14 d'octubre

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Escaicimientos

Atros países

Sieglo XI

• 1066 - en a batalla de Hastings os normandos de Guillén O Conqueridor redotan a os anglosaxons de Haroldo II, prencipiando asinas a conquiesta normanda d'Anglaterra.

Sieglo XVII

• 1687 - un maremoto en Perú destruye parte d'as ciudaz de Lima y Callao.

Sieglo XVIII

• 1758 - en a batalla de Hochkirch, mientres a Guerra d'os Siet Anyos, as tropas de l'Imperio Austriaco, mandatas por Leopold Joseph von Daun, redotan a las tropas d'o Reino de Prusia, mandatas por Frederico II.

Sieglo XIX

• 1806
  • - en a batalla d'Auerstädt (Cuatrena Coalición, Campanya de Prusia y Polonia) l'Exercito francés mandato por Louis Nicolas Davout redota a las tropas d'o Reino de Prusia mandatas por Carlos Guillén Ferrando de Brunswick y Frederico Guillén III de Prusia.
  • - en a batalla de Jena (Cuatrena Coalición, Campanya de Prusia y Polonia) l'Exercito francés mandato por Napoleón I redota a una coalición de tropas d'o Reino de Prusia y d'o Reino de Saxonia mandatas por Frederico Loís de Hohenlohe-Ingelfingen.
• 1809 - signatura en o castiello de Schönbrunn (Viena, Austria) d'o Tractau de Schönbrunn entre Francia y Austria, que remata a Cinquena Coalición mientres as Guerras nepolionicas, y seguntes o cual Austria reconoix a supremacía francesa en Europa.

Sieglo XX

• 1957 - en a dita Gran riada de Valencia, o río Guadalaviar se desborda en Valencia (País Valenciano), con 450 victimas, alto u baixo.
• 1966 - s'establix en os Países Baixos un nuevo partiu politico, d'ideolochía liberal y progresista y que se sitúa en o centro-ezquierda, dito Democraten 66.
• 1969 - Olof Palme, d'o Socialdemokraterna, se converte en Primer ministro de Suecia.
• 1981 - o militar y politico Hosni Mubarak se converte en nuevo Primer ministro d'Echipto.
• 1996 - Finlandia dentra en o Sistema Monetario Europeu.

Naixencias

Atros países

Sieglo XIII

• 1257 - naixencia d'o rei Przemysl II de Polonia (†1296).

Sieglo XVII

• 1633 - naixencia en o palacio de Sant Chaime de Londres (Anglaterra) d'o rei Chaime II d'Anglaterra (†1701).

Sieglo XVIII

• 1721 - naixencia en Soleura (cantón de Soleura, Suiza) d'o escritor y militar suizo a o servicio de Francia Pierre Victor de Besenval de Brünstatt (†1791).
• 1784 - naixencia en San Lorenzo de El Escorial, a man de Madrit, d'o rei Ferrando VII d'Espanya (†1833).

Sieglo XIX

• 1801 - naixencia en Bruselas d'o fisico belga Joseph Plateau (†1883).
• 1873 - naixencia en Sueca (Ribera Baixa, Provincia de Valencia) d'o compositor de zarzuelas valenciano José Serrano Simeón (†1941).
• 1882 - naixencia en Nueva York (Nueva York) d'o politico irlandés Éamon de Valera, primer ministro y president d'Irlanda (†1975).
• 1888 - naixencia en Wellington (Nueva Zelanda) d'a escritora y poetesa neozelandesa Katherine Mansfield (†1923).
• 1889 - naixencia en Baltimore (Maryland, Estaus Unius) de l'actor, director cinematografico, guionista, cantaire y compositor estausunidense Clarence Muse (†1979).
• 1890 - naixencia en Denison (Texas) d'o militar y politico estausunidense Dwight David Eisenhower, que estió o 34^eno President d'os Estaus Unius en 1953-1961 (†1969).
• 1893 - naixencia en Springfield (Ohio, Estaus Unius) de l'actriz estausunidense Lillian Gish (†1993).
• 1894 - naixencia en Sundern (Sauerland, Renania d'o Norte-Westfalia) d'o politico alemán Heinrich Lübke, president d'Alemanya en 1959-1969 (†1972).

