar reconoixito, disfrazar-se u adoptar un rol determinato, como en o caso d'o teatro griego.

Ditos y mazadas[editar | modificar o codigo]

  • «mas vale cara colorada que perder a cosa dada»[3]

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (an) Silbia Garcés Lardiés,Francho Rodés Orquín:Un borguil de parolas.Bocabulario dialeutal escolar, Gubierno d'Aragón, 2006, ISBN 84-689-7358-0, p.19
  2. (es) Francho Nagore Laín: Vocabulario de la Crónica de San Juan de la Peña (versión aragonesa, s. XIV), Universidat de Zaragoza, 2021, ISBN 978-84-1340-315-1, p.111
  3. (es) Pedro Arnal Cavero: Refranes, Dichos, Mazadas... En El Somontano Y Montaña Oscense, Prames, 2013, ISBN 978-8483213957, p.88

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]


Partis d'o cuerpo humán
Tozuelo Boca (Labio · Luenga · Dient · Caixal) · Caixo · Cara · Cranio · Frent · Mentón · Naso · Orella · Pulso · Uello (Cella · Parpiello · Pestanya) · Variella
Cuello Foyeta · Garganchón
Tronco Abdomen · Anca · Ano · Cul · Esquena · Huembro · Melico · Peito · Renera · Tórax

Aparato reproductor masculín (Escroto · Pene · Testiclo) · Aparato reproductor femenín (Clitoris · Vachina · Vulva)

Extremidatz Brazo:  Abantbrazo · Caniella · Codo · Dido (Anular · Cordial · Currín · Index · Ungla · Pulgar) · Ixalla · Man · Maniquiello
Garra:  Cuixa · Chenullo · Calcanyar · Clavillar · Piet · Seco
Piel Barba · Mostaixa · Cameretas · Pelo · Zoqueta