Os Banyos de Pandicosa

De Biquipedia
(Reendrezau dende Banyos de Pandicosa)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Os Banyos de Pandicosa

Banyos de Pandicosa
Situación cheografica
Estato
País Aragón
Comarca Alto Galligo
Situación
Adreza
Altaria 1.630 m
Servicios
Auguas Sulfurosas licheramente carbonatatas, oligometalicas, sulfatatas y hipertermals.
Fuents De Sant Agostín, A Polideza, A Lacuna y de Tiberio
Ríos Caldarés
Lacos {{{lacos}}}
Ubierto
Servicios
Premios
Construcción
Construcción
Inicio
Fin
Inauguración Sieglo XVII
Destrucción
Arquitecto
Incheniero estructural
Incheniero de servicios
Incheniero civil
Atros
Localización
Os Banyos de Pandicosa ubicada en Aragón
Os Banyos de Pandicosa
Os Banyos de Pandicosa
Situación de Os Banyos de Pandicosa en Aragón
Pachina web

Os Banyos de Pandicosa son un balneario aragonés situato en o municipio de Pandicosa, en a comarca de l'Alto Galligo y provincia de Uesca, a 1.630 metros d'altaria sobre o livel d'a mar, y a 102 km de distancia de Uesca, a capital d'a suya provincia.

Cheografía[editar | modificar o codigo]

L'acceso a o balneario se fa por a carretera A-2606 dende Pandicosa, situata a una distancia de 8 km. Dende Occitania o paso tradicional ye o puerto de Marcadau, que comunica Os Banyos de Pandicosa con a val de Marcadau y o balneario biarnés de Cauterets.

Bi ha una fondata de sobreexcavación glacial[1] ocupata por un entibo.

Historia[editar | modificar o codigo]

Os Banyos en primerías d'o sieglo XX

Os romanos d'o tiempo de Augusto y Tiberio ya conoixeban y emplegaban as auguas termals d'ista redolada.

En l'anyada 1286 Pero I d'Aragón concede o mont Plan d'Ibón, a on se i troba hue o balneario, a o quinyón de Pandicosa. Dimpués mientres muitos anyos as auguas termals permaneixen olvidatas dica o sieglo XVII.

O primer edificio d'o balneario se construye en 1694 y en as primeras anyadas d'ixe siglo se recupera a tradición termal.

Mas tardi, en 1826, o rei Ferrando VII espropia os banyos a o quinyón y li atorga os dreitos d'espleitación a Don Nicolás Guallart dica 1854.

En o sieglo XIX se construyen os prencipals edificios y chardins por parti d'a interpresa Auguas de Pandicosa, S.A y mientres a primera metat d'o sieglo XX a-saber-las personas ilustres como Alifonso XIII, Niceto Alcalá Zamora, José Ortega y Gasset, Santiago Ramón y Cajal, Miguel Primo de Rivera, Perico Chicote, Zarra, Iriondo u Panizo i plegan a o balneario. A mas en 1966 ye declarato d'Intrés Turistico Nacional.

Agora, a interpresa urbanística "Nozar" ye remozando os edificios y fendo-ne beluns mas. Obras que pretenden atrayer a población d'alto poder alquisitivo.

Esquí nordico[editar | modificar o codigo]

Se puet fer esquí nordico en pistas habilitatas por tot o balneario. Bi un cercuito de 5,5 kilometros de ran enantato, unatro 3,8 de ran meyo, y atro 2,5 ta prencipiants y un cercuito d'skating.

Molimentos[editar | modificar o codigo]

En o balneario bi hay la Ilesia de Nuestra Sinyora d'o Carmen d'o balneario de Pandicosa, una ilesia d'o sieglo XIX que ye la ilesia parroquial d'o lugar.[2]

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. Ánchel Belmonte Ribas "Guía Geológica del Pirineo", Editorial Pirineo, 2003. pp110
  2. (es) Parroquias del Arciprestazgo de Biescas en o sitio web d'a Diocesi de Chaca.


Lugars d'o municipio de Pandicosa
Os Banyos de Pandicosa | Pandicosa | O Pueyo de Tena


Nieu en Aragón
Esquí alpín: Astún | Candanchú | Chabalambre | Fornigal | Pandicosa | Sarllé | Valdelinars
Esquí nordico: A Partaqua | Balneario de Pandicosa | Candanchú-Le Somport | Fanlo | Gabardito | Griegos | Linza | Lizara | Pineta | Plans de l'Hospital


Balnearios d'Aragón
Arinyo | Benás | Camarena | Camporrells | Cantarero | Guallardo | Manzanera | Sant Roque | Serón | Sicilia | Pallarés | Pandicosa | Paracuellos | Las Vilas | A Virchen

Antigos: Arro | Banyos Nuevos | Estadilla | Fonté | Quinto | A Salut | Segura de los Banyos