Cadmio

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Cadmio
ArchentCadmioIndio
Zn

Cd

Hg
Información cheneral
Nombre, simbolo, numero Cadmio, Cd, 48
Serie quimicaMetal de transición
Grupo, periodo, bloque 125, d
Colorgris archent metalico
Peso atomico 112.411 g·mol−1
Configuración electronica [Kr] 5s2 4d10
Electrons por capa 2, 8, 18, 18, 2
Propiedaz fisicas
Fasesolido
Densidat (a t.a.)8.65 g·cm−3
Densidat en liquido en o p.f.7.996 g·cm−3
Punto de fusión594.22 K
(321.07 °C, 609.93 °F)
Punto d'ebullición1040 K
(767 °C, 1413 °F)
Entalpía de fusión6.21 kJ·mol−1
Entalpía de vaporización99.87 kJ·mol−1
Calor especifica(25 °C) 26.020 J·mol−1·K−1
Presión de vapor
P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T/K 530 583 654 745 867 1040
Propiedaz atomicas
Estructura cristalinahexagonal
Estatos d'oxidación2, 1 (oxido meyo basico)
Electronegatividat1.69 (escala de Pauling)
Enerchías d'ionización 1ª: 867.8 kJ·mol−1
2ª: 1631.4 kJ·mol−1
3ª: 3616 kJ·mol−1
Radio atomico151 pm
Radio covalent144±9 pm
Radio de van der Waals158 pm
Atra información
Ordenación magneticadiamagnetico[1]
Resistividat electrica(22 °C) 72.7 nΩ·m
Conductividat termal(300 K) 96.6 W·m−1·K−1
Dilatación(25 °C) 30.8 µm·m−1·K−1
Velocidat d'o sonito(20 °C) 2310 m/s
Modulo d'elasticidat50 GPa
Mod. elast. transversal19 GPa
Modulo de compresión42 GPa
Coeficient de Poisson0.30
Dureza Mohs2.0
Dureza Brinell203 MPa
Numero CAS7440-43-9
Isotopos mas estables
iso AN Vida MD ED (MeV) PD
106Cd 1.25% >9.5×1017 y εε2ν - 106Pd
107Cd sin 6.5 h ε 1.417 107Ag
108Cd 0.89% >6.7×1017 y εε2ν - 108Pd
109Cd sin 462.6 d ε 0.214 109Ag
110Cd 12.49% 110Cd ye estable con 62 neutrons
111Cd 12.8% 111Cd ye estable con 63 neutrons
112Cd 24.13% 112Cd ye estable con 64 neutrons
113Cd 12.22% 7.7×1015 y β 0.316 113In
113mCd sin 14.1 y β 0.580 113In
TI 0.264 113Cd
114Cd 28.73% >9.3×1017 y ββ2ν - 114Sn
115Cd sin 53.46 h β 1.446 115In
116Cd 7.49% 2.9×1019 y ββ2ν - 116Sn

O cadmio ye un elemento quimico de numero atomico 48 situato en o grupo 12 d'a tabla periodica d'os elementos. O suyo simbolo ye Cd. Ye un metal blanco azulenco, relativament poco abundant. Ye un d'os metals mas toxicos, encara que podría estar un elemento quimico esencial, necesario en muit chicotas cantidaz, pero ixo no ye guaire claro. Por un regular se troba en menas de sen y s'emplega mas que mas en pilas.

Caracteristicas prencipals[editar | modificar o codigo]

O cadmio ye un metal blanco azulenco, dúctil y maleable. Se puet tallar facilment con un cutiello. En bels aspectos ye parellán a o sen.

A toxicidat que presenta ye parellana a la d'o mercurio; posiblement s'enlaza a repuis de cisteína. A metalotioneína, una proteína de baixo peso molecular (6-10 kDa) y un gran contenito en repuis de cisteína (Cys), s'enlaza selectivament a o cadmio.

O suyo estato d'oxidación mas común ye o +2. Puet presentar o estato d'oxidación +1, pero ye muit inestable.

Aplicacions[editar | modificar o codigo]

Bola de cadmio metalico

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Handbook of Chemistry and Physics 81st edition, CRC press.

Se veiga tamién[editar | modificar o codigo]

Commons
Commons
Se veigan as imáchens de Commons sobre Cadmium.