Sieglo XX

• 1902 - naixencia en Bagnolo San Vito (provincia de Mantova, Lombardía) d'o ciclista italiano Learco Guerra (†1963).
• 1906 - naixencia en Hannover (Imperio Alemán) d'a filosofo alemana Hannah Arendt (†1975).
• 1914 - naixencia en Washington, DC d'o fisico estausunidense Raymond Davis Jr., Premio Nobel de Fisica en 2002 (†2006).
• 1919 - naixencia en Toledo (hue Castiella-La Mancha) de l'actriz espanyola Mary Carrillo (†2009).
• 1927 - naixencia en Londres de l'actor britanico Roger Moore.
• 1930 - naixencia en Lisala (colonia d'o Congo belga) d'o politico congolenyo Mobutu Sese Seko, president d'a Republica Democratica d'o Congo en 1965-1967 (†1967).
• 1940 - naixencia en Lucknow (Raj Britanico, hue Uttar Pradesh, India) d'o cantaire y compositor britanico Cliff Richard.
• 1946 - naixencia en Mouila (hue en Gabón) d'o politico centroafricán François Bozizé.
• 1952 - naixencia en Gwern-Porc'hoed (Mor-Bihan, Bretanya) d'o escritor bretón Dan Ar Wern.
• 1960 - naixencia en Jarrow (Tyneside, Anglaterra) de l'atleta britanico Steve Cram.
• 1965 - naixencia en Los Angeles (California), EUA d'a cantaire Estausunidense Karyn White.
• 1968 - naixencia en Saint Peter Port (Guernési, Islas Anglonormandas) d'o futbolista britanico Matthew Le Tissier.
• 1971 - naixencia en Porto (districto de Porto) d'o futbolista portugués Jorge Costa.
• 1972 - naixencia en San Sebastián de los Reyes (provincia de Madrit) d'o ciclista espanyol Miguel Ángel Martín Perdiguero.
• 1975
  • - naixencia en Farmersville (Pennsilvania, Estaus Unius) d'o ciclista estausunidense Floyd Landis.
  • - naixencia en Sogamoso (Boyacá, Colombia) d'o ciclista colombiano Iván Parra.

Defuncions

Aragón

• 1878 - muere en Madrit (Espanya) o politico aragonés Alejandro Oliván Borruel (n.1796).

Atros países

Sieglo XI

A muerte de Haroldo II en a batalla de Hastings o 14 d'octubre de 1066.

• 1066 - muere en a batalla de Hastings o rei Haroldo II d'Anglaterra luitando contra os normandos de Guillén O Conqueridor, prencipiando asinas a conquiesta normanda d'Anglaterra.

Sieglo XVI

• 1536 - muere en Lo Muey (hue Var, Provenza-Alpes-Costa Azul) o escritor, poeta y militar castellano Garcilaso de la Vega.
• 1568 - muere en París (Francia) o compositor flamenco Jacques Arcadelt (n.1504 u 1505).

Sieglo XVII

• 1669 - muere en Florencia (Gran Ducau de Toscana, hue provincia de Florencia, Toscana, Italia) o compositor y musico (organista) italiano d'o Barroco Antonio Cesti (n.1623).

Sieglo XIX

• 1846 - muere en París o militar francés Paul Thiébault.
• 1885 - muere en Brighton (Sussex, Anglaterra) o paleontologo escocés Thomas Davidson (n.1817).

Sieglo XX

• 1944 - muere en un suicidio forzato o militar alemán Erwin Rommel (n.1891).
• 1959 - muere en Vancouver (Columbia Britanica, Canadá) l'actor, guionista, productor y director cinematografico estausunidense d'orichen australiano Errol Flynn (n.1909).
• 1966 - muere en Madrit (Espanya) o militar espanyol Vicente Rojo Lluch (n.1894).
• 1967 - muere en París o escritor, dramaturgo y novelista francés Marcel Aymé (n.1902).
• 1977 - muere en Madrit (Espanya) l'actor y cantaire estausunidense Bing Crosby, Oscar a o Millor Actor en 1944 (n.1903).
• 1984 - muere en Cambridge (Cambridgeshire, Anglaterra) o fisico britanico Martin Ryle, Premio Nobel de Fisica en 1974 (n.1918).
• 1990 - muere en Nueva York o compositor, pianista y director d'orquesta estausunidense Leonard Bernstein (n.1918).
• 1999 - muere en Londres (Anglaterra, Reino Uniu) o politico tanzano Julius Nyerere (n.1922).

Vinclos externos

• Se veigan as imáchens de Commons sobre o 14 d'octubre.